Dow Ber Borochow

Z Wikipedii

Dow Ber Borochow דב בר בורוכוב
Urodzony	21 czerwca 1881 Złotonosza, Imperium Rosyjskie (dziś Ukraina)
Zmarł	17 grudnia 1917 Kijów, Imperium Rosyjskie (dziś Ukraina)

Dow Ber Borochow (hebr. דב בר בורוכוב, ur. 21 czerwca 1881 w Złotonoszy, zm. 17 grudnia 1917 w Kijowie), ukraińsko-żydowski ideolog i przywódca socjalistyczno-syjonistyczny. Przez długi czas lider ugrupowania Poalej Syjon.

Jego myśl opierała się na próbie połączenia podstawowych wartości marksistowskiego socjalizmu i syjonizmu. Borochow uznawał dążenia emancypacyjne Żydów wschodnioeuropejskich za pożądane, jednocześnie wskazując na konieczność utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie (będącego wyrazicielem dążeń proletariatu żydowskiego). Jego ideologia wywarła duży wpływ na lewicowe ruchy żydowskie w Europie i Stanach Zjednoczonych.

Spis treści 1 Biografia 1.1 Działalność polityczna 2 Bibliografia 3 Linki zewnętrzne 4 Przypisy

[edytuj] Biografia

Dow Ber Borochow urodził się w rodzinie inteligenckiej, o sympatiach syjonistycznych. W dystrykcie połtawskim, w którym znajdowało się rodzinne miasto Borochowa, popularnością wśród Żydów cieszył się ruch Chowewej Syjon, do któego należał m.in. Mosze Aharon Borochow, ojciec Dow Bera. Dom rodzinny był miejscem spotkań wielu żydowskich pisarzy i intelektualistów sympatyzujących z ruchem syjonistycznym. Środowisko to ukształtowało zręby późniejszych poglądów Dow Bera Borochowa, który w wieku 11 lat uciekł z domu, pragnąc na własną rękę wyemigrować do Palestyny ^[1].

Borochow najpierw uczęszczał do żydowskiej szkoły religijnej, a później uczył się w rosyjskim gimnazjum. W młodości nie zdołał nauczyć się języka hebrajskiego tak, by biegle nim władać. W czasie nauki w gimnazjum zetknął się po raz pierwszy ze środowiskiem lewicowym. Ówczesna Połtawa, w której znajdowała się szkoła, nie była miastem silnie uprzemysłowionym, nie był to znaczny ośrodek proletariacki, ale przyciągała rewolucjonistów i dysydentów uchodzących przed carskim prześladowaniem. Byli oni szczególnie popularni pośród młodych ludzi, studiujących i uczących się. Borochow był członkiem organizacji skupiających uczniów o lewicowych poglądach, które później stały się zaczątkami komórek rewolucyjnych ^[1]. Wkrótce został jednym z liderów tego ruchu. W tym czasie intensywnie poznawał ideologię marksistowską.

Z powodu rewolucyjnych nastrojów (jak również urzędowego antysemityzmu ^[1]), nie mógł rozpocząć studiów wyższych na uniwersytecie. Pomimo tego samodzielnie uczył się języków, filozofii, nauk przyrodniczych i historii.

[edytuj] Działalność polityczna

Działalność polityczna Borochowa rozpoczyna się od jego przynależności do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR). Jedna ideologia tego ugrupowania to nie udzieliła mu odpowiedzi na nurtujące go pytania, dotyczące przyszłości ludności żydowskiej. Z tego powodu, na przełomie 1900 i 1901 był jednym ze współzałożycieli Syjonistyczno-Socjalistycznego Związku Robotniczego (drugim założycielem organizacji był Szymon Dobin). Głównym zagadnieniem, przed którym przyszło im wkrótce stanąć, była konieczność organizowania żydowskiej samoobrony przed częstymi pogromami.

Jednocześnie Borochow angażował się w tym czasie w działalność w ruchu syjonistycznym. Uczestniczył m.in. w VII Światowym Kongresie Syjonistycznym. W jego trakcie sprzeciwił się wobec planów budowy państwa żydowskiego w Ugandzie (za czym optował m.in. rząd brytyjski). W stosunkowo krótkim czasie stał się jednym z głównych ideologów syjonistycznej organizacji Poalej Syjon. Opowiadał się za kierunkiem palestyńskim wewnątrz organizacji. W przekonaniu tym utwierdził go wybuch rewolucja w 1905 roku, którą uznawał za wyraz dążeń emancypacyjnych narodów zamieszkujących tereny Imperium Rosyjskiego. Z inicjatywy Borochowa powstało w październiku 1905 Biuro Organizacyjne.

