Zygmunt Gloger

Z Wikipedii

Zygmunt Gloger
Urodzony	3 listopada 1845 Kamionka
Zmarł	16 sierpnia 1910 Warszawa
Galeria w Wikimedia Commons
Teksty na Wikiźródłach

Zygmunt Gloger, pseud. Pruski^[1] (ur. 3 listopada 1845 r. w Kamionce, zm. 16 sierpnia 1910 r. w Warszawie)^[2] - polski historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca.

Spis treści 1 Biografia 2 Ważniejsze prace 3 Konkurs im. Zygmunta Glogera 4 Przypisy 5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Biografia

Syn Jana i Michaliny z Woynów w wieku 14 lat zamieszkał w Jeżewie koło Tykocina, w XVIII-wiecznym dworze w nowo nabytym przez jego ojca majątku.

Kształcił się w Warszawie, gdzie w 1867 ukończył Szkołę Główną. Na jego zainteresowania mieli wpływ Julian Bartoszewicz, historyk, literaturoznawca i encyklopedysta oraz Józef Ignacy Kraszewski, którzy bywali w majątku jego ojca.

W 1867 r. prowadził prace etnograficzne, a w 1868 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim z zakresu historii i archeologii. Na jego dalszą pracę etnograficzną miał wpływ spotkany w Krakowie Wincenty Pol, a także Oskar Kolberg.

Od 1872 r. zamieszkał w majątku rodzinnym w Jeżewie, ale mimo to utrzymywał kontakty praktycznie z wszystkimi ówczesnymi uczonymi i humanistami. Po zawarciu małżeństwa w 1883 r. roku z Aleksandrą Jelską odbywał wędrówki etnograficzne i archeologiczne po ziemiach Polski i Litwy. Swoje liczne zbiory gromadził w domu rządcy browarnego i murowanym lamusie, a po jego śmierci do 1939 mieściło się tu jego muzeum.

Pod koniec życia w 1906 zamieszkał w Warszawie, gdzie zmarł.

Swoje zbiory zapisał w testamencie Towarzystwu Krajoznawczemu, którego był jednym z założycieli i pierwszym prezesem, Towarzystwu Etnograficznemu, i Towarzystwu Bibliotek Publicznych w Warszawie oraz Muzeum Przemysłu i Rolnictwa.

[edytuj] Ważniejsze prace

Dziełem życia Glogera była Encyklopedia staropolska ilustrowana (1900-1903), która nadal jest cennym przewodnikiem po kulturze staropolskiej. Inne ważniejsze prace: Obchody weselne (1869), Pieśni ludu (1892), Księga rzeczy polskich (1896), Rok polski w życiu, tradycji i pieśni (1900). Dwie publikacje - Pieśni ludu oraz Encyklopedia staropolska ilustrowana ukazały się dzięki sfinansowaniu edycji przez Witolda Zglenickiego uzyskanych za pośrednictwem Kasy Mianowskiego. Śmierć autora przerwała w połowie drugiego tomu encyklopedyczne wydawnictwo Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce (1907-1909, litery A-L). Napisał około 800 prac i artykułów.

[edytuj] Konkurs im. Zygmunta Glogera

Od 1983 roku łomżyńskie Społeczne Stowarzyszenie Prasoznawcze „Stopka” organizuje Konkurs im. Zygmunta Glogera. W konkursie przyznawane są nagroda i medal Zygmunta Glogera za szczególne osiągnięcia w badaniu, ochronie i rozwoju kultury. Wśród laureatów konkursu znalazły się m.in. takie osobistości polskiej humanistyki jak prof. Julian Krzyżanowski, Anna Kutrzeba-Pojnarowa, Czesław Hernas, Jadwiga Klimaszewska, Roman Reinfuss, Jacek Kolbuszewski, Dorota Simonides, Roch Sulima, Andrzej Strumiłło. A także liczne grono pasjonatów i kontynuatorów dzieła Glogera w swoich "małych ojczyznach". Konkurs glogerowski w ostatnich latach znalazł mocnego sojusznika w Ministerstwie Kultury oraz samorządzie. Kapitule konkursu przewodniczy obecnie prof. Janusz Tazbir.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska: Nowa encyklopedia powszechna PWN. T. 2, D-H. Warszawa: Wydawnictwo Naukowa PWN, 1995. ISBN 83-01-11097-2 (t. 2). 
2. ↑ Tomasz Darmochwał, Północne Podlasie, wschodnie Mazowsze, przewodnik. Agencja D, Warszawa 2003. ISBN 83-911266-3-3 podaje jako miejsce urodzenia Kamionkę w guberni augustowskiej, data śmierci 15 października 1910 r.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Zygmunt Gloger - Starożytnik z Jeżewa
• "Geografia historyczna ziem dawnej Polski" Zygmunta Glogera z 1903 roku dostępna online
• "Dolinami rzek. Opisy podróży wzdłuż Niemna, Wisły, Bugu i Biebrzy" Zygmunta Glogera z 1903 dostępne online
• "Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce" Zygmunta Glogera dostępne online