Dolne Przedmieście

Z Wikipedii

	Dolne Przedmieście
	osiedle Bielska-Białej

ulica 3 Maja

Status

osiedle

Zespół dzielnic

Śródmieście

Założono

XV wiek

Położenie

49° 50' N
19° 02' E

Wysokość

313 (nad rzeką Białą) m n.p.m.

Strefa numeracyjna

Kod pocztowy

43-300

Tablice rejestracyjne

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Dworzec Główny

Teatr Polski

Kamienica Patria

Ul.11 Listopada

Poczta Główna

Pl. Chrobrego

Centrum handlowo-rozrywkowe Sfera

Gmach szkół średnich przy ul. Słowackiego

Willa Schneidera

Park Słowackiego i Bielskie Centrum Kultury

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

Dolne Przedmieście – część Śródmieścia Bielska-Białej. Oficjalnie funkcjonuje jako osiedle, w rzeczywistości jest, obok Białej, głównym centrum administracyjno-handlowym miasta.

[edytuj] Położenie

Dolne Przedmieście leży w samym centrum Bielska-Białej – główny plac Dolnego Przedmieścia, pl. Chrobrego, uważany jest za centralny punkt miasta.

Początkowo Dolne Przedmieście rozciągało się wzdłuż skanalizowanego w 1860 r. potoku Niper (ob. ul. Wzgórze, Barlickiego i 11 Listopada), jednak wraz z budową nowego dworca kolejowego i wytyczeniem ul. 3 Maja rozrosło się w kierunku północnym.

Dzisiaj graniczy z:

Granice Dolnego Przedmieścia wyznaczają:

rzeka Biała – od wschodu
d. mury miejskie, ul. 1 Maja i ul. Kołłątaja – od południa
ul. Słowackiego i ul. Starobielska – od zachodu
linia kolejowa Bielsko-Biała – Czeski Cieszyn – od północy

[edytuj] Historia

Dolne Przedmieście zostało założone w XV wieku u podnóża Wzgórza Miejskiego, nad potokiem Niper (skanalizowany w 1860 r.).

W XIX wieku Dolne Przedmieście stało się nowym centrum gospodarczym szybko rozwijającego się Bielska.

Największy wpływ na tę część miasta miało jednak zbudowanie w 1855 r. linii kolejowej do Wiednia, a także nowego dworca kolejowego w 1890 r.

Wraz z jego budową wytyczono w 1889 r. od pl. Chrobrego do dworca drogę (dzisiejsza ul. 3 Maja), którą w ciągu kilkunastu lat zabudowano reprezentacyjnymi, trzypiętrowymi kamienicami burżuazji, budynkami użyteczności publicznej i willami najbogatszych przemysłowców. Wszystkie te budowle swą architekturą naśladowały zabudowę stolicy Austro-Węgier (stąd wzięło się określenie mały Wiedeń). W 1895 r. na ulicę wyjechał pierwszy tramwaj elektryczny.

Podobna sytuacja miała miejsce na całym Dolny Przedmieściu (ul. Sixta, Mickiewicza, Krasińskiego, Słowackiego). Wtedy powstały istniejące do dziś obiekty, m.in. hotel President, Bielska Szkoła Przemysłowa czy rozległy Park Słowackiego.

Trend ten utrzymywał się aż do II wojny światowej. W międzywojniu powstało m.in. Osiedle im. M. Grażyńskiego.

Po wojnie dalsza rozbudowa Dolnego Przedmieścia miała miejsce na północ od ul. Piastowskiej. Powstały tam głównie obiekty przemysłowe (np. Philips Lighting Polska), a w późniejszym czasie także m.in. dworzec autobusowy i nowoczesny kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Piastowska zaś stała się osią urbanistyczną dla nowo powstających osiedli mieszkaniowych (tzw. ZOR-y).

[edytuj] Dolne Przedmieście dziś

Współcześnie Dolne Przedmieście stanowi, obok Białej, centrum administracyjno-handlowe Bielska-Białej.

Charakteryzuje się XIX-wieczną wielkomiejską zabudową (kamienice, wille, gmachy użyteczności publicznej). Znajdują się tu liczne centra handlowe, urzędy, szkoły, placówki kulturalne, hotele, ośrodki zdrowia itp.

Mimo zwartej zabudowy nie brakuje na Dolnym Przedmieściu terenów zielonych.

Nieliczna zabudowa przemysłowa i jednorodzinna koncentruje się na północ od ul. Piastowskiej.

[edytuj] Ważniejsze zabytki

Teatr Polski
Dworzec Główny
hotel President
kamienice przy ul. 3 Maja
willa T. Sixta
Poczta Główna
pl. Chrobrego
ul. 11 Listopada
kamienica "Patria"
budynek Sądu Rejonowego
Gmach szkół średnich przy ul. Słowackiego
Bielska Szkoła Przemysłowa
Gazownia

[edytuj] Placówki kulturalne

Teatr Polski
Teatr Lalek Banialuka
Książnica Beskidzka i Centrum Informacji Europejskiej
Bielskie Centrum Kultury
Centro Italiano di Cultura
Galeria Bielska BWA
Kinoplex w Sferze
Galeria Fraktal w Sferze

[edytuj] Komunikacja

Dolne Przedmieście leży w centrum Bielsku-Białej, dlatego krzyżuje się tu wiele dróg, przebiegających przez miasto.

[edytuj] Główne ciągi komunikacyjne

ul. 3 Maja i ul. Zamkowa – droga wojewódzka nr 942; od dworca przez pl. Chrobrego na Żywieckie Przedmieście;
ul. Warszawska – droga wojewódzka nr 942; od dworca przez os. Grażyńskiego w stronę Katowic i Cieszyna;
ul. Piastowska – od dworca w stronę Górnego Przedmieścia i Hulanki
ul. Wałowa i ul. Mostowa – od dworca przez Sferę do Białej
ul. Wzgórze i ul. Stojałowskiego – od pl. Chrobrego przez pl. Smolki do Białej
ul. 11 Listopada – deptak od hotelu President do Białej
ul. Grunwaldzka i ul. Dąbrowskiego - od ul. 3 Maja w stronę Górnego Przedmieścia

[edytuj] Linie kolejowe

Katowice - Bielsko-Biała – Zwardoń; z dworcem Bielsko-Biała Główna i tunelem pod ul. 3 Maja
Bielsko-Biała – Czeski Cieszyn;
Bielsko-Biała – Kalwaria Zebrzydowska

[edytuj] Linie autobusowe

MZK Bielsko-Biała:

Hotel Prezydent - 1, 1s, 2, 4, 5, 7, 8, 10, 18, 22, 24, 27, 28, 30, 50, 57, N1 (nocny), N3 (nocny)
Dworzec ul. 3 Maja – 1, 1s, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 13w, 15, 17, 18, 22, 23, 24, 27, 28, 30, 33, 50, 51, 57, N1 (nocny)
Dworzec ul. Warszawska – 5, 8, 11, 13, 13w, 16, 17, 22, 25, 27, 29, 30, 32, 33, 50, 51, 52, 57, 5 (PKM Czechowice-Dziedzice)
Sfera – 6, 9, 11, 13, 13w, 15, 17, 23, 31, 33, 51, 56, 56bis, VII (PKM Czechowice-Dziedzice)