Ulica Szpitalna w Krakowie
Z Wikipedii
 Kraków |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ulica
Szpitalna
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość: | 440 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| mapa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Szpitalna – ulica w Krakowie położona w dzielnicy Stare Miasto. Jej nazwa poświadczona jest w dokumentach miejskich w XIV wieku. Nazwa nawiązywała do zespołu najstarszych krakowskich szpitali prowadzonych przez zakon duchaków w tym rejonie miasta od XIII wiek. Przed II wojną światową była znana z handlu książkami z racji znajdujących się tutaj licznych antykwariatów prowadzonych przez żydowskie rodziny Himmelblauów, Seidenów czy Taffetów.
Spis treści |
[edytuj] Kamienica Lamellich
Kamienica Lamellich to pierwszy budynek przy ulicy Szpitalnej (idąc od strony Małego Rynku) znajdujący się na rogu z ulicą Mikołajską 2.
[edytuj] Dom nr 6
Jest to gotycka kamienica, która mimo późniejszych przekształceń do dziś zachowała oryginalny zakończony trójliściem portal wejściowy.
[edytuj] Dom nr 7
To dom "Pod Rakiem" w którym zachowało się średniowieczne godło. W czasie powstania styczniowego 1863 w tej kamienicy był punkt werbunkowy. O fakcie tym przypomina tablica pamiątkowa umieszczona na fasadzie w 1989.
[edytuj] Kamienica nr 8
To klasztor zakonu sióstr duchaczek i przylegający do niego Kościół św. Tomasza Apostoła w Krakowie.
[edytuj] Dom nr11/13
Domy te jako szpital dla psychicznie chorych ufundował biskup Andrzej Trzebicki,od rodowego herbu biskupa nazywano je kamienicami "Pod Łabędziem". Na ich miejscu w 1928 zbudowano budynek mieszkalny dla pracowników Kasy Oszczędności projektu architekta Wacława Krzyżanowskiego.
[edytuj] Dom nr 15
To gmach Komunalnej Kasy Oszczędności Miasta Krakowa zbudowany w latach 1881-1883 przez Karola Knausa dziś mieści się tutaj oddział banku Pekao. Na klatce schodowej na uwagę zasługuje wykonany według projektu Józefa Mehoffera w 1933 witraż z alegorią Oszczędności i Dobrobytu.
[edytuj] Dom nr 17
Zachował on piękny późno gotycki portal z trójlistnym zakończeniem. W 1874 kamienicę nadbudowano, wykonano nadbudowę 2 piętra. Autorem przebudowy był Filip Pokutyński. Kamienica zaś otrzymała rzadki w Krakowie przykład neogotyckiej fasady.
[edytuj] Dom nr 18
Zwany jest domem "Pod Obrazem" to dawny klasztor sióstr prezentek, obecnie mieszczący Prywatne Liceum Ogólnokształcące SS Prezentek oraz internat dla dziewcząt.
[edytuj] Dom nr 21
Początki tego domu to rok 1464 został on ufundowany jako szpital św. Rocha dla scholarów, stanowi jedyny zachowany dziś fragment dawnych średniowiecznych szpitalnych zabudowań wyburzonych pod koniec XIX wieku. Dziś od krucyfiksu zdobiącego jego fasadę nazwany jest Domem pod Krzyżem i mieści w muzealnych wnętrzach pamiątki teatralne.
[edytuj] Dom nr 24
Kamienica ta należała do rodu Jordanów. Na początku XX wieku mieściła Żydowskie Towarzystwo Dobrych Dążności. Po przebudowie od 1932 należała do Żydowskiego Stowarzyszenia miłości Bliźniego i mieściła dom modlitwy. Synagoga Ahawat Raim w Krakowie została doszczętnie zniszczona przez Niemców w 1940, od 1947 mieści się w jej dawnym budynku cerkiew prawosławna.
[edytuj] Dom nr 26
Pochodzi z początków XV wieku, z czasów przebudowy dokonanej w XVII wieku zachował się barokowy portal wejściowy. Ostatnią przebudowę kamienica przeszła w 2. połowie XIX wieku. Mieszkał tutaj Wincenty Pol, o fakcie tym przypomina umieszczona nad portalem tablica pamiątkowa wykonana w 1907 wg projektu Zygmunta Hendela.
[edytuj] Kamienica nr 30
To dawny dom zajezdny, który w 1834 zakupił Kacper Poller i urządził w nim elegancki hotel. Dokonano jego rozbudowy w dwóch etapach w 1845 oraz 1861 adoptując na pomieszczenia hotelowe sąsiednie kamienice. Od znajdującej się na fasadzie kotwicy był nazywany hotelem "Pod Złotą Kotwicą". Obecnie znowu prowadzą go przedstawiciele rodziny Pollerów.
[edytuj] Kamienica nr 38
Obecna kamienica została zbudowana w 1912 wg projektu architekta Teodora Hoffmana. Na dole mieściła się kawiarnia "Teatralna", którą w latach 30. zastąpił ekskluzywny lokal nocny "Cyganeria". W okresie II wojny światowej znajdował się lokal dla niemieckich oficerów. Dokonano na niego udanego zamachu 24 grudnia 1942, zamach przeprowadziła Żydowska Organizacja Bojowa. Przypomina o tym pamiątkowa tablica, która jest obecnie jedynym śladem istnienia tego lokalu. Uległ on likwidacji na początku lat 90. XX wieku. Dziś w jego dawnych wnętrzach mieści się sklep spożywczy sieci "Kefirek", a jak wyglądało wnętrze "Cyganerii" można zobaczyć w serialu "Stawka większa niż życie", jeden z jego odcinków "W imieniu Rzeczypospolitej" rozgrywa się w Krakowie, a część zdjęć nakręcono w oryginalnych wnętrzach "Cyganerii". Wcześniej w miejscu obecnej kamienicy przed 1896 mieścił się dom w którym Ferdynand Turliński prowadził kawiarnię zwaną "Paonem", w której bywał świat artystyczny ówczesnego Krakowa.
