Douglas XB-42 Mixmaster
Z Wikipedii
| XB-42 Mixmaster | |
 XB-42 w locie |
|
| Dane podstawowe | |
| Państwo |  Stany Zjednoczone |
| Producent | Douglas Aircraft Company |
| Typ | Samolot bombowy |
| Konstrukcja | Metalowa |
| Załoga | 3 |
| Historia | |
| Data oblotu | 1944 |
| Wycofanie ze służby | 1949 |
| Zachowane egzemplarze | 1 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | 2 * silniki widlaste Allison V-1710 |
| Moc | 2 * 1,300 kW |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 21,5 m |
| Długość | 16,4 m |
| Wysokość | 5,7 m |
| Powierzchnia nośna | 51,6 m² |
| Masa | |
| Własna | 9475 kg |
| Startowa | 15060 kg |
| Uzbrojenia | 4*km 12,7 mm do 3600 kg bomb |
| Osiągi | |
| Prędkość maksymalna | 660 km/h |
| Prędkość przelotowa | 505 km/h |
| Zasięg | 2900 km (bojowy) 8700 km (maksymalny) |
Douglas XB-42 Mixmaster - eksperymentalny szybki bombowiec zaprojektowany w amerykańskich zakładach Douglasa w 1943 jako prywatna inicjatywa tej firmy. Pomimo niebywałych, jak na swoje czasy, osiągów tej konstrukcji – łączyła ona w sobie prędkość samolotu Mosquito oraz zasięg "Superfortecy" - samolot ten nie wszedł do produkcji masowej, głównie z powodu zakończenia II wojny światowej i pojawienia się nowej wówczas technologii, jaką były silniki odrzutowe.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Na początku 1943 zespół projektowy pod kierownictwem Eda F. Burtona rozpoczął prace nad teoretycznym projektem dwusilnikowego bombowca zdolnego osiągnąć prędkość ponad 640 km/h (400 mil na godzinę), o udźwigu 900 kg (2000 funtów) i zasięgu 3200 km (2000 mil). Już początkowo zaproponowano bardzo oryginalny projekt, w którym obydwa silniki samolotu umieszczone zostały całkowicie w kadłubie, co znacznie polepszyło właściwości aerodynamiczne samolotu dając mu "czyste" skrzydła.
Projekt został przedstawiony USAAF w maju 1943 i natychmiast zwrócił na siebie uwagę. Już 25 czerwca tego roku zakłady Douglasa otrzymały kontrakt na zbudowanie dwóch latających prototypów i jednego modelu statycznego. Początkowo nowy samolot został zaklasyfikowany jako samolot szturmowy i otrzymał oznaczenie XA-42 (eXperimental Attack – eksperymentalny, szturmowy), ale już wkrótce dowództwo USAAF doszło do wniosku, że nowa konstrukcja znacznie lepiej rokowała jako samolot bombowy, który mógłby się mierzyć zasięgiem z "Superfortecą" przy znacznie mniejszych kosztach produkcji. 26 listopada 1943 oznaczenie samolotu zostało zmienione na XB-42 (eXperimental Bomber – eksperymentalny, bombowy).
Pierwsza makieta XA-42/XB-42 powstała we wrześniu 1943 i po jej obejrzeniu USAAF zdecydowało się na kontynuację projektu i autoryzowało budowę dwóch pierwszych prototypów. Budowa pierwszego z nich (numer seryjny 43-50224) została zakończona w maju 1944, a pierwszy lot odbył się 6 maja tego roku.
[edytuj] Opis konstrukcji
XB-42 był dwusilnikowym średniopłatem o konstrukcji całkowicie metalowej, napędzanym przez dwa trzyłopatowe śmigła w konfiguracji przeciwbieżnej znajdujące się z tyłu kadłuba i pchające samolot.
Napęd samolotu stanowiły dwa silnik widlaste Allison V-1710-125 o układzie V-12, chłodzone cieczą i zamontowane obok siebie za kabinami załogi, każdy z nich napędzał jedno śmigło. Wloty powietrza potrzebnego dla chłodnic silników znajdowały się na krawędzi natarcia skrzydła blisko kadłuba. Prawy silnik napędzał tylne śmigło, a lewy – przednie. Pod ogonem znajdował się dolny statecznik pionowy, którego dodatkowym zadaniem była ochrona śmigieł przed ewentualnym uderzeniem w ziemię przy starcie i lądowaniu.
Samolot miał podwozie trójkołowe z kołem przednim. Posiadał skrzydło laminarne z podwójnymi klapami na wewnętrznej części krawędzi spływu i lotkami na części zewnętrznej.
Załogę stanowiły trzy osoby: nawigator/bombardier, znajdujący się w przeszklonym nosie samolotu, oraz pilot i drugi pilot, siedzący w jednej kabinie, ale przykrytej dwiema osobnymi owiewkami kroplowymi.
Uzbrojenie obronne stanowiły dwie zdalnie sterowane wieżyczki, każda z nich uzbrojona w dwa karabiny maszynowe 12,7 mm, które znajdowały się na krawędzi spływu skrzydła pomiędzy klapami a lotkami. Kiedy wieżyczki nie były używane, wciągane były do wnętrza skrzydła. Pole ostrzału wynosiło ±25° w płaszczyźnie poziomej i +30°/-15° w płaszczyźnie pionowej. Sterowane były przez drugiego pilota, celownik znajdował się z tyłu owiewki jego kabiny. Pole ostrzału było raczej ograniczone, ale uważano, że duża prędkość bombowca uczyniłaby atak z innej strony niż od tyłu bardzo mało prawdopodobny.
