Zygmunt Vogel
Z Wikipedii
Zygmunt Vogel, zwany Ptaszkiem, (ur. 15 czerwca 1764 w Wołczynie, zm. 20 kwietnia 1826 w Warszawie) - polski malarz akwarelista, rysownik i pedagog.
Był synem kuchmistrza księcia Michała Czartoryskiego, kanclerza wielkiego litewskiego, ale już jako dziecko stracił ojca. Czartoryscy zatroszczyli się losem sieroty. Pomogli matce w jego naukach, dali mieszkanie w Warszawie na swej posesji przy ulicy Solec, a potem zaprotegowali go swoim rozlicznym krewnym. Nauki, jakie pobierał, miały zrobić zeń architekta lub budowniczego, ale nic z tego nie wyszło, bo w wieku lat 16, dzięki wstawiennictwu Stanisława Kostki Potockiego, został przyjęty do malarni królewskiej na Zamku Królewskim w Warszawie, gdzie zapoznał się z pracami Bernarda Bellotta zwanego Canaletto. To wtedy w "Ptaszku", bo tak zwali Vogla przyjaciele, zrodziło się zamiłowanie do widoków miejskich, do odwzorcowywania architektury.
Zaczął od kopii dzieł Canaletta, które zamawiał u niego Michał Jerzy Mniszech, marszałek wielki koronny, ale potem zaczął malować własne widoki Warszawy. Nie używał prawie farb olejnych; jego domeną były akwarela, tusz, ołówek. W roku 1787 król Stanisław August polecił Voglowi udać się natychmiast do "Krzeszowic, Tenczyna, Alwerni, Lipowca, Olkusza, Rabsztyna, Pieskowej Skały..." w celu zrobienia szkiców tych miejsc i zebrania wiadomości historycznych. Z tej i innych podróży powstał album zawierający 63 akwarele i rysunki.
W następnych latach wiele podróżował po kraju malując widoki różnego rodzaju zamków, miast i posiadłości, ale zachowało się tych prac niewiele.
Po abdykacji króla, jego wyjeździe do Petersburga i rychłej śmierci, Vogel zaczął szukać innej pracy. Został nauczycielem Liceum Warszawskiego, a w 1817 dostał katedrę perspektywy w Oddziale Sztuk Pięknych świeżo otwartego Uniwersytetu Warszawskiego. Do końca życia mieszkał w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu ewangelickim w Warszawie (Al.26 nr 6).
[edytuj] Literatura
- Krystyna Sroczyńska, Zygmunt Vogel. Rysownik gabinetowy Stanisława Augusta, Ossolineum, Wrocław 1969
