Piława Górna

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°41' N 16°45' E50.6833333 16.75 (Piława Górna)

Piława Górna


Herb Piławy Górnej	Flaga Piławy Górnej

Gmina
- rodzaj

Piława Górna
miejska

Zuzanna Bielawska

20,93 km²

Położenie

50° 41' N
16° 45' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

6 742
322 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

58-240

Tablice rejestracyjne

DDZ

Położenie na mapie Polski

Piława Górna

TERC10
(TERYT)

5020102041

Urząd miejski³

ul. Piastowska 29
58-240 Piława Górna
tel. 74 832-49-10; faks 74 837-13-86
(e-mail)

Strona internetowa miasta

Krzyż na placu Piastów Śląskich

Panorama jednego z osiedli

Park miejski

Piława Górna (niem. Peilau) (wymowa ^*) to miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.

Według danych z 30 czerwca 2004², miasto miało 6811 mieszkańców.

Położone jest we wschodniej części Kotliny Dzierżoniowskiej na styku ze Wzgórzami Niemczańskimi. Posiada czytelny układ wsi dwurzędowej, wzbogacony w XVIII w. o czworokątny rynek. Na osi rynku, na wzgórzu, usytuowano duży zespół pałacowo-parkowy. Jest to obecnie reprezentacyjny pałac fabrykancki o eklektycznej, bardzo urozmaiconej bryle, otoczony parkiem.

W dolnej, starszej części miasta (dawna wieś) znajduje się romantyczny pałac otoczony rozległym parkiem z towarzyszącym folwarkiem. W tej części usytuowany jest kościół parafialny o średniowiecznej genezie, wielokrotnie przebudowywany, a rozbudowany w okresie powojennym. Zabudowa części starszej, wzdłuż ulicy Sienkiewicza, jest typu zagrodowego, o układzie przeważnie czworokątnym. Zabudowa części południowo-wschodniej, ukształtowanej już w XVIII i XIX w, to budynki jedno- i dwukondygnacyjne, wolno stojące, nakryte ceramicznymi dachami dwuspadowymi o charakterze miejskim. We wschodniej części miasta znajduje się zespół zabytkowy dworca kolejowego z końca XIX w.

Do rejestru zabytków nieruchomych został wpisany:

zespół dworsko-pałacowy, z XVIII w.
kościół parafialny św. Marcina z XVI i końca XIX w.
wiatrak z XVIII w.

Główna część miasta w większość terenów zabudowanych znajduje się po lewej stronie rzeki Piławy.

Prawa miejskie uzyskała Piława Górna w 1962 r., a herb miastu został nadany w 1979 r.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Piława Górna ma obszar 20,31 km², w tym:

użytki rolne: 87%
użytki leśne: 3%

Miasto stanowi 4,24% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	6811	100	3496	51,3	3315	48,7
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	335,4		172,1		163,2

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1122,93 zł.

[edytuj] Historia

Początki osady Piława datuje się na I połowę XII w. Była ona typową osadą służebną, związaną z największym wówczas w tej części Śląska, grodem Niemcza.

Istnieją dwie teorie pochodzenia nazwy osady. Jedna z nich nawiązuje do charakteru osady, bowiem zamieszkiwali ja głównie pilarze, dostarczający drewno surowe. Druga wskazuje, że nazwa została przejęta od rzeki, którą wcześniej już zwano Piławą. W XII i XIII w. los Piławy był szczególny. Stała się ona miejscowością graniczną trzech piastowskich księstw: świdnickiego, ziębickiego i brzeskiego.

W XII-XIV w. Piława jak i cały Śląsk, stała się terenem ekspansji kolonialnej, a w XV w. była miejscem pobytu husytów, którzy opanowali cały region i ustanowili Niemczę swoją lokalną siedzibą.

Wiek XVII i XVIII zaznaczył się licznymi wojnami prowadzonymi na tych terenach przez wojska pruskie, austriackie, a także Napoleona I Bonaparte.

Wiek XIX zmienił oblicze osady. Stała się ona miejscowością robotniczą w związku z szybkim rozwojem przemysłu włókienniczego na tych terenach. Miejscowość otrzymała połączenia kolejowe, sieć gazową i elektryczną. Najstarsze budynki pochodzą właśnie z tego okresu. Miejscowość stała się atrakcyjna ze względu na walory krajoznawcze i uznanie wartości wód leczniczych w pobliskim Przerzeczynie-Zdroju.

Plan miasta

Po II wojnie światowej Piława stała się miejscowością polską, a jej pierwszymi mieszkańcami są więźniowie powracający z robót w Niemczech. Początkowo status miejscowości jest niejasny; teren jej został podzielony. Zachodnią część zajmował garnizon wojsk radzieckich. Część wschodnią nazwano Jerzchów, potem Zagórze. W 1947 r. przywrócona została średniowieczna nazwa Piława. Została ona podzielona na dwie gminy: Piławę Dolną i Piławę Górną. Piława Górna miała charakter przemysłowy.

[edytuj] Kultura

W mieście jest Miejski Ośrodek Kultury, który zrzesza wiele amatorskich zespołów muzycznych, tanecznych itp. Do najsławniejszych należą "Górzanie" oraz "Siwy Włos". Poza nimi jest wiele zespołów młodzieżowych, takich jak m.in. "Pokój 5B" czy "Make Some Noise". MOK organizuje wiele koncertów i imprez kulturalnych. Niemal co roku są "Przedwakacyjki", bardzo wesoło obchodzi się w mieście "Dni Piławy Górnej".