Zbyszyce

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°43' N 20°40' E49.7166667 20.6666667 (Zbyszyce)


Zbyszyce
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Gródek nad Dunajcem
Położenie	49° 43' N 20° 40' E
Liczba mieszkańców • liczba ludności	310
Strefa numeracyjna (do 2005)	18
Tablice rejestracyjne	KNS
Położenie na mapie Polski Zbyszyce
Kościół w Zbyszycach

Zbyszyce – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem, 10 km na pn. od Nowego Sącza. Leży na krańcu obszernego półwyspu, na wschodnim brzegu Jeziora Rożnowskiego i jest pozostałością dawnego miasteczka zalanego przez wody jeziora w 1941 r.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Przed powodzią w lipcu 1813r Zbyszyce posiadały prawa miejskie utrzymały je do 1919r. Znajdował się tam majątek wuja Józefa Szujskiego.

[edytuj] Historia

Przed utworzeniem Jeziora Rożnowskiego Zbyszyce leżały na prawym brzegu Dunajca, w jego zakolu, Dunajec oblewał je od zachodu i północy. Zbyszyce istniały już w XIII w. Parafia i kościół (pod wezwaniem św. Wojciecha) powstały w połowie XIII w. (1242), a pierwszy o niej zapis pochodzi z 1326 r. Do zbyszyckiej parafii należały też Jelna, Kobyle i Lipie.

Wieś rozwijała się jako ogniwo szlaku handlowego z Krakowa na Węgry. Podobno w 1416 r. lokowano tutaj miasto na prawie magdeburskim . Nie jest to jednak pewne, zapis mógł dotyczyċ miejscowości Byszyce koło Wieliczki. W XVI w działali tutaj polscy arianie. Do 1813 r. było to miasteczko z rynkiem z zwartą zabudową z 200 domami, liczyło 2,5 tys. mieszkańców. Posiadało browar, gorzelnię, karczmę z zajazdem i posterunek żandarmerii. Odbywały się tu jarmarki wyznaczone na dzień św. Idziego.

Po katastrofalnej powodzi z lipca 1813 r., kiedy woda zabrała 30 domów Zbyszyce się nie podniosły z upadku, choċ z prawami miejskimi, de facto były wsią. W latach 90. XX w. liczyły 52 domy i 366 mieszkańców. Po raz ostatni w dokumentach jako miasto wspomniane jest w 1919 r.

W 1934 r. kolejna powódź niszczy Zbyszyce. Podjęto wówczas decyzję o budowie zbiornika wodnego w Rożnowie. Ostatecznie po wypełnieniu wodą zbiornika ze Zbyszyc ocalał tylko zabytkowy kościół pw. św. Bartłomieja z XV w. i zespół dworski z przełomu XVIII i XIX w. Dzisiaj w miejscu rynku i głównej części Zbyszyc - jest tafla jeziora.