Tromsø
Z Wikipedii
Współrzędne: 69°40' N 18°56' E
| Tromsø | |||
|
|||
| Państwo |  Norwegia |
||
| Okręg | Troms | ||
| Burmistrz | Arild Hausberg | ||
| Powierzchnia | 2,566 km² | ||
| Położenie | 69° 40' 0 '' N 18° 56' 0 '' E |
||
| Ludność (2007) • liczba ludności • gęstość |
64,782 25 os./km² |
||
|
Położenie na mapie kraju
  Tromsø
|
|||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Tromsø [ˈtrumsø] jest stolicą regionu Troms, jest również największym miastem północnej Norwegii, siódmym największym miastem kraju. Miasto leży na wyspie Tromsøya, za kołem podbiegunowym. Jego dokładna lokalizacja to 69° 40' 33" N, 18° 55' 10" E. Znajduje się tutaj najdalej na północ wysunięty uniwersytet - Universitetet i Tromsø. Mimo swojego położenia, 350 km za kołem polarnym, klimat nie jest wyjątkowo surowy, ze względu na silny wpływ Prądu Zatokowego. Noc polarna trwa w Tromsø od 27 listopada do 19 stycznia, dzień polarny od 19 maja do 27 lipca.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Założone w XIII wieku było początkowo wioską liczącą około 80 mieszkańców. W 1252 roku powstał tu pierwszy kościół, Sancta Maria juxta paganos, który był równocześnie najdalej na północ wysuniętym kościołem na świecie. Prawa miejskie Tromsø uzyskało w 1794 roku. W XIX i XX wieku miasto stało się punktem startowym wielu ekspedycji polarnych, w tym najbardziej znanych Roalda Amundsena, Umberto Nobile i Fridtjofa Nansena, przez co zyskało sławę jako "Wrota do Arktyki".
Podczas II wojny światowej miasto nie ucierpiało. Po zajęciu przez Niemców terytorium Norwegii, norweski rząd miał tutaj swoją siedzibę. W zatoce Håkøybotn, w pobliżu Tromsø został zatopiony przez RAF, w 1944 roku, niemiecki pancernik Tirpitz. Zginęło wtedy ponad 1000 niemieckich marynarzy.
[edytuj] Obecnie
W centrum miasta występuje duża ilość, domów drewnianych, z których większa część pochodzi z XIX wieku. Pierwszy dom został zelektryfikowany w 1898 roku (dom Andreasa Aagaarda). W 1904 roku zabroniono budowy domów drewnianych w centrum.
W Tromsø znajduje się najstarsze norweskie kino, wybudowane w latach 1915-16.
Port lotniczy Langnes Lufthaven, położony na zachodnim brzegu wyspy, około 5 km od centrum miasta, obsługiwany jest przez linie lotnicze SAS Braathens, Norwegian oraz Widerøe. Bezpośrednie połączenia utrzymywane są do Oslo, Bergen, Bodø, Trondheim, Alta, Hammerfest, Honningsvåg, Kirkenes, Longyearbyen, a także od niedawna do Londynu (Stansted).
Miasto szczyci się posiadaniem najdalej na północ położonego uniwersytetu, katedry protestanckiej, ogrodu botanicznego, a nawet najbardziej "polarnej" restauracji Burger King. Posiada również najdalej wysunięty na świecie browar (nie licząc małego browaru założonego niedawno w miejscowości Honningsvåg) – Browar Mack (Mack Ølbryggeri), założony w 1877 roku. Produkuje on szereg gatunków piwa w tym Mack Pilsner, Isbjørn, Haakon oraz kilka rodzajów piwa ciemnego.
W mieście znajduje się muzeum polarnictwa (Polarmuseet) przedstawiające historię wypraw polarnych. Większość ekspozycji dokumentuje osiągnięcia Roalda Amundsena oraz metody polowań na zwierzęta futerkowe Arktyki (głównie foki).
Tromsø Forsvarsmuseum powstało na bazie zbudowanej przez Niemców w 1940 roku baterii dział dużego kalibru, które broniły dostępu do miasta. Odrestaurowane po wojnie, poza sześcioma działami, prezentuje również doskonale zachowany bunkier dowodzenia oraz wystawę poświęconą niemieckiemu pancernikowi Tirpitz. W mieście tym istnieje polski klasztor Karmelitanek Bosych.
[edytuj] Wydarzenia
Raz do roku, w pierwszą lub drugą sobotę lipca, odbywa się w mieście impreza sportowa pod nazwą Tromsø Midnight Sun Marathon (Maraton Słońca o Północy Tromsø). Uczestnicy mogą startować w pełnym maratonie, półmaratonie oraz minimaratonie. Odbywa się również wyścig dzieci na krótszym dystansie. Niedawno przystąpiono również do organizowania w styczniu Polar Night Half Marathon (Półmaratonu Nocy polarnej).
W sierpniu organizowany jest festiwal piwa - Øl-Festival.
Tromsø będzie ubiegać się o organizację zimowej olimpiady w 2018 roku.
[edytuj] Warunki klimatyczne
Pomimo że Tromsø leży za kołem podbiegunowym, klimat jest łagodny ze względu na wpływ prądu Północnoatlantyckiego. Dzięki temu wody oceaniczne nie zmarzają i port w Tromsø może funkcjonować cały rok.
[edytuj] Znani ludzie
Znani ludzie pochodzący z Tromsø:
- Geir Jenssen, muzyk
- Peter Wessel Zapffe, filozof, pisarz
- Erik Skjoldbjaerg, reżyser
- Jorgen Dreyer, rzeźbiarz
- Einar Hoidale, prawnik, demokrata, kongresman Stanów Zjednoczonych
- Lene Marlin, piosenkarka
- Svein Berge i Torbjørn Brundtland, muzycy
- Espen Lind, wokalista
