Tomás de Torquemada
Z Wikipedii
Tomás de Torquemada (1420 - 16 września 1498) - hiszpański duchowny, w latach 1452-1474 przeor klasztoru w Segowii, w latach 1483 – 1498 Generalny Inkwizytor Kastylii, Walencji i Aragonii, od 1487 najwyższy sędzia apelacyjny inkwizycji hiszpańskiej, doradca i spowiednik Izabeli I Katolickiej oraz Ferdynanda II Katolickiego. Należał do zakonu dominikanów, prowadził ascetyczny tryb życia, pościł i nie jadał mięsa.
Stworzył - nowatorski jak na owe czasy - tzw. "Kodeks Torquemady", który regulował działania inkwizycji. Szczególnie zwracał uwagę na humanitaryzację przesłuchiwania podejrzanych. Np. zgodnie z "Kodeksem..." przyznanie się podejrzanego do winy na torturach nie było wiążące i nie stanowiło dowodu w sprawie.
Liczbę faktycznie wydanych przez hiszpańską inkwizycję w czasach Torquemady wyroków śmierci ocenia się bardzo różnie. Podając liczbę spalonych na stosie pomija się często wyroki nakazujące uduszenie skazanego przed spaleniem. Starsze badania podają liczbę ok. 8800 egzekucji na stosie, nowsze podają rozbieżne dane. Tym niemniej, na podstawie informacji przekazanych przez Bachillera Andrésa Bernáldeza (Hist. de los Reyes Católicos - 700 osób spalonych w samej Sewilli do 1488) oraz Zurity, XVI-wiecznego sekretarza Inkwizycji (Anales, Lib. XX, cap. XLIX - ponad 4000 spalonych w samej Sewilli do 1520), można śmiało przyjąć podaną przez Hernando de Pulgara (Crónica, P. ii, cap. LXXVII), sekretarza królowej Izabeli, liczbę kilkunastu tysięcy spalonych na stosie w całej Hiszpanii najpóźniej do roku 1490, kiedy to kończą się zapisy w kronice Pulgara[1].
Torquemada stał się najbardziej rozpoznawalną personą świętej inkwizycji Kościoła Katolickiego w jednej z kart jego historii. Postać Torquemady pojawia się w powieści "Ciemności kryją ziemię" Jerzego Andrzejewskiego.
Przypisy
Bibliografia
- J. E. Longhurst, The Age of Torquemada, Sandoval NM, Coronado Press, 1962.
- Leszek Biały, Dzieje inkwizycji hiszpańskiej, Warszawa, Książka i Wiedza 1989.
- V.Messori, Czarne karty Kościoła (wyd. polskie 1998).
- Sto punktów zapalnych w historii Kościoła (wyd. polskie 1999, PAX).
- Henry Kamen,Inkwizycja Hiszpańska, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2005.
- Jerzy Cepik, "Torquemada". Wydawnictwo Poznańskie. Poznań 1986
