Trzy Marie u grobu Chrystusa
Z Wikipedii
Trzy Marie u grobu Chrystusa |
Mikołaj Haberschrack , ok. 1470 |
tempera na desce |
? × ? cm |
Pałac biskupa Erazma Ciołka |
Trzy Marie u grobu Chrystusa – dzieło przypisywane Mikołajowi Haberschrackowi, przykład gotyckiego malarstwa tablicowego w Małopolsce z 2. połowy XV wieku. Datowany na ok. 1470 pochodzi z kościoła parafialnego w Niegowici, a obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie.
Obraz został wykonany dwustronnie techniką tempery na desce. Scena tytułowa namalowana na awersie ukazuje Trzy Marie przedstawione jako myrophory – Marię Salome (po lewej), Marię Kleofasową (pośrodku) i Marię Magdalenę (po prawej). Każdą z nich cechuje podobna poza i strój (długie, masywne szaty, białe welony), ich głowy okolone są przezroczystymi aureolami. Mniej podobieństwa jest w modelunku twarzy, gdzie artysta delikatnie zaznaczył cechy indywidualne postaci, w tym różnicę wiekową. Wszystkie Marie trzymają w dłoniach duże puszki na oleje; ułożenie ich na tej samej wysokości wzmacnia izokefalizm w układzie postaci. Zostało to uwydatnione także w kolorycie obrazu, niemniej najmocniejszym akcentem jest ostra czerwień płaszcza stojącej pośrodku Marii Kleofasowej, w mniejszym stopniu powtórzona we fragmentarycznie widocznych podszewkach ciemnych szat Marii Salome i Marii Magdaleny. Na rewersie widoczne są fragmenty sceny Ecce Homo.
Spróchniałe krawędzie obrazu zostały przycięte na zlecenie proboszcza parafii w Niegowici, a w 1916 roku Muzeum Narodowe w Krakowie zakupiło obraz. Dzieło najprawdopodobniej stanowiło fragment obrazu ołtarzowego przedstawiającego scenę ukazania się anioła nad pustym grobem Chrystusa, o czym mogą świadczyć żółta tkanina i stopa będące fragmentami postaci jednego ze strażników pilnujących grób Chrystusa. Trudniej jest ustalić kompozycję oraz miejsce w retabulum ołtarzowym. Być może kompozycja rozwijała się ku górze i w prawo, a przykładem takiego rozwiązania jest obraz Huberta van Eycka, brata Jana, znajdujący się w Rotterdamie.
[edytuj] Bibliografia
- Tadeusz Dobrowolski: Sztuka Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1964.
- Jerzy Gadomski: Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1460-1500. Warszawa: 1988. ISBN 8301056010.
- Adam S. Labuda, Krystyna Secomska (red.): Malarstwo gotyckie w Polsce. Warszawa: 2004. ISBN 83-7181-318-X.