[edytuj] Pierwsze loty
W czasie pierwszego lotu za sterami samolotu usiadł doświadczony oblatywacz Bob Brush. Ze względów bezpieczeństwa cały lot odbył się nad terenem poligonu "Palm Springs Army Air Base". Pierwsze próby potwierdziły obliczone teoretycznie osiągi nowej konstrukcji, osiągnięta prędkość maksymalna różniła się tylko o 1% od wartości teoretycznej, a zasięg i prędkość wznoszenia okazały się znacznie lepsze niż oczekiwano. XB-42 był szybszy od Mosquito B.XVI mając przy tym dwukrotnie większy maksymalny udźwig bomb na krótkich dystansach (3600 kg w porównaniu do 1800 kg "Moskita"), a na długim dystansie 3000 km udźwig Mixmastera był prawie czterokrotnie większy (1700 kg w porównaniu z 450 kg). Dodatkowo, Mixmaster był uzbrojony w cztery defensywne karabiny maszynowe, a B.XVI nie był uzbrojony.
Po pierwszym przelocie odkryto pewne problemy z nowym samolotem. Kiepskim rozwiązaniem okazały się osobne owiewki kabin pilotów, które utrudniały komunikację między członkami załogi. Samolot miał problemy z lotem w linii prostej w osi poziomej ("myszkowanie"). Wykryto nadmierne wibracje łopat śmigieł (szczególnie przy otwartej komorze bombowej) oraz skłonność do przegrzewania się silników z powodu zbyt małego przepływu powietrza przez chłodnice.
Drugi prototyp (43-50225) odbył pierwszy lot 1 sierpnia 1944. Otrzymał on nowsze silniki V-1710-129. Już po pierwszym locie zmodyfikowano osłonę kabiny wprowadzając jedną owiewkę zamiast dwóch osobnych. W grudniu 1945 samolot ten odbył lot z Long Beach w Kalifornii do Boiling Fields (niedaleko Waszyngtonu) ze średnią prędkością 693,76 km/h. Niestety, 16 grudnia został on zniszczony w katastrofie w czasie następnego lotu testowego; załoga zdążyła opuścić samolot.
[edytuj] Dalsze losy
Pomimo znakomitych osiągów nie zdecydowano się jednak na rozpoczęcie produkcji seryjnej. Głównymi powodami było zakończenie wojny – nie potrzebowano już żadnych nowych samolotów w "przyspieszonym trybie", liczono także, że nowa wówczas technologia silników odrzutowych pozwoli na zaprojektowanie samolotów o jeszcze lepszych osiągach, zdecydowano jednak na dalsze używanie ocalałego XB-42 do różnego typu testów.
Jedną z modyfikacji wprowadzonych w tym czasie była wymiana silników Allison-125 na model -133 o mocy 1375 KM. Dodatkowo, pod skrzydłami zamontowano po jednym silniku turboodrzutowym typu Westinghouse 19XB-2A o ciągu 7,1 kN. Tak zmodyfikowany samolot otrzymał oznaczenie XB-42A. Jego pierwszy lot odbył się 27 maja 1947 i przeprowadzono na nim 22 loty o łącznym czasie trwania 17 godzin. W czasie jednego z lotów osiągnięto prędkość maksymalną 780,8 km/h.
15 sierpnia tego roku XB-42A został uszkodzony w czasie lądowania i pomimo że został wkrótce naprawiony, program rozwojowy XB-42A został zakończony 30 czerwca 1949. Po zakończeniu programu samolot został przekazany do Narodowego Muzeum Lotnictwa i Astronautyki, ale nie został udostępniony publicznie. Do 1959 roku był przechowywany w magazynie w Park Ridge w Illinois. W 1959 został przekazany do odnowienia w zakładach Paula Garbera w Maryland, gdzie zapewne znajduje się do tej pory.
[edytuj] Jetmaster
Na bazie XB-42 zaprojektowano pierwszy amerykański bombowiec o napędzie odrzutowym Douglas XB-43 Jetmaster, który odbył pierwszy lot 17 maja 1946.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Muzeum samolotów (en) USAF
- Galeria zdjęć Mixmastera (opis po francusku) (fr)
- Sposób malowania prototypu (en)
[edytuj] Źródła
- McDonnell Douglas Aircraft: Since 1920, ISBN 1-55750-550-0
- http://home.att.net/~jbaugher2/b42.html
|
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe
|
|
|
Samoloty szkolne
|
|
|
Konstrukcje prototypowe i doświadczalne
|
FL • F8B • TB2D • XF5F • XP-46 • XP-49 • XP-50 • XP-52 • XP-54 • XP-55 • XP-56 • XP-57 • XP-58 • P-59 • XP-62 • XP-67 • XP-68• XP-71 • P-75 • XP-76 • XP-77 • XP-79 • XP-81 • P-82 • XP-83 • XA-41 • AM • XB-19 • XB-27 • XB-28 • XB-30 • XB-31 • XB-33 • YB-35 • XB-38 • XB-39 • YB-40 • XB-41 • XB-42 • XB-43 • XB-46 • XB-48 • XPB2M • XTB2F • TBY
|
