Vidkun Quisling

Z Wikipedii

Vidkun Abraham Lauritz Jonsson Quisling (ur. 18 lipca 1887 w Fyresdal, zm. 24 października 1945 w Oslo) – norweski nacjonalista, twórca faszyzującej partii Nasjonal Samling, dwukrotny premier Norwegii.

W czasie II wojny światowej kolaborował z hitlerowskimi Niemcami, za co został po wojnie osądzony i rozstrzelany.

[edytuj] Życiorys

Major rezerwy armii norweskiej. Swoją karierę polityczną rozpoczął w 1922 jako współpracownik Fridtjofa Nansena. W latach 1927-1929 był dyplomatą w Moskwie. W roku 1931 został ministrem wojny-sprawował ten urząd do 1933. W dniu święta narodowego Norwegii, 17 maja 1933, założył z Johanem Bernhardem Hjortem partię narodowosocjalistyczną Nasjonal Samling (Narodowa Jedność), głoszącą program zjednoczenia nordyckiego (Niemcy, Skandynawia, Wielka Brytania).

W wyborach z 1936 Nasjonal Samling uzyskała prawie 27 tys. głosów, tzn. 2%. Program i strukturę organizacyjną partii wzorował na NSDAP. W grudniu 1939 został za namową admirała Ericha Raedera przyjęty przez Hitlera, który zaproponował mu współpracę. Namawiał Hitlera do opanowania Norwegii, obiecując wsparcie swojej partii i zorganizowanie puczu wojskowego. Współdziałał z hitlerowcami w czasie agresji na Norwegię.

Po opanowaniu Norwegii przez wojska niemieckie w 1940 stanął na czele kolaboracyjnego rządu, współpracującego z III Rzeszą, od 1 lutego 1942 jako premier marionetkowego rządu. Współodpowiedzialny za terror i deportacje do obozów koncentracyjnych. Po niemieckiej kapitulacji 9 maja 1945 został pojmany przez żołnierzy norweskiego ruchu oporu.

W procesie w Oslo wydano na niego wyrok śmierci, który wykonano 24 października tego samego roku. Trupa wystawiono na widok publiczny w garażu, przechodzący Norwegowie mogli go kopać i pluć na niego. Jego nazwisko stało się synonimem przywódcy podbitego państwa, kolaborującego z hitlerowskimi Niemcami.