Zelman Pasow
Z Wikipedii
Zelman (Isajewicz) Pasow (ur. 1905, zm. 1940), funkcjonariusz radzieckich służb specjalnych, m.in. naczelnik Departamentu VII (wywiad zagraniczny) Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego przy Ludowym Komisariacie Spraw Wewnętrznych ZSRR (GUGB/NKWD ZSRR). Jeden z trzech naczelników wywiadu zamordowanych podczas tzw. czystek stalinowskich.
Urodzony we wsi Prikazczika (zagroda Stare Rassa), ukończył jedynie dwie klasy szkoły powszechnej. W latach 1919 - 1922 służył w Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej, m.in. jako kurier. W organach bezpieczeństwa służył od maja 1922 roku, w terenowych oddziałach Zjednoczonego Państwowego Zarządu Politycznego (OGPU). Następnie w 1929 roku ukończył wyższą szkołę pogranicza OGPU i do 1936 roku służył w Oddziale Oddzielnym (OO) OGPU (od 1934 roku - w OO Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD) na wschodnich terenach pogranicznych Związku Radzieckiego, gdzie m.in. nadzorował pełniących tam służbę funkcjonariuszy OGPU, następnie NKWD. W 1936 roku został przeniesiony do kontrwywiadu (KRO) GUGB NKWD, gdzie służył do 1938 roku, następnie ponownie został przeniesiony, tym razem do wywiadu zagranicznego (wydział zagraniczny - INO), wówczas Departament VII Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD, gdzie na stanowisku naczelnika zastąpił niedawno aresztowanego i otrutego komisarza bezpieczeństwa państwowego III rangi, Abrama Słuckiego. Już w listopadzie (1938) Pasow został zwolniony ze stanowiska, następnie aresztowany i 15 lutego 1940 roku rozstrzelany.
Jakow Dawtian (1920-1921) • Solomon Mogilewski (1921) • Michaił Trilisser (1921-1930) • Artur Artuzow (1930-1936) • Abram Słucki (1936-1938) • Zelman Pasow (1938) • Siergiej Szpigelglas (1938) • Paweł Sudopłatow (1938) • Władimir Diekanozow (1938-1939) • Paweł Fitin (1939-1946) • Piotr Kubatkin (1946) (VI-IX) • Piotr Fiodotow (1946-1949) • Siergiej Sawczenko (1949-1952) • Jewgienij Pitowranow (1952-1953) • Wasilij Riasnoj (1953- III-IV) • Aleksandr Paniuszkin (1953-1955) • Aleksandr Sacharowski (1956-1971) • Fiodor Mortin (1971-1974) • Władimir Kriuczkow (1974-1988) • Leonid Szebarszyn (1988-1991)