Bałtijsk

Z Wikipedii

Współrzędne: 54°39'13" N 19°54'31" E54.6536111 19.9086111 (Bałtijsk)

Bałtijsk

Herb Bałtijska

Państwo

Rosja

obwód

kaliningradzki

Położenie

54° 39' 13 '' N
19° 54' 31 '' E

Ludność (2004)
• liczba ludności

33 400

Tablice rejestracyjne

Miasta partnerskie

Nysa

Położenie na mapie kraju

Bałtijsk

Bałtijsk - zdjęcie satelitarne Landsat

Bałtijsk lub Bałtyjsk (od 1946 ros. Балтийск; wcześniej niem. Pillau, pol. Piława lub Pilawa, lit. Piliava, Piluva) – port wojenny u wejścia do Zalewu Wiślanego w Rosji (obwód kaliningradzki), dawniej w Prusach Wschodnich. Najbardziej na zachód położone miasto Rosji.

Ma 33,3 tys. mieszkańców (2005).

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka w źródłach historycznych z 1430. Do 1525 było częścią państwa krzyżackiego, potem Prus Książęcych. Wraz z nimi od 1618 pod kontrolą Brandenburgii. W XVI wieku budowa pierwszych fortyfikacji. Ze względu na strategiczne położenie miasto z biegiem czasu przekształcone w twierdzę rozbudowywaną aż do XIX wieku.

W 1626 miejsce lądowania króla Szwecji Gustawa Adolfa i jego armii, podczas wojny polsko-szwedzkiej (1625-1629). Tym desantem morskim Szwedzi przenieśli główny front wojny z Inflantów do Prus.

Od 1701 część Królestwa Prus. Otrzymało prawa miejskie w 1725.

W 1807 oblężone przez wojska Napoleona. Między 24 lutego 1812 i 6 lutego 1813 tymczasowo pod kontrolą Francji.

W czasie II wojny światowej Piława była jednym z głównych ośrodków szkolenia załóg U-bootów. Miasto zostało zdobyte przez Rosjan 25 kwietnia 1945.

Z II wojny światowej ocalało wiele budynków, m.in. Latarnia Morska Bałtijsk, większość obiektów portu wojennego, siedziba sądu i budynek szkoły średniej. Neogotycka kaplica ewangelicko-reformowana (poświęcona 1867) służy jako cerkiew prawosławna św. Jerzego. Nie zachowały się 2 barokowe kościoły ewangelickie (parafialno-garnizonowy i w Starej Piławie), ani neogotycki katolicki kościół NMP Gwiazdy Morza (konsekrowany 1910).

[edytuj] Militaria

Główna baza morska Floty Bałtyckiej wraz ze Stocznią Remontową (33-й судоремонтный завод). W pobliżu (5 km na płd.-zach. od centrum), na Mierzei Wiślanej, lotnisko wojskowe, obecnie opuszczone. M.in. stacjonowały tu samoloty-amfibie Be-12 Czajka (Бе-12 Чайка).

[edytuj] Zobacz też

Pilawa

[edytuj] Bibliografia

Adolf Boetticher, Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreussen, H. 1, Das Samland, 2. durchges. und erw. Aufl., Königsberg, Teichert, 1898
Georg Dehio, Handbuch der Deutschen Kunstdenkmäler, neu bearb. von Ernst Gall, Deutschordensland Preussen, unter Mitw. von Bernhard Schmid und Grete Tiemann, München; Berlin, Deutscher Kunstverlag, 1952
Handbuch der historischen Stätten, Ost- und Westpreussen, hrsg. von Erich Weise, Stuttgart, Kröner, 1981, ISBN 3-520-31701-X (unveränd. Nachdr. d. 1. Aufl. 1966)
Walter Dignath, Herbert Ziesmann, Die Kirchen des Samlandes. Eine Dokumentation, Leer, Rautenberg, 1987, ISBN 3-7921-0355-9
Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler West- und Ostpreussen. Die ehemaligen Provinzen West- und Ostpreussen (Deutschordensland Preussen) mit Bütower und Lauenburger Land, bearb. von Michael Antoni, München; Berlin, Dt. Kunstverl., 1993, ISBN 3-422-03025-5
Anatolij Bachtin, Gerhard Doliesen, Vergessene Kultur. Kirchen in Nord-Ostpreussen. Eine Dokumentation, 2. Aufl., Husum, Husum, 1998, ISBN 3-88042-849-2
Vadim Jur'evič Kurpakov, Kaliningradskaja oblast. Putevoditel, Kaliningrad, Terra Baltika, 2007, ISBN 978-5-98777-012-2