Cursus honorum
Z Wikipedii
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cursus honorum (łac. ścieżka zaszczytów) - to dość ściśle ustalona drabina kariery politycznej, po której należy się piąć, aby zajmować coraz wyższe stanowiska. Idea cursus honorum polega na tym, aby zdobywać doświadczenie na mniej ważnych stanowiskach, zanim obejmie się ważniejsze.
W starożytnym Rzymie, gdzie termin ten powstał, cursus honorum obejmował drogę awansu politycznego mężczyzn z rodzin senatorskich. System ten powstał w czasach republiki rzymskiej, ale był też ze zmianami kontynuowany w czasach cesarstwa. Początkowo kolejność zwyczajowa, z czasem podlegała ustawowym uregulowaniom. Najważniejszym z nich była ustawa Lucjusza Wiliusza lex Villia annalis z 180 p.n.e. wprowadzająca minimalny wiek konieczny do objęcia urzędu. I tak pierwszy urząd, kwesturę, mógł objąć obywatel, który ukończył 30 lat, następnym stopniem, chociaż nieobowiązkowym był edylat (36 lat) lub trybunat plebejski, trzecim stopniem, wymagającym ukończenia 39 lat, była pretura. Po trzech latach pretor mógł ubiegać się o konsulat. Ostatecznie kariera polityczna we wzorcowym wydaniu składała się z następujących stopni:
- odbycie 10-letniej służby wojskowej w legionach, zwykle w stopniu trybuna wojskowego
- sprawowanie urzędu Kwestora po wyborze przez komicja trybusowe
- działalność w Senacie (od czasów Sulli były kwestor automatycznie wchodził w skład Senatu)
- wybranie edylem w wyborach przez komicja trybusowe
- lub wybranie trybunem plebejskim przez concillia plebis
- wybranie pretorem w wyborach powszechnych
- wybranie konsulem w wyborach powszechnych
- wyjazd w roli prokonsula do jednej z prowincji i zarządzanie nią przez okres 1-3 lat
- zostanie cenzorem
- zostanie Pontifex Maximus.
W praktyce, oczywiście, tylko najwybitniejszym jednostkom udawało się odbyć całość cursus, zwykle już zostanie konsulem uznawane było za olbrzymi sukces i niebywałą nobilitację.
Zobacz też:
