Bitwa pod Dyneburgiem
Z Wikipedii
| Bitwa pod Dyneburgiem wojna polsko-bolszewicka łotewska wojna o niepodległość |
|||||||||||||
 Polskie czołgi FT-17 z 1 Pułku Czołgów pod Dyneburgiem |
|||||||||||||
| Data | 3-25 stycznia 1920 | ||||||||||||
| Miejsce |  Dyneburg i okolice |
||||||||||||
| Wynik | zwycięstwo polsko-łotewskie | ||||||||||||
| Przyczyna | Chęć utworzenia bezpośredniej komunikacji polsko-łotewskiej, okupacja Dyneburga przez wojska sowieckie. |
||||||||||||
| Terytorium |  Łotwa |
||||||||||||
|
|||||||||||||
| Wojna polsko-bolszewicka |
|---|
|
zagon na Koziatyn - bitwa warszawska - bitwa pod Cycowem - bitwa pod Zadwórzem - bitwa pod Dyneburgiem - bitwa pod Dytiatynem - bitwa niemeńska |
Bitwa pod Dyneburgiem - bitwa wojsk polsko-łotewskich z radzieckimi, stoczona w styczniu 1920 r. w rejonie miasta Dyneburg nad Dźwiną, zakończona jego zdobyciem.
Spis treści |
[edytuj] Tło bitwy
W wrześniu 1919 wojska gen. Śmigłego-Rydza, wchodzące w skład Frontu Litewsko-Białoruskiego, podeszły pod Dyneburg i po miesięcznych walkach wyparły Sowietów za Dźwinę. Były tam tereny łotewskie okupowane przez 15 Armię. Wojsko Polskie stanęło pod dylematem - jeśli bolszewicy udało się tam utrzymać, umocniliby łączność między 15 a 16 A, od lutego walczącą z Polakami. Gdyby miasto zdobyły wojska gen. von der Goltza, umocniłyby niepożądane przez rząd polski wpływy niemieckie w państwach bałtyckich. W związku z tym jedynym korzystnym dla Polski wyjściem był sojusz wojskowy z Łotwą.
Pierwotny termin rozpoczęcia Operacji Zima to 15 grudnia, lecz nie został wykonany z kilku powodów:
- nie istniała bezpośrednia komunikacja polsko-łotewska (przeszkodą byli bolszewicy i Litwini)
- rząd łotewski nie przedstawił planów współdziałania
- rząd łotewski obawiał się, że Polacy łotewscy zechcą przyłączyć tereny dawnych Inflant Polskich do Rzeczypospolitej
- wojsko łotewskie nie chciało podporządkować się polskim rozkazom.
Dopiero 30 grudnia osiągnięto porozumienie i wyznaczono termin operacji na początek stycznia.
[edytuj] Zestawienie sił
- Wojska polsko-łotewskie
- ok. 30 tysięcy żołnierzy polskich (1 i 3 DPLeg.)
- ok. 10 tysięcy żołnierzy łotewskich
- batalion czołgów z 1 Pułku Czołgów.
- Armia Czerwona
- część 15 Armii, liczebność nieznana.
[edytuj] Przebieg
Operacja rozpoczęła się 3 stycznia, kiedy to jednostki polskie (3 DP i część 1), przy mrozie ok. 25°C, sforsowały zamarzniętą Dźwinę i mimo ciężkich walkach szybko zdobyły miasto, jednak za cenę dział, pod którymi w czasie transportu załamał się lód. Część formacji 1 DP w tym czasie w Wyszkach hamowało odsiecz. Załoga Dyneburga (wśród niej również Strzelcy łotewscy) wycofała się w stronę pozycji łotewskich, gdzie się poddała. Następnie połączone wojska ruszyły dalej, pod koniec stycznia osiągając linię Dryssa-jezioro oświejskie-Świniucha. Wtedy polskie dywizje wycofały się za Dźwinę, a na ich miejsce weszły oddziały łotewskie (z wyjątkiem dyneburskiej cytadeli, w której polska załoga stacjonowała do lipca, kiedy to wraz z ofensywą Frontu Zachodniego groziło jej odcięcie).
[edytuj] Rezultat
Odbicie miasta przez wojska polsko-łotewskie przyniosło następujące korzyści:
- nawiązano bezpośrednie kontakty między II RP a Łotwą
- skrócono front polsko-bolszewicki nad Dźwiną
- podwyższono morale żołnierzy polskich, znudzonych stagnacją na froncie.
[edytuj] Bibliografia
- Davies N. Orzeł Biały, Czerwona Gwiazda. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920, Wydawnictwo Znak 2006, ISBN 83-240-0749-0
- Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej, Wiedza Powszechna 1992, ISBN 83-214-0752-8
