Układ współczulny
Z Wikipedii
 |
Artykuł wymaga poszerzenia. |
 |
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Układ współczulny, sympatyczny - część autonomicznego układu nerwowego, odpowiadająca za przygotowanie organizmu do walki bądź ucieczki. Jest on aktywny w czasie stresu i powoduje następujące reakcje organizmu:
- wzmożone wydzielanie gęstej śliny,
- szybsza praca serca,
- zwiększenie dostawy glukozy do mięśni i mózgu przez rozkład glikogenu w wątrobie,
- rozszerzenie źrenic,
- rozkurcz mięśnia rzęskowego oka (zwolnienie akomodacji),
- stroszenie włosów,
- wydzielanie potu na dłoniach,
- reakcja "walcz albo uciekaj",
- rozkurcz mięśnia wypieracza moczu i jednoczesny skurcz mięśnia zwieracza cewki moczowej (trzymanie moczu),
- pobudzenie nadnerczy do produkcji adrenaliny (hormonu walki),
- wzmaga skurcz mięśni gładkich,
- podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi poprzez zwężenie naczyń krwionośnych,
wydzielanie łzy
- rozszerzenie mięśni oskrzeli w płucach.
Po zniknięciu zagrożenia, układ ten wyłącza się, a efekty jego pobudzenia są likwidowane przez układ przywspółczulny.
Neurotransmiterem układu we włóknach przedzwojowych jest acetylocholina, która działa na receptory nikotynowe. W odpowiedzi włókna zazwojwe wydzielają noradrenalinę, a przy długotrwałym działaniu także adrenalinę, które z kolei działają na receptor adrenergiczny.
Ośrodki układu współczulnego znajdują się w istocie szarej pośrednio-bocznej rdzenia kręgowego. Włókna wychodzące z rdzenia tworzą wzdłuż przełyku pnie współczulne, które zawierają zwoje. Składają się na nie:
- zwój szyjny górny, środkowy i dolny,
- zwój szyjno-piersiowy,
- zwoje piersiowe, lędźwiowe i krzyżowe.
