Esterházy
Z Wikipedii
Esterházy (węg. Eszterházy, lub sł. Esterházi) jest nazwiskiem starej, znaczącej węgierskiej rodziny magnackiej.
[edytuj] Pochodzenie rodziny Esterházy
Pierwsza wzmianka na temat rodziny Esterházy pochodzi z 1527. Trzej pierwsi znaczący członkowie rodu to bracia Nikolaus, Paul i Daniel Esterházy, dali oni początek do dziś istniejącym głównym liniom rodu Esterházy, mianowicie: Forchtenstein, Czesznek i Zvolen.
To Nikolaus Esterházy dzięki strategicznemu i dyplomatycznemu działaniu wyniósł rodzinę Esterházy z poziomu węgierskiej drobnej szlachty na wyżyny magnaterii. W drodze na szczyty hierarchii pomocną była mu wierność Cesarzowi Świętego Rzymskiego Cesarstwa Narodu Niemieckiego i waleczność rodu w walkach z Turkami. Historia walki rodziny Esterházy przeciw Turkom ciągnęła się poprzez stulecia, a swój szczyt osiągnęła w XVII w., a ich wkład Habsburgowie uhonorowali osadzeniem kolejno Nikolausa i Paula Esterházy na tronie Palatynatu Węgierskiego. W roku 1687 cesarz Leopold I Habsburg nadał Paulowi Esterházyemu tytuł książęcy, jako wyraz wdzięczności i uznawania jego zasług w walce z Turkami. Jednakże dopiero w 1712 ród Esterházy uzyskał tytuł ten dziedzicznie. Esterházy dotrzymali wierność cesarzowi nie tylko w walce przeciw Turkom, również w wojnie 30-letniej (1618-1648), w czasie wojny o sukcesję austriacką (1741-1748), w walkach z Napoleonem (1792-1815) i w czasie węgierskiej Rewolucji.
Wraz z rozpadem Austro-Węgier i Traktatem w Trianon w 1920 r. dobra rodzinne Esterházy znalazły się w 6 różnych krajach (Węgry, Czechosłowacja, Chorwacja, Słowenia, Rumunia, Austria), lecz pozostawały w ich rękach. Utracili je po II wojnie światowej w krajach bloku komunistycznego. Tylko niewielkie pozostałości dóbr na terenie Austrii pozostają do dziś ich własnością. Czasy komunizmu na Węgrzech stanowią bolesny przełom w historii rodziny, część rodziny która pozostała na Węgrzech doświadczyła prześladowań, pokazowych procesów, więzienia i deportacji, o czym można przeczytać w książce Pétera Esterházy Harmonia Caelestis.
Ich rodową siedzibą był zamek Esterházy w Eisenstadt z XIII w. Prócz tego Nikolaus I. Joseph Książę Esterházy zbudował w latach sześćdziesiątych XVIII wieku "węgierski wersal" - pałac Eszterháza (obecnie Fertőd, Węgry).
[edytuj] Książęta rodziny Esterházy
- Palatin Nikolaus Esterházy (1583-1645)
- Graf Ladislaus Esterházy (1626-1652)
- Paul I. Książę Esterházy (1635-1713)
- Michael Książę Esterházy (1713-21)
- Joseph Książę Esterházy (1721)
- Paul II. Anton Książę Esterházy (1721-62)
- Nikolaus I. Joseph Książę Esterházy (1762-90)
- Anton I. Książę Esterházy (1790-94)
- Nikolaus II. Książę Esterházy (1794-1833)
- Paul III. Anton Książę Esterházy (1833-66)
- Nikolaus III. Książę Esterházy (1866-94)
- Paul IV. Książę Esterházy (1894-98)
- Nikolaus IV. Książę Esterházy (1898-1920)
- Paul V. Książę Esterházy (1920-89)
- Anton II. Książę Esterházy (1936-)
- Paul-Anton Książę Esterházy (1986-)