Zabełków

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.

Współrzędne: 49°56' N 18°20' E49.9333333 18.3333333 (Zabełków)


Zabełków
Województwo	śląskie
Powiat	raciborski
Gmina	Krzyżanowice
Sołtys	Marian Studnic
Położenie	49° 56' N 18° 20' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	32
Kod pocztowy	47-460
Tablice rejestracyjne	SRC
Położenie na mapie Polski Zabełków
Strona internetowa wsi

Zabełków (niem. Zabelkau, 1936–1945 Schurgersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Krzyżanowice.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Wieś leży w pobliżu ujścia rzeki Olzy do Odry. Liczy ok. 750 mieszkańców (występuje stosunkowo liczna "mniejszość niemiecka"). Sąsiaduje z przygranicznymi wioskami: Chałupki i Rudyszwałd. Przez Zabełków przepływa potok Bełk.

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1340, kiedy to wymieniany jest zamek Barutswerde, który należał prawdopodobnie do Sigfrieda von Barutha – posiadacza pobliskiego miasteczka Hlućin (obecnie w Czechach).

Kolejna wzmianka pochodzi z 6 stycznia 1373 roku, kiedy to książę Leszek raciborski nadaje miasto Bogumin i wsie: Grunau (obecnie Slaczin? w Czechach) i Zabełków rycerzowi Pasco von Barutswerde. W 1420 roku wieś nabył Andreas von Tworkau (z Tworkowa) a w roku 1428 jego syn Ernst sprzedał wieś ówczesnemu posiadaczowi Bogumina – rycerzowi Bielikowi von Kornitz.

Od ok. 1490 do 1523 roku wieś należała do książąt raciborskich. Od roku 1623 aż do XVIII wieku Bogumin z Zabełkowem i innymi wsiami należał do rodziny Henckel von Donnersmarck. Do tego czasu zabełkowianie należeli do parafii Bogumin. Po zakończeniu wojen śląskich między Prusami a Austrią, nowa granica przecięła więź pomiędzy Boguminem a Zabełkowem. Bogumin został przy Austrii a Zabełków znalazł się w państwie pruskim. Do roku 1818 wieś należała do okręgu pszczyńskiego, a następnie do powiatu raciborskiego. Wieś należała w tym okresie m.in. do rodów Lichnowskich i Rotschildów.

Około roku 1799 zbudowano we wsi kapliczkę i założono cmentarz. W roku 1850 zabełkowianie doczekali się kościoła: zakupili zbudowany ok. 1657 roku przez majstra ciesielskiego Nowaka z Zakrzowa w Sławikowie kościół pw. św. męczenników Wojciecha i Jerzego, zabełkowianie natomiast poświęcili kościół Matce Bożej Anielskiej.

W latach 1936-1937, kiedy to wieś znajdowała się w państwie niemieckim, mieszkańcy budują drugi kościoł, a patronką kościoła została św. Jadwiga Śląska. Konsekracji nowego kościoła dokonał wrocławski kardynał Adolf Bertram. Od roku 1945 wieś należy do Polski.

W roku 1976 w niewyjaśnionych okolicznościach spłonął doszczętnie stary drewniany kościół. Dzisiaj na tym miejscu stoi dom przedpogrzebowy, a nieopodal znajdują się pomniki poległych mieszkańców wsi w I i II wojnie światowej. We wsi stoi również zabytkowa kaplica św. Floriana. W Zabełkowie działają Ochotnicza Straż Pożarna (założona w 1903 r.), Koło Gospodyń Wiejskich i LKS z sekcją piłki nożnej. We wsi znajduje się Szkoła Podstawowa im. Józefa Rymera, Przedszkole im. Kubusia Puchatka, oraz parafia rzymskokatolicka pw. św. Jadwigi Śląskiej, gdzie proboszczem jest ks. Hubert Mikołajec.

W Zabełkowie urodził się Józef Rymer – pierwszy wojewoda śląski.