Bernard Ładysz
Z Wikipedii
Bernard Ładysz (urodzony 24 lipca 1922 w Wilnie), polski śpiewak operowy (bas-baryton), aktor.
Przez wiele lat (1950-1979) był związany z Warszawską Operą i Teatrem Wielkim w Warszawie. Naukę śpiewu rozpoczął w Wilnie, kontynuował w latach 1946-1948 na studiach wokalnych w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W 1956 r. zwyciężył w konkursie śpiewaczym w Vercelli, gdzie zdobył najwyższą nagrodę Il primo premio assoluto. Od tego momentu rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera. Wspaniały głos basowy o wyjątkowo rozległej skali, wielka muzykalność, wrodzony temperament i talent sceniczny zapewniły mu poczesne miejsce wśród najwybitniejszych śpiewaków. Odnosił sukcesy na wszystkich kontynentach - od Australii przez obie Ameryki po Chiny. Jako pierwszy polski artysta został zaangażowany do partii solowej w kompletnym nagraniu opery przez wielką światową firmę fonograficzną "Columbia" - wystąpił (1959 r.) obok Marii Callas w nagraniu Łucji z Lammermooru pod dyrekcją Tulio Serafina. Był też pierwszym polskim śpiewakiem, któremu światowa firma fonograficzna ("Columbia") wydała solową płytę z ariami operowymi w jego wykonaniu. Życiorys Bernarda Ładysza jest niezwykle bogaty.
W młodości członkostwo w Armii Krajowej, udział w "Akcji Burza" na Wileńszczyźnie i zesłanie syberyjskie. Później wielkie role operowe m.in. w Eugeniuszu Onieginie, Strasznym Dworze, Halce, Fauście, Cyruliku Sewilskim, Don Giovannim, Don Carlosie, Nieszporach sycylijskich, Mocy przeznaczenia, Aidzie, Rigoletcie, Kniaziu Igorze, Borysie Godunowie, Jolancie, Królu Rogerze. Nagrania radiowe i płytowe (w tym dla "Philipsa"), udział w festiwalach, w prapremierze opery Diabły z Loudun oraz w prawykonaniach Pasji wg św. Mateusza i Jutrzni Krzysztofa Pendereckiego. Także w lżejszym repertuarze, np. w partii Tewiego w musicalu Skrzypek na dachu, występy estradowe i w filmach, m.in.: Lalka, Ziemia Obiecana, Dolina Issy, Pastorale heroica, Ogniem i mieczem. Igor Bełza, wybitny muzykolog, autor kilkunastu monografii poświęconych muzyce polskiej, po występach w Moskwie warszawskiego Teatru Wielkiego, napisał na łamach "Prawdy": Teatr Wielki dysponuje takimi świetnymi śpiewakami, jak jeden z najlepszych basów świata - Bernard Ładysz.
W 1956 r. Bernardowi Ładyszowi przyznano na konkursie śpiewaczym w Vercelli najwyższe wyróżnienie – nagrodę (Il primo premio assoluto). W latach 1950-1979 był solistą opery warszawskiej. Śpiewał na całym świecie od Australii przez obie Ameryki po Chiny. Jest jedynym polskim śpiewakiem który śpiewał z Marią Callas. Brał udział w prawykonaniach, m. in. Pasji i Jutrzni, prapremierze Diabłów z Loudun Krzysztofa Pendereckiego; tytułowa rola w Borysie Godunowie Modesta Musorgskiego, Mefisto w Fauście Charlesa Gounoda, Skołuba w Strasznym Dworze Stanisława Moniuszki. Odtwórca partii Tewjego w musicalu Skrzypek na dachu.
Wystąpił też w licznych filmach:
- Lalka (1968)
- Ziemia obiecana (1974)
- Znachor (1981)
- Dolina Issy (1982)
- Pastorale heroica (1983)
- Pierścień i róża (1986)
- Ogniem i mieczem (1999)
Nagrody i odznaczenia:
- 1956 - Il primo premio assoluto
- 1964 - Order Sztandaru Pracy
- 2000 - Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- 2002 - nagroda Ministra Kultury za całokształt pracy artystycznej
W dniu 6 maja 2008 r. artysta otrzymał tytuł Doctora Honoris Causa Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie.