Blok sowiogórski

Z Wikipedii

Blok sowiogórski zwany również krą sowiogórską - jednostka geologiczna w Sudetach i bloku przedsudeckim (Przedgórzu Sudeckim), przecięta uskokiem sudeckim brzeżnym. Na obszarze Sudetów od północnego zachodu graniczy z depresją Świebodzic, od południowego zachodu i południa z niecką śródsudecką, od południowego wschodu ze strukturą bardzką. Na obszarze bloku przedsudeckiego (Przedgórza Sudeckiego) graniczy od północy z masywem Gogołów-Jordanów, a od wschodu ze strefą Niemczy.

Uważany jest za oderwany i wypiętrzony fragment moldanubskiej formacji skalnej Masywu Czeskiego. Posiada on kształt trójkąta o powierzchni ok. 600 km², którego wierzchołki wyznaczają: Szczawno-Zdrój na zachodzie, Sokolniki na północnym wschodzie i Srebrna Góra na południowym wschodzie. Wszystkie granice mają charakter tektoniczny. Granicom tym towarzyszą intruzje młodoassyntyjskich skał zasadowych, głównie są to: serpentynity, gabra i diabazy.

Sudecki uskok brzeżny przebiegający na linii Witoszów Górny (pn.-zach.) – Srebrna Góra (pd.- wsch.) dzieli blok sowiogórski na dwie nierówne części. Mniejsza część południowa (o powierzchni ok. 200 km²), tworzy zasadniczy zrąb Gór Sowich i fragmenty Pogórza Wałbrzyskiego, a także Gór Czarnych w obrębie Gór Wałbrzyskich. Część północna leży na Przedgórzu Sudeckim - Obniżeniu Podsudeckim oraz fragmentach Równiny Świdnickiej, Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich i Obniżenia Otmuchowskiego.

Blok sowigórski zbudowany jest ze skał metamorficznych - gnejsów i migmatytów, którym towarzyszą granity, amfibolity, serpentynity, granulity i pegmatytów. Utwory te uważane są za najstarsze skały w Polsce, a nawet w Europie - prekambryjskie, być może archaiczne.

W jego obrębie występują młodsze skały karbońskie - piaskowce, mułowce i zlepieńce, tworzące tzw. "kulm sowiogórski".