Czasownik
Z Wikipedii
Czasownik – część mowy przedstawiająca dziejące się czynności oraz niektóre stany, w zdaniu tworzy orzeczenie. Nie w każdym języku da się wyróżnić jasną klasę czasowników, np. w języku japońskim przymiotniki mają wiele właściwości charakterystycznych dla czasowników.
Spis treści |
[edytuj] Podział
[edytuj] Aspekt
W języku polskim (oraz innych językach słowiańskich) zasadniczo wyróżnia się dwa sposoby (aspekty) oddawania czynności i stanów, wyrażane przez czasowniki:
- niedokonane, np. uczyć się, pracować, myć;
- dokonane, np. nauczyć się, napracować, umyć.
[edytuj] Iteratywność
W gramatykach niektórych języków (w tym m.in. języka polskiego) wyróżnia się ponadto czasowniki jednokrotne np. chodzić, czytać, spać, oraz wielokrotne (tzw. iterativa), np. chadzać, czytywać, sypiać.
[edytuj] Rodzaje czasownika
- liczba pojedyncza
- rodzaj męski
- rodzaj żeński
- rodzaj nijaki
- liczba mnoga
- rodzaj męskoosobowy
- rodzaj niemęskoosobowy
[edytuj] Odmiana
Według tradycyjnego ujęcia czasowniki odmieniają się (koniugują) przez czasy, tryby, aspekty, strony, liczby, osoby i rodzaje.
[edytuj] Imiesłowy
W wielu językach indoeuropejskich niektóre formy czasowników (imiesłów, gerund) przybierają pewne cechy uznawane za typowe dla innych części mowy. Dla przykładu polskie formy imiesłowu przymiotnikowego czynnego, typu mieszkający, czytający, itp., uważane są za formy czasownikowe, przypadki (mieszkającego, czytającemu, itp.). Podobnie formy imiesłowu przymiotnikowego biernego, takie jak np. zbudowany, robiony - mają cechy przymiotników i także odmieniają się przez przypadki. Analogiczna sytuacja występuje także w innych językach, np. angielskie building, downloaded, niemieckie das Essen itd.
