Biblia Jerozolimska
Z Wikipedii
| La Bible de Jérusalem | |
|---|---|
| Pełna nazwa | |
| Skrót(y) | BJ |
| Kanon | Katolicki |
| Język | Francuski |
| Opublikowanie kompletnego przekładu | 2001 |
| Księgi deuterokanoniczne | Tobiasza, Judyty, 1 Machabejska, 2 Machabejska, Mądrości, Mądrość Syracha, Barucha |
| Tłumacz(e) | zespół, który koordynował Th.G. Chifflot |
| Przynależność religijna | Katolicyzm |
Biblia Jerozolimska (fr. La Bible de Jérusalem) – francuski katolicki przekład Biblii, a jednocześnie nazwa popularnego wydania Biblii w różnych językach.
Spis treści |
[edytuj] Przekład francuski i jego wpływ
Pierwsze wydanie, w latach 1948-54 koordynował Th.G. Chifflot OP. Obecnie kolejne wydania przygotowują egzegeci z dominikańskiej szkoły biblijnej z Jerozolimy (École Biblique et Archeologique Française de Jérusalem). Kolejne ważne wydania miały miejsce w latach 1973, 1981 i 2001.
Biblia Jerozolimska była pierwszym w kościele rzymskokatolickim nowoczesnym przekładem Pisma Świętego z języków oryginalnych. Dlatego metody pracy francuskich biblistów były szeroko wykorzystywane poza francuskim obszarem językowym.
Ks. Eugeniusz Dąbrowski pisał o przemożnym wpływie Biblii Jerozolimskiej na pierwsze wydanie polskiej Biblii Tysiąclecia. Wg Dąbrowskiego wiele fragmentów Starego Testamentu przetłumaczono nie z hebrajskiego, a właśnie z francuskiego. Na dodatek, tłumacze czasami nie znali na tyle języka francuskiego, aby poprawnie przełożyć niektóre wieloznaczne terminy francuskie na język polski. Dąbrowski podaje przykład z księgi Ezechiela. Nagłówek w rozdziale 3 tej księgi: "Avant le siege de Jérusalem" został przetłumaczony jako "Przed stolicą w Jerozolimie", podczas gdy znaczy naprawdę "Przed oblężeniem Jerozolimy"[1]. Krytyka ta dotyczy jednak tylko pierwszego wydania Biblii Tysiąclecia, w następnych (począwszy od drugiego) nastąpiły znaczne zmiany.
[edytuj] Wydania międzynarodowe
Przypisy, komentarze oraz wstępy do poszczególnych ksiąg zawarte w Biblii Jerozolimskiej uznane są za wzorcowe dla katolickiej egzegezy. Te właśnie komentarze tłumaczone są na wiele języków, m.in. włoski, hiszpański czy angielski. Również podział narodowych przekładów: śródtytuły, kolejność ksiąg – dostosowuje się do tych z Biblii Jerozolimskiej. Wykorzystuje się też bogate marginalia, które zawierają odnośniki do innych miejsc biblijnych.
Angielskie wydanie Biblii Jerozolimskiej (1966) charakteryzowało się literackim stylem przekładu. Jednym z tłumaczy był J.R.R. Tolkien, który przełożył m.in. Księgę Jonasza. Nowe, ważne w środowiskach katolickich wydanie tego przekładu – New Jerusalem Bible zostało opublikowane w 1985. Jest to wciąż jeden z niewielu współczesnych katolickich przekładów Biblii na język angielski.
[edytuj] Biblia Jerozolimska w Polsce
W Polsce od lat 80. Biblia Jerozolimska była szeroko wykorzystywana przez wspólnoty Drogi Neokatechumenalnej. Ważnym elementem tych wspólnot jest modlitwa przy użyciu odnośników biblijnych, tzw. skrutacja, zaś Biblia Jerozolimska zawiera najwięcej odnośników biblijnych. Z braku polskiego wydania stosowano wydania włoskie, francuskie lub hiszpańskie.
W latach 80. ks. Alfred Cholewiński przełożył same przypisy (od Księgi Rodzaju do Jeremiasza). W 1991 w Lublinie wydana została Księga Psalmów z komentarzami i marginaliami z Biblii Jerozolimskiej. W 1992 w Gnieźnie wydano komentarze i marginalia do czterech Ewangelii w przekładzie ks. Zbigniewa Kiernikowskiego (od 2002 biskupa).
Pełne polskie wydanie Biblii Jerozolimskiej ukazało się dopiero w 2006. Jego tekst bazuje na V wydaniu Biblii Tysiąclecia. Przypisy, odnośniki biblijne oraz podtytuły pochodzą z wydania La Bible de Jérusalem, Paris 1996. Nie tworzono zatem nowego przekładu, przełożono jedynie przypisy. Tłumaczył je zespół pod kierownictwem ks. Alfreda Cholewińskiego i bp. Zbigniewa Kiernikowskiego. Prace koordynował ks. Krzysztof Sarzała. Mimo wysokiej ceny (dwukrotnie wyższa od Biblii Tysiąclecia) Biblia Jerozolimska szybko zdobyła popularność we wspólnotach katolickich.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Biblia Jerozolimska online – nieoficjalny tekst IV wydania Biblii Tysiąclecia z odnośnikami biblijnymi z Biblii Jerozolimskiej.
- ks. Zbigniew Paweł Maciejewski – Symbol tego, co w biblistyce katolickiej najlepsze – recenzja polskiego wydania
