Tristan da Cunha

Z Wikipedii

Tristan da Cunha
Tristan da cunha


Flaga Tristan da Cunha	Herb Tristan da Cunha

Dewiza: (ang.) Our faith is our strength
(Nasza wiara jest naszą siłą)

Hymn: God Save the Queen
(Boże chroń królową)

Język urzędowy

angielski

Stolica

Edinburgh of the Seven Seas

Ustrój polityczny

dependencja brytyjskiego terytorium zależnego Święta Helena

Powierzchnia
• całkowita

220 km²

Liczba ludności (2007)
• całkowita
• gęstość zaludnienia

271
11,4 osób/km²

Jednostka monetarna

funt Świętej Heleny (SHP)

Data powstania

UTC +0

+290

Tristan da Cunha – archipelag sześciu wysp wulkanicznych, położonych w południowej części Oceanu Atlantyckiego. Główna wyspa, Tristan da Cunha, jest jedną z najbardziej odosobnionych, zamieszkanych wysp na świecie. Najbliższym sąsiedztwem są położona 2420 km na północ Święta Helena, której to Tristan da Cunha jest dependencją i położony 2800 km na wschód Kapsztad.

Wyspy zostały odkryte w 1506 roku przez Portugalczyków. W 1816 roku zajęli je Brytyjczycy. Tristan da Cunha stanowi terytorium zamorskie Wielkiej Brytanii. Wyspa podlega gubernatorowi Świętej Heleny, ale kompetencje władzy znajdują się w rękach administratora mieszkającego na wyspie.

Gough island

[edytuj] Geografia

Powierzchnia wysp wynosi 209 km² z czego większość stanowi główna wyspa Tristan da Cunha.

główna wyspa (Tristan da Cunha) i wyspy leżące w jej bezpośredniej bliskości
- Tristan da Cunha (37°6'44" S 12°16'56" W, 98 km²)
- Inaccessible (37°19'00" S 012°44'00" W, 10 km²)
- Wyspy Nightingale (2 km²)
  - Nightingale (37°25'58" S 12°28'31" W, 1.8 km²)
  - Middle (0.1 km²)
  - Stoltenhoff Island (0.1 km²)
Gough (40°20' S 10°0' W, Diego Alvarez, 91 km²)

Wyspy Inaccessible i Nightingale znajdują się 35 km na południowy zachód od głównej wyspy. Wyspa Gough położona jest 395 km w kierunku SSE.

Główna wyspa jest górzysta; na jedynym płaskim obszarze (północno-zachodnie wybrzeże) umiejscowiona jest osada Edynburg (znana też jako "Edinburgh-on-the-Seven-Seas"), pełniąca funkcję stolicy. Najwyższym punktem jest szczyt Queen Mary's Peak (2010 m n.p.m.), który w zimie pokrywa się śniegiem.

Klimat wyspy jest umiarkowany i morski. Charakteryzuje się nagłymi zmianami pogody, dużą amplitudą średnich temperatur (od 4 do 26 st. C) i średnimi opadami (1676 mm na rok).

[edytuj] Flora i fauna

Na wyspach archipelagu występował niegdyś gatunek endemicznego ptaka - kokoszka atlantycka (Gallinula nesiotis P. L. Sclater, 1861)^[1] z rodziny chruścielowatych (Rallidae). Ostatniego osobnika zanotowano w 1900^[2].

W 1956 został wprowadzony na wyspy blisko z nim spokrewniony gatunek - kokoszka południowa (Gallinula comeri Allen, 1892)^[3]

[edytuj] Ludność

Wyspę zamieszkuje obecnie 271 mieszkańców^[4], z których każdy nosi jedno z siedmiu występujących na wyspie nazwisk, w praktyce dnia codziennego nazwiska nie są więc używane. W użyciu jest język angielski. Na wyspie znajdują się dwa kościoły: św. Marii (anglikański) i św. Józefa (katolicki).

Nieuniknionym zjawiskiem jest zawieranie małżeństw pomiędzy relatywnie blisko spokrewnionymi osobami (np. kuzynami drugiego stopnia), w związku z czym pula genów społeczności jest ograniczona. Mieszkańcom zdarza się mieć związane z tym faktem kłopoty zdrowotne (np. astma i jaskra. 50% mieszkańców Wyspy choruje na dziedziczną postać astmy. Choroba jest spowodowana mutacją genu CC16).

Prawie wszyscy mieszkańcy wyspy są zatrudnieni przez lokalne władze, w związku z tym zjawisko bezrobocia na Tristan jest praktycznie nieznane. Zarówno chłopcy jak i dziewczęta mają zagwarantowane stanowiska pracy zaraz po ukończeniu szkoły. Społeczeństwo wciąż jest patriarchalne i większość chłopców w wieku 15 lat zaczyna wykonywać zawód rybaka.

