90377 Sedna

Z Wikipedii

(90377) Sedna
Sedna na zdjęciach z 2003 roku (moment odkrycia 14 listopada)
Odkrywca	M. Brown, C. Trujillo, D. Rabinowitz
Data odkrycia	14 listopada 2003
Nr kolejny planetoidy	90377
Charakterystyka orbity (J2000)
Występowanie planetoidy	TNO, dysk rozproszony lub wewnętrzna część obłoku Oorta
Półoś wielka	484,5624 j.a.
Mimośród	0,8428
Peryhelium	76,156 j.a.
Aphelium	975,56 ^[1] j.a.
Okres obiegu wokół Słońca	10666 lat 281 dni godzin
Średnia prędkość orbitalna	1,04 km/s
Nachylenie orbity względem ekliptyki	11,93°
Charakterystyka fizyczna
Średnica	1180-1800 km
Masa	1,7-6,1 × 10²¹ kg
Średnia gęstość	2,0? g/cm³
Okres obrotu wokół własnej osi	(10 h 16 min 23 s) h
Albedo	> 0,2?
Jasność absolutna	1,6 ^m
Średnia temperatura powierzchni	< 33K

90377 Sedna to planetoida transneptunowa, poruszająca się po bardzo wydłużonej orbicie.

[edytuj] Odkrycie

Planetoida ta została odkryta 14 listopada 2003 przez Mike'a Browna, Chada Trujillo oraz Davida Rabinowitza, z California Institute of Technology, 14 listopada 2003 roku za pomocą 120-centymetrowego teleskopu Samuel Oschin znajdującego się w Obserwiatorium Palomar niedaleko San Diego. Planetoida ta obserwowana była również przez teleskop Hubble'a. Wypatrzenie planetoidy zajęło 3 lata. Odkrycie jeszcze raz zweryfikowano przez obserwatorium Tenagra w Arizonie.

Otrzymała ona najpierw oznaczenie prowizoryczne 2003 VB₁₂.

Obiekt nazwany na cześć Sedny bóstwa oceanu według wierzeń Inuitów — ludów północy (zamieszkujących od Grenlandii po Czukotkę w Rosji).

[edytuj] Orbita

Rysunki przedstawiające lokalizację Sedny względem innych obiektów astronomicznych. Image courtesy of NASA / JPL-Caltech / R. Hurt

Orbita 90377 Sedny nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 11,93°. Na jeden obieg wokół Słońca ciało to potrzebuje aż 12050,32 roku, krążąc w średniej odległości 525,60 j.a. od naszej Dziennej Gwiazdy. Średnia prędkość orbitalna tej asteroidy to ok. 1,04 km/s. Okrąża ona Słońce mocno wydłużonej eliptycznej orbicie o mimośrodzie 0,855.

W momencie odkrycia znajdowała się w odległości 90 j.a. i - tym samym - okazała się najdalszym obserwowanym obiektem w Układzie Słonecznym. Obecnie Sedna zbliża się do Słońca i w 2075 roku osiągnie peryhelium, znajdując się wtedy w odległości 76 j.a. od naszej Dziennej Gwiazdy (ponad dwa razy dalej niż Pluton). Następnie przez ok. 5600 lat będzie się oddalać, aż osiągnie aphelium w odległość 975 j.a. od Słońca (aż 20 razy dalej niż Pluton).

Jest to obiekt z dysku rozproszonego lub nawet wewnętrznej części obłoku Oorta.

[edytuj] Właściwości fizyczne

Sedna ma średnicę szacowaną na 1.180–1.800 km. Jej albedo wynosi ok. 0,2, a jasność absolutna to 1,6^m. Sedna jest prawdopodobnie zimną planetoidą o wielkości ²/₃ Plutona. Temperaturę jej powierzchni oszacowano na około -240 °C (33 K). Naukowcy zgodzili się, że składa się ona ze skał i lodu.

Sedna jest najprawdopodobniej pierwszą poszlaką potwierdzającą istnienie Obłoku Oorta, który jest daleką przechowalnią małych, lodowych ciał, wędrujących niekiedy w pobliże Słońca i Ziemi. Jest to drugi po Marsie najczerwieńszy obiekt w naszym Systemie. Sedna jest jednym z niewielu tak dużych obiektów, odkrytych od 1930 roku, kiedy to po raz pierwszy zaobserwowano Plutona.

Sedna może być także – według definicji IAU – planetą karłowatą.