Wierzba biała
Z Wikipedii
Wierzba biała | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | wierzbowce |
Rodzina | wierzbowate |
Rodzaj | wierzba |
Gatunek | wierzba biała |
Nazwa systematyczna | |
Salix alba L. | |
Galeria zdjęć i grafik |
Wierzba biała, w. srebrna, w. pospolita (Salix alba L.) – gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych. Występuje w Europie i Azji. Nie występowała w Skandynawii, Irlandii i Szkocji, ale została tam sprowadzona i jest sadzona jako roślina ozdobna. W Polsce pospolita na całym terytorium. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Drzewo osiągające wysokość do 30 m. Korona szerokorozłożysta. Często w pniu starszych drzew występują spróchniałe dziuple. Drzewo szybko rosnące i dość krótkowieczne. Gałęzie giętkie.
- Pień
- Kora szarobrunatna, popękana. Drewno bardzo miękkie i łatwo próchniejące. Roczne gałązki cienkie, młode pędy i pączki owłosione.
- Liście
- Wąskie, lancetowate o długości ok. 10 cm. Młode liście obustronnie jedwabiście owłosione, starsze tylko na spodniej stronie. Górna strona liści ciemnozielona, spodnia srebrzysta.
- Kwiaty
- Jest rośliną dwupienną, kwiaty zebrane w kwiatostany zwane kotkami, lub zwyczajowo baziami. Kotki żeńskie w nasadzie luźnokwiatowe, o języczkowatych i nietrwałych przysadkach jasnordzawego koloru. Kwiaty z 1 gruczołem miodnikowym, słupek nagi z siedzącą zalążnią. Kotki męskie z jednobarwnymi przysadkami, dwoma gruczołami miodnikowymi i 2 pręcikami o nitkach owłosionych w dolnej części. Zakwitają wczesną wiosną (marzec – kwiecień), równocześnie z rozwojem liści. Kwiaty zapylane przez owady.
- Owoc
- Filcowato owłosiona szara torebka. Nasiona bardzo drobne z pęczkiem srebrnych włosków, rozsiewane przez wiatr.
- Biotop, wymagania
- Rośnie przede wszystkim w lasach łęgowych wzdłuż rzek, często tworząc tam wraz z topolami duże skupienia. Preferuje okresowo zalewane, piaszczyste gleby. Występuje również wzdłuż dróg, nad stawami. Często jest sadzona. Dochodzi w górach do wysokości ok. 800 m. n. p. m. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Salicion albae i Ass. Salicetum albo-fragilis.
[edytuj] Zmienność
Czasami można spotkać różniące się od typowej formy, trudne do oznaczenia mieszańce z w. kruchą, w. pięciopręcikową, w. purpurową, w. migdalową.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza:
- Surowiec zielarski: kora (Cortex Salicis) zawiera flawonoidy, kwasy organiczne oraz glikozydy. Najważniejszym z nich jest glikozyd fenolowy – salicyna. Korę zbiera się z 2 – 3 letnich gałęzi wczesną wiosną, gdy ruszają soki i łatwo jest ją oddzielić od drewna. Korę suszyć można zarówno w ciemnych, jak i jasnych pomieszczeniach. Do celów leczniczych wykorzystywana może być również kora wierzby kruchej, wierzby purpurowej, wierzby pięciopręcikowej i wierzby wiciowej.
- Działanie: salicyna ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ściągające. Wykorzystywana jest przy takich dolegliwościach i chorobach, jak: ból głowy, przeziębienie przebiegające z gorączką, różne choroby reumatyczne, miażdżyca. Obecnie już nie pozyskuje się do celów leczniczych kory wierzby, gdyż jest zastępowana syntetycznie produkowanym kwasem acetylosalicylowym (nazwa handlowa „Aspiryna”, „Polopiryna”). W medycynie ludowej wykorzystywano korę wierzby również do leczenia nerwobólów i jako środka ułatwiającego zasypianie i uspokajającego.
- Drewno jest powszechnie wykorzystywane jako materiał opałowy.
- Jest często nasadzana przy drogach, na wałach przeciwpowodziowych oraz na brzegach rzek w celu ich umocnienia i zabezpieczenia przed osuwaniem ziemi. Dzięki silnie rozbudowanemu systemowi korzeniowemu i szybkiemu wzrostowi nadaje się również do rekultywacji terenów i wysypisk śmieci.
- Jako roślina pobierająca z podłoża bardzo duże ilości wody sadzona jest na terenach podmokłych i bagnach w celu ich osuszenia.
[edytuj] Bibliografia
- Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.
- W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.