Bundestag
Z Wikipedii
 Prawo
Władza wykonawcza
Władza ustawodawcza
Władza sądownicza
Podział terytorialny
Partie polityczne
Wybory
|
Bundestag (pełna nazwa Deutscher Bundestag) - druga obok Bundesratu (Rady Federalnej) izba parlamentu Niemiec. Pierwsza kadencja Bundestagu rozpoczęła się 7 września 1949 roku. Od 1999 siedzibą jest budynek Reichstagu (Reichstagsgebäude) w Berlinie. Ustawowa liczba posłów wynosi obecnie 598 osób (od 2002 roku), ale liczba ta może się zwiększać o tzw. mandaty nadliczbowe (dodatkowe, nadwyżkowe), o czym niżej. Liczba posłów obecnej, XVI., kadencji wynosi 613. Skład Bundestagu jest ustalany według ordynacji mieszanej co cztery lata na podstawie powszechnych, równych, bezpośrednich, wolnych wyborów, w głosowaniu tajnym (nazywanych w języku niemieckim Bundestagswahl).
Spis treści |
[edytuj] Podział mandatów
Połowa mandatów jest rozdzielana w skali federacji proporcjonalnie do łącznej liczby głosów oddanych na listy poszczególnych partii politycznych. Podział mandatów odbywa się według metody Hare-Niemeyera (metody największej reszty). Do 1983 r. włącznie stosowano metodę d'Hondta. W drugim kroku, po ustaleniu liczby mandatów przypadających każdej z partii są one dzielone pomiędzy partyjne listy krajowe (również, od 1987 roku, metodą Hare-Niemeyera).
Aby pomimo tego umożliwić wyborcom wpływ na wybór konkretnych osób do Bundestagu, druga połowa mandatów jest przydzielana na podstawie głosowania większościowego. W każdym jednomandatowym okręgu wyborczym wybierany jest jeden kandydat - bezpośrednio zwykłą większością głosów, określanych jako głos pierwotny (Erststimme).
Wynikają z tego pewne komplikacje; mianowicie zdarza się, że liczba kandydatów jednej partii wybranych bezpośrednio w kraju związkowym przekracza liczbę miejsc przypadających krajowej liście tej partii w wyborach proporcjonalnych. Jednak wszyscy kandydaci wybrani bezpośrednio wchodzą do Bundestagu. Taki mandat jest określany jako mandat nadliczbowy (Überhangmandat).
W przeciwieństwie do innych parlamentów w Bundestagu nie występują mandaty wyrównawcze (Ausgleichsmandat), jak to miejsce na przykład w parlamentach krajów związkowych (landów).
Tym sposobem zdarza się często, że w Bundestagu jest więcej deputowanych, niż przewidzianych uprzednio mandatów. Na przykład w roku 1998 było 13, a w 2002 5 mandatów nadliczbowych.
[edytuj] Klauzula 5%
Partia która nie przekroczy progu 5% w wyborach proporcjonalnych (głosowanie na listę) nie wchodzi do Bundestagu - zasadę tę wprowadzono od 1953 roku. Jednak kandydaci wybrani bezpośrednio (głosami pierwotnymi) w każdym przypadku wchodzą do Bundestagu, nawet jeśli ich partia nie przekroczyła progu 5% w głosowaniu proporcjonalnym. Tak było w 2002 roku w odniesieniu do partii PDS.
Jednak jeśli jakaś partia ma przynajmniej trzech deputowanych z wyborów bezpośrednich (głosy pierwotne), to klauzula 5% nie obowiązuje, i ta partia wchodzi do Bundestagu z liczbą deputowanych stosownie do liczby głosów otrzymanych w wyborach proporcjonalnych - na przykład PDS w roku 1994.
[edytuj] Uprawnienia
Uprawnienia Bundestagu nie odbiegają od uprawnień izb niższych innych państw. Bundestag wybiera kanclerza federalnego, który proponuje skład rządu.
Bundestag uchwala ustawy, częściowo konieczna jest przy tym zgoda Bundesratu Rady Federalnej (przedstawicielstwa krajów związkowych). Wraz z Bundesratem zmienia konstytucję. Sprawuje także kontrolę nad rządem - w systemie niemieckim ograniczoną.
[edytuj] Liczba deputowanych
[edytuj] Skład w obecnej kadencji
W wyborach przeprowadzonych w 2005 roku wyniki były następujące (łączna liczba miejsc z mandatami nadliczbowymi):
| Liczba miejsc | Partia |
|---|---|
| 226 | CDU/CSU |
| 222 | SPD |
| 61 | FDP |
| 54 | Die Linke |
| 51 | Związek 90/Zieloni |
[edytuj] Komisje i grupy robocze
[edytuj] Historia
1816 do 1866 istniał Bundestag zgromadzenie przedstawicielskie Związku Niemieckiego (Deutscher Bund). Było to zgromadzenie przedstawicieli delegowanych (nie wybieranych) przez wolne miasta niemieckie i szlachtę. Od 1949 do września 1999 Bundestag miał swą siedzibę w Bonn.
[edytuj] Frakcje
Posłowie dzielą się na frakcje. Członek frakcji nie należący do partii to hospitant.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Albania • Andora • Austria • Belgia • Białoruś • Bośnia i Hercegowina • Bułgaria • Chorwacja • Czarnogóra • Czechy • Dania • Estonia • Finlandia • Francja • Grecja • Hiszpania • Holandia • Irlandia • Islandia • Kazachstan • Kosowo† • Liechtenstein • Litwa • Luksemburg • Łotwa • Macedonia • Malta • Mołdawia • Monako • Niemcy • Norwegia • Polska • Portugalia • Rosja • Rumunia • San Marino • Serbia • Słowacja • Słowenia • Szwajcaria • Szwecja • Turcja • Ukraina • Węgry • Wielka Brytania • Włochy
Terytoria zależne: Gibraltar • Guernsey • Jersey • Wyspa Man • Wyspy Owcze
Terytoria autonomiczne (stanowią integralną część państw): Azory (Portugalia) • Baszkiria (Rosja) • Gagauzja (Mołdawia) • Irlandia Północna (Wielka Brytania) • Kałmucja (Rosja) • Karelia (Rosja) • Krym (Ukraina) • Szkocja (Wielka Brytania) • Walia (Wielka Brytania) • Wojwodina (Serbia) • Wyspy Alandzkie (Finlandia)
Państwo nieuznawane na arenie międzynarodowej: Naddniestrze (Mołdawia) •
† Republika Kosowa jest obecnie nieuznana m.in. przez Serbię. Uznana jest przez 38 państw. (stan z 17 kwietnia 2008)
