Witold Łaszczyński

Z Wikipedii

Witold Łaszczyński, pseudonim Alf (ur. 22 lipca 1872 w Warszawie, zm. 22 maja 1949 w Pruszkowie), pochowany w grobie rodzinnym na Starych Powązkach - poeta, literat, tłumacz, dramaturg.

Syn Adama Stanisława (redaktora "Kuriera Świątecznego") i Marii z Prawdzic - Łukomskiej. Uczestnik spotkań literackich w salonie Deotymy, był jednym z jej faworytów; współpracownik warszawskiej prasy (m.in. "Wędrowca", "Prawdy", "Tygodnika Polskiego"). 1891-1893 redaktor tajnego tygodnika "Młody Świat", 1902-1906 redaktor czasopisma "Nasze Kłosy". Członek zarządu Młodej Polski, członek zarządu Zrzeszenia Beletrystów, członek zarządu Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy, członek komitetu Kasy Literatów.

Podczas zaborów organizator przedstawień patriotycznych (m.in. "Leszek Biały", "Kacper Karliński", "Wyrok Jana Kazimierza", "Obrona Częstochowy", "Emigracja chłopska w Warszawie", "Mazepa") wystawianych w Warszawie, Siedlcach, Sochaczewie, Ciechanowie, Czerwińsku i in. Już w 1906 Łaszczyński założył i kierował Teatrem Młodzieży Pracy, przekształconym w Towarzystwo Teatralne Warszawskie im. Wojciecha Bogusławskiego. Z jego inicjatywy wystawiono sztuki popularne i cieszące się dużym powodzeniem, jak "Majster i czeladnik" Korzeniowskiego oraz "Błażek opętany" Anczyca. Później Łaszczyński jako prezes, dyrektor i reżyser wystawiał we wszystkich teatrach warszawskich (a szczególnie Letnim w Ogrodzie Saskim, w Dolinie Szwajcarskiej, w Bagateli, na Dynasach) najlepsze sztuki polskich autorów: Słowackiego, Syrokomli, "Obronę Częstochowy" Bośniackiej, "Karpackich Górali" Korzeniowskiego, komedie Fredry "Damy i Huzary", "Śluby panieńskie" i inne. Pod dyrekcją Łaszczyńskiego wystawiono ponad pięćset przedstawień i zagrano około 100 koncertów. Teatry kierowane przez Łaszczyńskiego nie korzystały z żadnych zapomóg i pomocy, były samowystarczalne, a bilety łatwo dostępne dla młodzieży i ludzi pracy.

Był założycielem i dyrektorem Towarzystwa Teatralnego Warszawskiego im. W. Bogusławskiego; autor m.in. poematu "Dzień Zaduszny" (poezje t. 1 1899), "Aria z Halki" (komedia wierszem, 1899), "Warszawa", "Wierzba Kościuszki" (wiersze, 1921), "Wajdelota – pieśń o szczęściu" (poemat dramatyczny, 1923), wiersze "Dzwony w Londynie", "Prorok", "Poezje", "Wysoki próg" (poezje, 1932) - zbiór wierszy wydany z okazji XXXV-lecia pracy literackiej, artystycznej i społecznej poety). Był także autorem kilkudziesięciu wierszowanych sylwetek wybitnych i popularnych wówczas postaci warszawskich (w rękopisie); tłumaczył m.in. z M. Konopnicką i W. Zagórskim komedię E. Rostanda "Cyrano de Bergerac" i inne dzieła Goethego, Schillera i innych. Pisał mnóstwo wierszy tzw. okolicznościowych z okazji rocznicy np. "Powrotu ks. Józefa Poniatowskiego", "Zdobycia Warszawy przez Niemców" (3 sierpnia 1915), uczczenia zasług rycerzy polskich w dzień zaduszny, wejścia posłów polskich do Dumy Rosyjskiej, odezwy W.Ks. Mikołaja Mikołajewicza do Polaków, cenzury niemieckiej i rosyjskiej, odzyskania Śląska, zasług Francji i gen. Focha dla odzyskania naszej niepodległości, budowy wieży Eiffla w Paryżu .

Odznaczony został Krzyżem Zasługi. Spuścizna literacka po Witoldzie Łaszczyńskim znajduje się w Muzeum Historycznym m.st. Warszawy.