Dolina Małej Łąki

Z Wikipedii

Dolina Małej Łąki – dolina w Tatrach, o długości 5,4 km i powierzchni ok. 5,7 km². Jest najmniejszą z walnych dolin tatrzańskich i jedyną, która w całości została wyżłobiona w skałach osadowych. Dolina opiera się o główną grań Czerwonych Wierchów. Ze wschodu zamknięta jest reglami Łysanek (1445 m n.p.m.) oraz masywem Małego Giewontu (1728 m n.p.m.) i Siodłowej Turni (1647 m n.p.m.) Od strony zachodniej ograniczona jest Skoruśniakiem.

Dolna, północna część doliny nie została przekształcona przez lodowiec i ma postać głębokiego wciosu o przekroju V-kształtnym. Jej dnem spływa Małołącki Potok. Część środkowa i górna zaś charakteryzują się profilem U-kształtnym, właściwym dla dolin polodowcowych. Ma dobrze wykształcony trzypiętrowy system kotłów lodowcowych. Najwyższe piętra tych kotłów to Wyżnia Świstówka Małołącka i Niżnia Świstówka Małołącka pomiędzy ścianami Wielkiej Turni i Mnichowych Turni nazywanych Dziadkiem i Babką). W środkowej i górnej części doliny brak spływu powierzchniowego, co powoduje, że panuje tutaj cisza. W rejonie górnego zamknięcia doliny znajduje się najgłębsza i najdłuższa jaskinia Polski – Jaskinia Wielka Śnieżna.

Centralną częścią Doliny Małej Łąki jest Wielka Polana Małołącka, przez którą przebiegają szlaki turystyczne. Wielka, świetlista polana, zamknięta od południa łańcuchem gór, z imponującym urwiskiem Wielkiej Turni, jest zwykle miejscem dłuższego postoju turystów. Powstała ona na miejscu istniejącego tu niegdyś jeziora polodowcowego, które wypełniło zagłębienie spowodowane przez morenę czołową. Jezioro z czasem zostało zasypane przez stożki napływowe. Miąższość osadów dennych jest oceniana na 65 m. Północną część doliny pokrywają lasy dolnoreglowe, środkowa część jest porośnięta świerkami oraz łąkami – jest to roślinność regla górnego. Południowa część doliny porośnięta jest przeważnie kosodrzewiną. W dolinie znajduje się najliczniejsze w polskich Tatrach stanowisko bardzo u nas rzadkiego gatunku rośliny górskiej – zarzyczki górskiej.

Dolina Małej Łąki była zwiedzana i podziwiana przez wielu turystów od dawna. Maria Steczkowska tak opisywała widok z Wielkiej Polany: "Jakoż wkrótce widok tak czarujący a niespodziany uderza oczy, że przez chwilę stoimy jakby w odurzeniu, nie mogąc pojąć, czy to, na co patrzymy jest tylko sennym złudzeniem, czy też rzeczywiście na łonie ciemnych lasów i skalistych turni wykwita jakby kwiat nadobny rozkoszna polana...".

Dawniej dolina była jednym z terenów pasterskich w Tatrach, wchodziła w skład Hali Mała Łąka. Gleba jest tutaj żyzna, jak na warunki tatrzańskie, a trawa bujna. Stały na niej niegdyś szałasy. Po zniesieniu wypasu następuje stopniowe zarastanie kosodrzewiną i lasem wielu bezleśnych przedtem obszarów doliny. Jeszcze tylko Wielka Polana zachowuje swój bezleśny charakter, ale i ona zmniejsza stopniowo swoją powierzchnię, opanowywana przez świerki posuwające się od krawędzi lasu.

[edytuj] Szlaki turystyczne

– w dolnej części polany czarny szlak (tzw. Ścieżka nad Reglami) od wylotu Doliny Małej Łąki. Dalej prowadzi poprzez Przysłop Miętusi, Dolinę Miętusią i Zahradziska do Doliny Kościeliskiej

– żółty przez całą długość polany, jej środkiem żółty szlak od wylotu Doliny Małej Łąki na Kopę Kondracką poprzez Kondracką Przełęcz

[edytuj] Bibliografia