Tatry Bielskie
Z Wikipedii
Tatry Bielskie (słow. Belianske Tatry) – położona na Słowacji część Tatr ciągnąca się od Przełęczy Pod Kopą (Kopské sedlo), która łączy je z Tatrami Wysokimi, po Przełęcz Ździarską (sedlo pod Príslopom), która oddziela je od Magury Spiskiej. W linii prostej długość grani wynosi ok. 12 km, powierzchnia pasma to ok. 67 km². Nazwa wywodzi się od miasta – Biała Spiska.
Grań Tatr Bielskich nie jest typowym przedłużeniem grani Tatr Wysokich. Styka się z nimi bokiem, mniej więcej w połowie długości. Nie posiada wyraźnych odgałęzień bocznych. Krajobrazowo dzieli je Szeroka Przełęcz Bielska (Široké sedlo) na część zachodnią z wyższymi szczytami i łagodnie pofałdowaną część wschodnią.
W odróżnieniu od Tatr Wysokich i Zachodnich zbudowane są prawie wyłącznie ze skał osadowych: wapieni, margli i dolomitów – należących do tzw. dolnej płaszczowiny reglowej. Jedynie masyw Steżek zbudowany jest ze skał krystalicznych.
Wietrzenie wapieni doprowadziło do powstania na terenie Tatr Bielskich urodzajnych gleb, na których rozwinęła się bujna roślinność (bogatsza niż w Tatrach Wysokich).
Cechą charakterystyczną tego pasma są liczne zjawiska krasowe: wywierzyska i jaskinie. Najbardziej znana jest dostępna dla turystów Jaskinia Bielska (Belianska jaskyňa). Jaskinia jest położona na północnym zboczu Kobylego Wierchu (Kobyli vrch) i stanowi dużą atrakcję Tatrzańskiej Kotliny.
Najbardziej rozpoznawalne szczyty Tatr Bielskich znajdują się w zachodniej części pasma. Są to (z zachodu na wschód):
- Murań (Muráň) – 1890 m n.p.m.
- Nowy Wierch, Nowy (Nový) – 2009 m n.p.m.
- Hawrań (Havran) – 2152 m n.p.m.
- Płaczliwa Skała (Ždiarska Vidla) – 2142 m n.p.m.
W części wschodniej dominują:
- Szalony Wierch (Hlúpy) – 2061 m n.p.m
- grzbiet Jatek:
- Zadnie Jatki (Zadné Jatky) – 2020 m n.p.m.
- Pośrednie Jatki – 1980 m n.p.m.
- Skrajne Jatki (Przednie Jatki, Predné Jatky) – 2012 m n.p.m.
- Bujaczy Wierch (Bujačí vrch) – 1946 m n.p.m.
[edytuj] Turystyka
Tatry Bielskie tylko w niewielkim stopniu są dostępne dla turystyki. Istniejące na ich terenie szlaki: z Doliny Bielskiego Potoku na Szeroką Przełęcz Bielską; z Doliny Białych Stawów na Płaczliwą Skałę i z Tatrzańskiej Kotliny wschodnią granią Tatr Bielskich na Przełęcz pod Kopą zostały zamknięte w roku 1978 decyzją TANAP.
W 1993 otwarto jednokierunkowy szlak dydaktyczny poprowadzony z wioski Ździar (Ždiar) przez Dolinę do Regli (Monkova dolina), Szeroką Przełęcz do Przełęczy pod Kopą.
Pasmo można też podziwiać podczas wędrówki z Doliny Przednich Koperszadów (Predné Meďodoly) – odgałęzienia Doliny Kieżmarskiej – szlakiem przez Przełęcz pod Kopą i Dolinę Zadnich Koperszadów (Zadné Meďodoly).
[edytuj] Bibliografia
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie : polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.