Encefalopatia wątrobowa

Z Wikipedii

	Encefalopatia wątrobowa
()
ICD-10:	K72.7
K72.7.0 {{{X.0}}}
K72.7.1 {{{X.1}}}
K72.7.2 {{{X.2}}}
K72.7.3 {{{X.3}}}
K72.7.4 {{{X.4}}}
K72.7.5 {{{X.5}}}
K72.7.6 {{{X.6}}}
K72.7.7 {{{X.7}}}
K72.7.8 {{{X.8}}}
K72.7.9 {{{X.9}}}

Encefalopatia wątrobowa - zespół neurologiczny, polegający na zaburzeniu funkcjonowania centralnego układu nerwowego na skutek działania toksyn, pojawiających się w układzie w związku z uszkodzeniem wątroby przez niektóre leki, substancje toksyczne, ostre zakażenia podczas innych chorób wątoby, krwotoki przewodu pokarmowego, wirusy (wirusowe zapalenie wątroby), alkohol.

Spis treści

1 Patogeneza
2 Postacie
3 Objawy
- 3.1 Stopnie kliniczne encefalopatii wątrobowej
4 Leczenie
- 4.1 Ostra encefalopatia wątrobowa
- 4.2 Przewlekła encefalopatia wątrobowa
5 Zobacz też
6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Patogeneza

Jedną z najczęstszych przyczyn encefalopatii wątrobowej jest zaburzenie funkcjonowania wątroby w przebiegu marskości. Na skutek zaburzonej detoksykacji w organizmie powstaje wiele substancji, mających szkodliwy wpływ na czynność układu nerwowego. Należą do nich m.in.:

neurotoksyny:
fałszywe neuroprzekaźniki:
- β-fenyloetanoloamina
- oktopamina

Dochodzi również do zwiększenia gęstości receptorów dla kwasu γ-aminomasłowego i nadmiernej stymulacji układu GABA-ergicznego.

[edytuj] Postacie

Encefalopatię wątrobową można podzielić na:

Utajoną (60-70% chorych) - dyskretne objawy neuropsychiczne, zauważalne dopiero w specjalnych badaniach psychometrycznych (patrz niżej).
Jawną:
- ostra encefalopatia wątrobowa: gwałtowne objawy, najczęściej związane z jakimś czynnikiem wyzwalającym:
  - krwawienie z przewodu pokarmowego
  - przedawkowanie diuretyków
  - zakażenie
- przewlekła encefalopatia wątrobowa

[edytuj] Objawy

zaburzenia cyklu snu i czuwania
zaburzenia uczenia się, zapamiętywania, koncentracji
zaburzenia orientacji przestrzennej
zaburzenia nastroju - apatia, nadpobudliwość
asterixis (grubofaliste drżenie rąk)
foetor hepaticus
zmiany w zapisie EEG - początkowo zwolnienie czynności podstawowej, następnie ogniskowe lub uogólnione fale wolne, fale trójfazowe, wyładowania napadowe iglic lub fal wolnych
zwiększone stężenie amoniaku we krwi
w ostatnim etapie śpiączka wątrobowa, głębokie zaburzenia metaboliczne (kwasica metaboliczna)

[edytuj] Stopnie kliniczne encefalopatii wątrobowej

Stopień	Świadomość	Intelekt	Zachowanie	Zaburzenia neurologiczne
0	bez zmian	prawidłowe	prawidłowa	bez zmian
1	zaburzenia rytmu snu i czuwania	zaburzenia koncentacji, trudności w wykonywaniu działań arytmetycznych, zapominanie	euforia, słowotok, drażliwość	ataksja, zaburzenia pisma
2	dezorientacja, przymglenie, letarg	zaburzenia pamięci, niezorientowanie co do czasu	zaburzenia osobowości, nieadekwatne zachowania	asterixis, dyzartria, osłabione odruchy ścięgniste
3	senność, splątanie, półstupor	otępienie	lęk, urojenia, gniew	wygórowane odruchy ścięgniste, odruchy patologiczne, oczopląs, objawy pozapiramidowe
4	śpiączka	brak	niemożliwe do oceny	sztywność odmóżdżeniowa, szerokie źrenice bez reakcji na światło

Rozpoznanie klinicznie niejawnej encefalopatii wątrobowej (stopień 1-2) jest możliwe na podstawie stwierdzenia zaburzeń w badaniach psychometrycznych, do których należą m.in.:

test łączenia punktów
test labiryntu
test gwiazdy

[edytuj] Leczenie

[edytuj] Ostra encefalopatia wątrobowa

dieta "0" przez 24-48 h, potem dieta ubogobiałkowa (zawartość białka w pokarmie nie może przekraczać 0,5 g/kg masy ciała). W bardzo ciężkich przypadkach niezbędne jest żywienie dojelitowe
środki przeczyszczające - laktuloza, początkowo 45 ml doustnie powtarzane co godzinę aż do uzyskania wypróżnienia. Potem 15-45 ml w dawkach podzielonych (lub inna dawka, umożliwiająca uzyskanie wypróżnień na poziomie 2-3 luźnych stolców na dobę). W bardzo ciężkich przypadkach - mechaniczne oczyszczenie jelita.
neomycyna - w dawce 3-6 g/dobę w dawkach podzielonych przez 1-2 tygodnie (wyjałowienie jelita)
jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo spożycia przez chorego nadmiernych ilości barbituranów - flumazenil w dawce 1 mg dożylnie
asparaginian ornityny - przy zwiększonym stężeniu amoniaku we krwi

[edytuj] Przewlekła encefalopatia wątrobowa

dieta ubogobiałkowa (zawartość białka w pokarmie na poziomie 1-1,5g/kg masy ciała)
laktuloza 15-45 ml na dobę w dawkach podzielonych
przy braku efektów leczenia przewlekłe stosowanie antybiotyków - neomycyna 1-2 g/dobę lub metronidazol 250 mg dwa razy na dobę
asparaginian ornityny doustnie (do 6 g/dobę)

Najbadziej skuteczną metodą w leczeniu przewlekłej encefalopatii wątrobowej jest przeszczepienie wątroby.