W 1906 partia Borochowa zmieniła nazwę na Żydowska Socjalno-Demokratyczna Partia Robotnicza "Poalej Syjon" w Polsce. Jego autorstwa była publikacja zawierająca główne podstawy ideologiczne organizacji - "Nasza platforma" została wydana w I połowie 1906 w Połtawie. Na zjeździe ogólnorosyjskim Poalej Syjon, który miał miejsce w Krakowie w 1907 roku, przedstawił program projekt partii i jej statutu. W tym samym roku był jednym ze współtwórców Światowego Związku Poalej Syjon z siedzibą w Wiedniu. Związek był oddzielną strukturą w ramach Światowej Organizacji Syjonistycznej. Poza działalnością polityczną, Borochow jednocześnie prowadził badania nad żydowskim ruchem robotniczym i językiem jidysz.

W 1909 na II zjeździe Poalej Syjon podjęto uchwałę o nieuczestniczeniu w kolejnym Kongresie Syjonistycznym. Borochow był jednym z głównych inicjatorów przyjęcia tego dokumentu. W tym samym roku uczestniczył w I Światowym Zjeździe Związku Robotniczego Poalej Syjon w Hadze. W jego trakcie został wybrany na sekretarza generalnego organizacji. Rok później zamieszkał w Wiedniu, gdzie przebywał do 1914. W jego mieszkaniu miało swoją siedzibę Biuro Światowego Żydowskiego Socjalistycznego Związku Robotniczego Poalej Syjon. W tym okresie zakończył prace nad swoją książką pt. Żydowski ruch robotniczy w liczbach (1895-1904) (została ona wydana pośmiertnie dopiero w 1918).

Po wybuchu I wojny światowej został zmuszony do wyjazdu do Stanów Zjednoczonych. Tam w krótkim czasie stał się jednym z przywódców amerykańskiej filii organizacji Poalej Syjon, działając także jako publicysta i społecznik. W 1916 w Nowym Jorku, opublikował inne swe dzieło, Ruch ekonomiczny narodu żydowskiego (w jidysz).

W sierpniu 1917 Komitet Centralny rosyjskiego Poalej Syjon wezwał Borochowa do powrotu do Rosji. Zastosował się on do tego wezwania, po drodze jednak zatrzymując się w Sztokholmie. W stolicy Szwecji brał udział w pracach międzynarodowej Socjalistycznej Komisji Krajów Neutralnych, dotyczących powojennej sytuacji w Europie. Po powrocie do Rosji, uczestniczył w III Zjeździe Poalej Syjon, który miał miejsce w Kijowie. Tam zaprezentował swoje podejście do kwestii utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie. Jego zdaniem, miało to nastąpić na drodze pokojowej, w wyniku prowadzenia współpracy z tamtejszymi mieszkańcami.

We wrześniu 1917 brał udział w Zjeździe Narodowości w Kijowie. W jego trakcie Borochow został wybrany na przedstawiciela do Rady Demokratycznej, która miała swą siedzibę w Piotrogrodzie. W tym czasie planował utworzyć wspólny blok wyborczy do rosyjskiej konstytuanty razem z dwiema socjalistycznymi partiami ukraińskimi (Ukraińska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza i Ukraińska Partia Socjalistów-Rewolucjonistów). Prowadził nawet rokowania z przywódcami obu ugrupowań.

W czasie jednej ze swoich podróży agitacyjnych, jadąc do Czernihowa, zachorował na zapalenie płuc. Stało się to przyczyną jego śmierci. Został pochowany na cmentarzu żydowskim na Łukianówce w Kijowie. W 1963 szczątki Dow Bera Borochowa, jako jednego z pierwszych liderów syjonistycznych, zostały sprowadzone i pochowane w Izraelu.

[edytuj] Bibliografia

• Borzymińska Zofia, Żebrowski Rafał: Polski słownik judaistyczny - dzieje, kultura, religia, ludzie, t. 1, Warszawa, 2003. ISBN 83-7255-126-X

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Ami Isseroff: "Ber Borochov - Biography" (en)
• Dov Ber Borochov Biography (en)
• Internetowe Archiwum Bera Borochowa (en)
• Borochow: "Kwestia narodowa i walka klas" (1905) (en)
• Borochow: "Nasza platforma" (1906) (en)
• Borochow: "Ruch ekonomiczny narodu żydowskiego" (1916) (en)
• Manifest pokojowy Poalej Syjon (1917) (en)
• Borochow: "Ziemia Izraela w naszym programie i taktyce" (1917) (en)

Przypisy