Czesław Czaplicki
Z Wikipedii
Czesław Czaplicki (ur. 8 czerwca 1922 w Zaciszu k. Przasnysza - zm. 16 lipca 2006 we Wrocławiu), żołnierz niepodległościowego podziemia, działacz organizacji kombatanckich, ekonomista - absolwent Wyższej Szkoły Ekonomicznej we Wrocławiu (1975). Syn Filipa i Adeli z Poniatowskich.
Podczas okupacji hitlerowskiej jako kierownik organizacyjny Komendy NSZ powiatu przasnyskiego oraz z-ca Dowódcy Oddziału Akcji Specjalnej (ps. „Ryś”) prowadził bojową działalność sabotażową i dywersyjną przeciwko wojskom niemieckim. Od 1944 w AK. Po wkroczeniu wojsk sowieckich dowodził Oddziałem Leśnym w ramach II Okręgu NSZ Mazowsze Północ. Był jednym z dwóch głównych organizatorów brawurowej akcji uwolnienia 42 więźniów – żołnierzy AK, NSZ i BCh z piwnic katowni UB w Krasnosielcu 1 maja 1945.
Po wyjściu z lasu przez 18 lat ukrywał się przed bezpieką pod przybranymi nazwiskami: Mirosław Zbigniew Chodkowski i Zbigniew Czesław Rylski (od 1950). Z obawy przed dekonspiracją często zmieniał pracę i miejsca zamieszkania. Przebywał w Toruniu (gdzie w 1947 otrzymał maturę), następnie we Wrocławiu, Szczecinie, Warszawie i od 1950 ponownie we Wrocławiu. Jako Zbigniew Rylski odbył służbę wojskową w Brygadzie WOP w Kętrzynie (1952-54; był m.in. kierownikiem kancelarii tajnej Brygady!) Uczestniczył w manifestacjach patriotycznych Października 1956.
Aresztowany 8 marca 1963 we Wrocławiu. Więziony w Warszawie, na Rakowieckiej, po wielomiesięcznym śledztwie skazany 17 czerwca 1964 na 15 lat więzienia. Wyrok, zmniejszony przez Sąd Najwyższy z tytułu amnestii do lat pięciu, odbył w całości. Po wyjściu na wolność pracował w przedsiębiorstwach wrocławskich: Zjednoczonych Zakładach Aparatury Pomiarowej „Elpo” (1968-73), Wrocławskim Przedsiębiorstwie Pomiarów i Automatyki Elektronicznej „Mera-Elmat” (1973-76) i Centrum Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów „Mera-Elwro” (1976-1982).
Od 1980 aktywnie działał w „Solidarności”. Po wprowadzeniu stanu wojennego został 24 grudnia 1981 uwięziony we Wrocławiu, następnie internowany w obozie w Darłówku od 8 stycznia do 13 lipca 1982. W l. 1983-1990 pracował w Okręgowym Przedsiębiorstwie Geodezyjno-Kartograficznym we Wrocławiu. Był członkiem-założycielem Polskiej Ligi Obrony Praw Człowieka (1986). Organizował dolnośląskie struktury Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, od 2000 r. przewodniczył Radzie Naczelnej Związku. Udzielał się również w innych organizacjach kombatanckich, m. in. jako przewodniczący Oddziału Dolnośląskiego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Kraju oraz członek Zarządu Głównego tej organizacji. Był również wiceprezesem Zarządu Regionu Dolnośląskiego ZChN we Wrocławiu i członkiem Rady Naczelnej ZChN oraz członkiem Rady Regionu Dolnośląskiego AWS. Od czerwca 1991 do 1997 toczył dramatyczną walkę o unieważnienie komunistycznych wyroków sądowych. 21 stycznia 1997 Sąd Apelacyjny w Warszawie unieważnił wyroki Sądu Wojewódzkiego i Sądu Najwyższego z 1964.
Autor wspomnień Poszukiwany listem gończym (wyd. I 1995 w oprac. Henryka Pająka; wyd. II 2004 rozszerzone i uzupełnione); redaktor opracowania Wolność przyszła później. Podziemia niepodległościowe 1939-1956. AK-WiN, NSZ-NZW. Część II (1999); publicysta czasopism kombatanckich.
Odznaczony m. in. Krzyżem srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego, Krzyżem Armii Krajowej, Odznaką pamiątkową „Akcji BURZA”, Odznaką Weterana Walk o Niepodległość, Kombatanckim Krzyżem Zasługi, Krzyżem pamiątkowym „Semper Fidelis”, Krzyżem Więźnia Politycznego, Krzyżem Męczeństwa i Zwycięstwa. W 2006 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pochowany we Wrocławiu, na cmentarzu "Skowronia Góra" przy ul. Działkowej.
