Tetrahydrofuran
Z Wikipedii
Tetrahydrofuran | |||||
|
|||||
Ogólne informacje | |||||
Nazwa systematyczna | oksacyklopentan, 2,3,4,5-tetrahydrofuran, oksolan | ||||
Inne nazwy | czterowodorofuran, THF (tetrahydrofuran), tlenek butylenu, 1,4-epoksybutan, oksolan | ||||
Wzór sumaryczny | C4H8O | ||||
SMILES | O1CCCC1 | ||||
Masa molowa | 72,11 g/mol | ||||
Wygląd | bezbarwna, łatwo lotna ciecz | ||||
Identyfikacja | |||||
Numer CAS | [109-99-9] | ||||
Właściwości | |||||
Gęstość i stan skupienia | 0,8892 g/cm3 (20°C); ciecz | ||||
Rozpuszczalność w wodzie | nieograniczona | ||||
Temperatura topnienia | -108,4 °C (164,75 K) | ||||
Temperatura wrzenia | 66 °C (339,15 K) | ||||
Lepkość | 0,48 | ||||
Budowa | |||||
Moment dipolowy | 1,63 D | ||||
Niebezpieczeństwa | |||||
Klasyfikacja UE | Treść oznaczeń: F - łatwopalny Xi - drażniący |
||||
NFPA 704 | |||||
Temperatura zapłonu | -14 °C (259,15 K) | ||||
Zwroty ryzyka | R11, R19, R36/37 | ||||
Zwroty bezpieczeństwa | S16, S29, S33 | ||||
Numer RTECS | LU5950000 | ||||
Podobne związki | |||||
Podobne związki | furan, oksiran, dioksan, cyklopentan, eter dietylowy, BHT | ||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa) |
Tetrahydrofuran (THF) (nazwa systematyczna - oksolan) to organiczny związek chemiczny z grupy eterów cyklicznych, będący pochodną furanu, stosowany głównie jako uniwersalny rozpuszczalnik organiczny. Jego dawna nazwa to czterowodorofuran.
THF jest bezbarwną, niskowrzącą cieczą, o ostrym, drażniącym zapachu. Miesza się w każdych proporcjach z wodą a jednocześnie rozpuszcza on olbrzymią większość znanych organicznych związków chemicznych, co powoduje, że jest idealnym rozpuszczalnikiem do prowadzenia wielu reakcji chemicznych. Często zastępuje w tej roli eter dietylowy, gdyż często skuteczniej rozpuszcza różne związki i jednocześnie jest mniej lotny.
THF posiada dużą zdolność do penetracji i uszkadzania tkanek miękkich. Wdychanie jego oparów powoduje uszkodzenia błon śluzowych nosa, powodujące krwawienie. Ma też szkodliwy wpływ na oczy i układ oddechowy. Nie posiada natomiast zbyt silnych własności narkotycznych.
Długo przechowywany THF ma tendencję do polimeryzacji oraz do przemiany w nadtlenki. Nadtlenki te wybuchają w trakcie podgrzewania THF-u, co jest częstą przyczyną wypadków w laboratoriach chemicznych i zakładach przemysłowych stosujących ten związek. W celu wyeliminowania tego zagrożenia do handlowego THF dodaje się zwykle inhibitory i tzw. "zmiatacze nadtlenków", takie jak np: BHT. THF-u destylowanego, w którym nie ma inhibitora nie należy zbyt długo przechowywać.