Bucz
Z Wikipedii
Bucz | |
Województwo | wielkopolskie |
Powiat | wolsztyński |
Gmina | Przemęt |
Położenie | 52° 0' N 16° 24' E |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
65 |
Kod pocztowy | 64-234 |
Tablice rejestracyjne | PWL |
Położenie na mapie Polski
|
Bucz – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Przemęt.
W latach 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Bucz. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego. Znajduje się tu zabytkowy kościół z XVII wieku i pałac magnacki.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Miejscowość Bucz położona jest w południowo-wschodnim pasie wysoczyznowym, na skraju dwóch dużych rejonów: Wysoczyzny Leszczyńskiej i Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Administracyjnie należy do Gminy Przemęt w powiecie wolsztyńskim, Województwo wielkopolskie. Gmina Przemęt wraz z Buczem zlokalizowana jest na granicy Pojezierza Lubuskiego i Pojezierza Wielkopolskiego.
[edytuj] Dziedzictwo historyczne
Bucz (Bodcze) – wieś w Gminie Przemęt, położona jest w odległości 21 km na północny-wschód od stolicy powiatu Wolsztyna, przy szosie Śmigiel – Mochy. Pierwsze udokumentowane wzmianki pochodzą z roku 1303, kiedy to wieś należała do rodziny Bodeckich, herbu Bylina. W ręce rodziny Grabskich przeszła w połowie XV wieku. Kolejnymi właścicielami byli Połanieccy. Następnie Bucz często zmieniał właścicieli. W południowo-zachodniej części wsi wznosi się pałac, zbudowany przez rodzinę Petzel, pod koniec XIX wieku. Pałacyk został rozbudowany po roku 1911. W chwili obecnej mieści się nim szkoła podstawowa. Jest to budowa eklektyczna, nawiązująca do form klasycystycznych, starszą, dwukondygnacyjną jest część środkowa a także boczne skrzydła, trzecią kondygnację tworzą wieże nakryte ostrosłupowymi dachami. Pośrodku umieszczony jest pseudoryzalit zakończony trójkątnym tympanonem (z kartuszem herbowym), przed którym znajduje się czterokolumnowy portyk joński z tarasem na piętrze. Wewnątrz, zachował się reprezentacyjny hol, z okazałą klatką schodową i dużym oknem witrażowym w wyobrażeniem jelenia Świętego Huberta oraz trzema scenami myśliwskimi. W salach na piętrze widoczne są dekoracje sztukatorskie a w pomieszczeniach dawnej jadalni i biblioteki – dębowy strop kasetonowy oraz stare boazerie.
Wokół pałacu rozciąga się park o powierzchni 3,69 hektara. Został on założony prawdopodobnie na przełomie XVII i XVIII wieku. Obecny kształt krajobrazowy park uzyskał w końcu XIX wieku. W latach 30-stych XX wieku został on powiększony o cześć południową. Pośrodku znajduje się rozlega polana i owalny stawek w wysepką na której rośnie pięć starych dębów szypułkowych, o obwodzie do 470 cm. Po południowej stronie pałacu rośnie lipa drobnolistna o obwodzie 510 cm (zrośnięta z dwóch pni) a w południowej części parku najgrubszy dąb o obwodzie 560 cm. Po przeciwnej stronie szosu położony jest folwark z zabudowaniami z końca XIX wieku. W skład wchodzą między innymi: rządcówka, spichlerz i gorzelnia. Przy drodze do Śmigla stoją czworaki z początku XX wieku.
[edytuj] Dziedzictwo religijne
Pierwotny kościół pod wezwaniem Świętej Barbary został założony w roku 1443, w nieistniejącej już wsi Grobia (zanikła pod koniec XVI wieku), położonej na północny-zachód od dzisiejszego Bucza. Obecny kościół powstał w roku 1782. Jest to budynek drewniany, na kamiennej podmurówce. Usytuowany jest na pagórku w centrum wsi, otoczony cmentarzem, założonym prawdopodobnie w drugiej połowie XVIII wieku. Kościół powstał staraniem ówczesnego właściciela wsi Ludwika Hersztopskiego. Budynek założony został na planie krzyża łacińskiego, z zamkniętym trójbocznym prezbiterium, za którym znajduje się zakrystia. Dach jest kryty gontem. Po zachodniej stronie usytuowana jest czworoboczna wieża nakryta baniastym hełmem. Nad prezbiterium umieszczona została niewielka wieżyczka na sygnaturkę z czterospadowym dachem.
Wnętrze kościoła nakryte jest belkowatym stropem, o układzie kasetonowym. Ściany są otynkowane, pokryte polichromią z roku 1966, która nakryła pierwotną z początku XX wieku. Cennym wyposażeniem jest barokowy ołtarz główny z połowy XVII wieku, dwa późnobarokowe ołtarze boczne z końca XVIII wieku, ambona z fragmentami z XVIII wieku oraz rokokowa chrzcielnica z drugiej połowy XVIII wieku. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica, prawdopodobnie z końca XVIII wieku, nakryta daszkiem namiotowym.
W roku 2005 z kościoła skradziono drewnianą figurę Świętej Barbary, cztery drewniane anioły (dwa z ołtarza głównego oraz dwa umieszczone na organach) oraz złocone elementy ołtarzy. Sprawców nigdy nie odnaleziono. Brakujące figury zostały zastąpione replikami. Nową figurę Świętej Barbary ufundowały Ochotnicze Straże Pożarne miejscowości należących od parafii.
Do parafii należą miejscowości: Bucz, Bucz Nowy, Barchlin, Boszkowo, Popowo.
[edytuj] Bibliografia
- praca zbiorowa, pod red. K. Zimniewicza, Przemęt Zarys Dziejów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa - Poznań 1991
- B. Kucharski, Powiat wolsztyński, Poznań 2001
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Wsie sołeckie: Barchlin • Biskupice • Błotnica • Borek • Bucz • Górsko • Kaszczor • Kluczewo • Mochy • Nowa Wieś • Olejnica • Osłonin • Perkowo • Popowo Stare • Poświętno • Radomierz • Sączkowo • Siekowo • Siekówko • Sokołowice • Solec • Solec Nowy • Starkowo • Wieleń Zaobrzański