Trifluorometan

Z Wikipedii

Fluoroform
Ogólne informacje
Nazwa systematyczna	trifluorometan
Inne nazwy	fluoroform trifluorek węgla freon 23, R-23, HFC-23 FE-13
Wzór sumaryczny	CHF3
SMILES	FC(F)F
Masa molowa	70,0141 g/mol
Wygląd	bezbarwny gaz
Identyfikacja
Numer CAS	75-46-7
PubChem	6373
Właściwości
Gęstość i stan skupienia	0,00286 g/cm3 (gaz); 1,52 g/cm³ (1520 kg/m3, ciecz)
Rozpuszczalność w wodzie	słabo rozpuszczalny
Temperatura topnienia	-155,2 °C (117,95 K)
Temperatura wrzenia	-82,1 °C (191,05 K)
Kwasowość (pKa)	25–28
Budowa
Typ hybrydyzacji i VSEPR	sp3 - tetraedr
Niebezpieczeństwa
NFPA 704	0 1 0
Temperatura zapłonu	niepalny
Temperatura samozapłonu	niepalny
Zwroty bezpieczeństwa	S38
Numer RTECS	PB6900000
Podobne związki
Podobne związki	metan chloroform bromoform jodoform nitroform czterochlorek węgla fluorek metylu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa)

Trifluorometan (fluoroform) - związek chemiczny o wzorze CHF₃. Jest jednym z trihalogenometanów (halogenoformów), czyli związków o wzorze CHE₃, gdzie E jest symbolem halogenu. Fluoroform ma kilka niszowych zastosowań. Jest półproduktem w procesie produkcji politetrafluoroetylenu (teflonu, tarflenu). Jest wytwarzany w żywych organizmach w wyniku procesu dekarboksylacji kwasu triflourooctowego.

[edytuj] Zastosowania przemysłowe

CHF₃ jest używany jako czynnik chłodniczy, znany pod nazwami: R-23 oraz HFC-23.

Jest używany w przemyśle półprzewodników do plazmowego rytowania tlenku krzemu i azotku krzemu.

R-23 jest także używany w systemach tłumienia ognia zamiast Halonu 1301. Jako środek gaśniczy został oznaczony przez firmę DuPont nazwą FE-23. Używanie CHF₃ do tego celu jest rekomendowane, z powodu jego niskiej toksyczności, małej reaktywności i dużej gęstości.

CHF₃ jest potencjalnym gazem cieplarnianym. Szacuje się że tona CHF₃ daje podobny efekt jak 11,700 ton dwutlenku węgla w atmosferze.

[edytuj] Chemia

CHF₃ został po raz pierwszy otrzymany przez Meslansa w gwałtownej reakcji jodoformu z suchym fluorkiem srebra w 1894 roku. Reakcja została powtórzona przez Ruffa, który zastąpił fluorek srebra mieszaniną fluorków rtęci i wapnia. Reakcja wymiany działa z jodoformem i bromoformem. Podstawienie atomów halogenów jest mniej gwałtowne. Po zamianie procesu na dwuetapowy najpierw powstaje bromodifluorometan w reakcji bromoformu z fluorkiem antymonu, po czym wieńczy proces reakcją powstałego półproduktu z fluorkiem rtęci. Pierwsza efektywna metoda wytwarzania CHF₃ została opisana przez Henne'go^[1].

CHF₃ jest słabym kwasem (pKa = 15-18}. W wyniku deprotonacji tworzy aniony CF₃^-.

Przypisy