Bezirk Bialystok

Z Wikipedii

Bezirk Bialystok (Okręg białostocki) powstał 22 lipca 1941 r. w związku z utworzeniem na Białostocczyźnie niemieckiej administracji cywilnej, która zastąpiła wojskowe władze okupacyjne działające na tym terenie od ataku Niemiec na ZSRR 22 czerwca 1941 r.

Okręg białostocki miał charakter rejencji ze strukturą administracyjną analogiczną do istniejącej w Prusach Wschodnich, do których został przyłączony. W jego granicach znalazło się przedwojenne województwo białostockie (bez Suwalszczyzny i dwóch gmin na prawym brzegu Pisy) oraz część powiatów prużańskiego i brzeskiego z dawnego województwa poleskiego. Na mocy dekretu z 18 września 1941 r. terytorium okręgu powiększono o obwód grodzieński.

Okręg białostocki miał powierzchnię 31 426 km², oraz 1 682 tys. mieszkańców.

[edytuj] Struktura administracyjna

Okręg Białostocki dzielił się na 8 jednostek administracyjnych szczebla powiatu, tzw. komisariatów powiatowych (kreisskomisariatów). Były to komisariaty białostocki (Kreisskomisariat Nikolaus), bielsko-podlaski (Kreisskomisariat Tubenthal), grajewski (Kreisskomisariat Piachor, później Knispel), grodzieński (Kreisskomsariat Plötz), łomżyński (Kreisskomisariat Gräben), sokólski(Kreisskomisariat Seiler), wołkowyski (Kreisskomisariat Pfeifer) oraz miasto Białystok^[1]. Niższymi jednostkami były tzw. obwody urzędowe (Amtskomisariat) i było ich 114. Ostatnim szczeblem administracyjnym były gminy i sołectwa.

Na czele administracji stał gauleiter Prus Wschodnich, Erich Koch. Jednocześnie był on komisarzem Rzeszy okupowanej Ukrainy i posłem w Reichstagu. Wobec sprawowania tak wielu urzędów, Koch nie mógł ciągle przebywać w Białymstoku, dlatego powołał na swego stałego zastępcę, szefa Niemieckiego Frontu Pracy w Królewcu, Magunię. Szybko popadł on jednak w niełaskę i jego miejsce zajął landrat tylżycki, dr Brix.

Okręg Białostocki i Prusy Wschodnie były w tej sytuacji połączone nie tylko poprzez osobę Kocha ale także przez kadrę urzędniczą która wywodziła się z kadry wschodniopruskiej, aparat bezpieczeństwa który otrzymywał rozkazy od swych przełożonych w Królewcu, pocztę i inne organy. Jednak Okręg Białostocki nie został bezpośrednio włączony do Prus Wschodnich, choć prawdopodobnie stać się tak miało w przyszłości. 16 lipca 1941 r. Hitler na tajnej konferencji z udziałem Göringa, Keitla, Lammersa i Rosenberga, zapowiedział włączenie Okręgu do Rzeszy^[2]. Jedynym wyznacznikiem odrębności była granica policyjna między nimi. Aby ją przekroczyć należało uzyskać stosowne zezwolenie. Natomiast granicę celną zniesiono w listopadzie 1941 r.^[3].

[edytuj] Bibliografia

• Biuletyn IPN nr 35-36 (12/2003-1/2004) - ISSN: 1641-9561
• Gnatowski M., „Białostockie Zgrupowanie Partyzanckie”. Białystok 1994

Przypisy

 To jest tylko zalążek artykułu związanego z Białymstokiem i II wojną światową. Jeśli możesz, rozbuduj go.