Ostatnimi czasy, wiele dziewcząt decyduje się na kontynuacje nauki. W tym celu zwykle wyjeżdżają na Świętą Helenę. Większość z nich powraca na wyspę po ukończeniu nauki.

Życie towarzyskie na Tristan jest bardzo ograniczone i, jak ma to miejsce na wielu wyspach, notuje się wysoki poziom spożycia alkoholu – średnio 1 litr whisky na osobę przez tydzień. Średnia długość życia odpowiada normie ogólnobrytyjskiej, opieka medyczna jest zapewniana przez Kapsztad, RPA.

Na wyspie znajduje się mały port rybacki, nie ma lotniska.

Jedyny sygnał telewizyjny, który dociera na wyspę, jest wysyłany przez brytyjską armię na Falklandach. Odbiorniki telewizyjne są używane również do gier wideo i oglądania kaset (chociaż na wyspie nie ma wypożyczalni filmów). Wydawana jest gazeta – Tristan Times

Na wyspie znajdują się szkoła, urząd pocztowy, muzeum, kawiarnia, pub i basen.

[edytuj] Historia wyspy

Zobacz główny artykuł: Historia Tristan da Cunha

[edytuj] Ekonomia

Zdjęcie satelitarne archipelagu

Tristan da Cunha jest w dużej mierze wyspą ekonomicznie niezależną – jedynie projekty wysokokapitałowe wymagają zamorskiego wsparcia. Dochód, zapewniany dzięki opłatom za udostępnianie łowisk krewetek, oraz odsetki z funduszy rezerwowych służą finansowaniu działalności samorządowej takiej jak darmowa opieka medyczna i edukacja. Lokalne władze są jednocześnie głównym pracodawcą wyspy i łącznie zatrudniają 143 osoby. Przetwórnia krewetek zatrudnia 23 osoby i okazjonalnie 110 kolejnych osób podczas połowów, kiedy to wyspiarze w 20 niewielkich łódkach łowią krewetki. Połów krewetek odbywa się na zasadzie wyłącznej koncesji udzielanej przez wyspę. Obecnie koncesja jest w posiadaniu Eurex Ltd, podwykonawcy wykonującego usługi dla firmy Premier Fishing z Kapsztadu, RPA. Dwa należące do firmy statki dokonują połowów w okolicy wysp Inaccessible, Nightingale, i Gough, podczas gdy wyspiarze łowią dookoła Tristan. Firma zapewnia także połączenie pasażerskie i towarowe z Kapsztadem.

Mieszkańcy wyspy do pewnego stopnia polegają na pożywieniu z ich własnych hodowli i upraw. Limit dozwolonej ilości posiadanych zwierząt został ustalony na 2 krowy i 7 owiec na rodzinę (celem oszczędzania pastwisk). Ziemniaki, główna roślina uprawna, są sadzone na polu 2 mile za Edynburgiem. Inne warzywa są uprawiane w przydomowych ogródkach albo przez departament rolnictwa. Na wyspie znajduje się sklep, który importuje i prowadzi sprzedaż wyrobów spożywczych, artykułów gospodarczych i ubrań.

[edytuj] Władze

Administrator, wyznaczany przez gubernatora Świętej Heleny jest głową samorządu, który składa się z 11 oddzielnych departamentów. Administrator musi się konsultować z radą wyspy, która składa się z 8 członków wybieranych i 3 wyznaczanych. Wybory powszechne odbywają się co 3 lata. Co najmniej jeden członek rady musi być kobietą. Radny, który otrzyma najwięcej głosów w wyborach jest wyznaczany na szefa wyspy.

[edytuj] Komunikacja

Biuro administratora i przetwórnia posiadają łączność satelitarną przez telefon i fax. Administrator posiada także adres e-mail. Połączenie radiotelefoniczne uzyskiwane jest za pośrednictwem kapsztadzkiego radia, które następnie łączy się z międzynarodową siecią telefoniczną. W sierpniu 1998 zainstalowano pierwszy publiczny telefon satelitarny.

Kutry rybackie przywożą większość towarów i poczty, odwiedzając wyspę sześć razy w ciągu roku. RMS St Helena, statek towarowo-pasażerski odwiedza wyspę raz w roku, zwykle w styczniu. Południowoafrykański antarktyczny statek badawczy Agulhas również odwiedza wyspę raz w ciągu roku.

Przypisy

↑ Mielczarek P., Cichocki W., 1999, Polskie nazewnictwo ptaków świata, Notatki Ornitologiczne tom 40 - zeszyt specjalny
↑ Adams M.P.(et al.), 2003, Extinct and endangered ('E&E') birds: a proposed list for collection catalogues [1]
↑ The World Bird Database [2]
↑ Tristan Times, 12 lutego 2007