Diabeł

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy upadłego anioła. Zobacz też: Diabeł - karta tarota oraz Diabeł - film.

Diabeł (gr. διάβολος diábolos - oskarżyciel, oszczerca) - w judaizmie i chrześcijaństwie ogólna nazwa złych, upadłych aniołów; inne określenia: szatan, demon.

W demonologii judaizmu i chrześcijaństwa oraz satanologii średniowiecznej diabły tworzą hierarchię i są upostaciowione.

Diabeł jako pojęcie pojawia się w tych religiach i wierzeniach, których panteon jest bipolarny, spolaryzowany na przeciwstawne sobie, walczące ze sobą dominia i w których dokonało się przejście od religii mitologicznej do soteriologicznej (kiedy pojawia się pojęcie zła moralnego). Według niektórych naukowców pojęcie diabła pojawiło się w chrześcijaństwie i islamie poprzez judaizm z wierzeń starożytnego Iranu (manicheizm, mazdaizm i zaratusztrianizm).

Według Biblii diabeł to upadłe stworzenie duchowe, które sprzeciwiło się Bogu, a jego celem jest utworzenie swojego królestwa na ziemi. Nie jest jednak równy Bogu, gdyż został przez niego stworzony. Nie należy go więc traktować jako "złego boga". W manicheizmie, zwłaszcza w doktrynie katarskiej, uważa się zaś, iż świat jest domeną diabła i jest on władcą materii; z tego powodu jest ona zła, świat duchowy i sam Bóg znajdują się poza materią, są więc wolne od wpływu diabła, zatem dobre.

W folklorze polskim także legendarne, rogate postacie, nie wywodzące się od upadłych aniołów, lecz od złych lub złośliwych demonów - tzw. czartów lub biesów - pochodzących z mitologii słowiańskiej.