Euroliga
Z Wikipedii
Euroliga (ang. Euroleague) – międzynarodowe, klubowe rozgrywki koszykarskie, przeznaczone dla najlepszych oraz najbogatszych drużyn Europy (zajmujących najwyższe miejsca w czołowych ligach krajowych), od sezonu 2000/2001 organizowane i zarządzane przez Unię Europejskich Lig Koszykarskich (ULEB), a wcześniej przez FIBA Europe.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Na fali sukcesu idei europejskich pucharów - stworzonej przez dziennikarzy francuskiego dziennika L'Équipe - dla klubów piłkarskich, wiosną 1957 grupa działaczy FIBA z Sekretarzem Generalnym Williamem Jonesem na czele, postanowiła przeszczepić koncepcję klubowej rywalizacji na starym kontynencie również dla męskich zespołów koszykarskich. W celu zorganizowania i sprawnego przeprowadzenia rozgrywek powołano specjalną Komisję, której przewodniczącym został sam W. Jones, mając do pomocy Roberta Busnela, Miloslava Kriza, Raimundo Saportę, Nikołaja Semaszkę i Borislava Stankovicia. Wzorem piłkarskim rywalizacji nadano oficjalną nazwę Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (PEMK) i pod takim mianem toczyła się ona do lat 90. Do premierowego sezonu 1957/1958 przystąpiło 24 mistrzów krajowych, a wśród nich Legia Warszawa. Inauguracyjne mecze rozegrano jesienią 1957, a po pucharowych bojach do finałowego dwumeczu (6 lipca 1958 i 17 lipca 1958) zakwalifikowały się: radziecka ASK Ryga i bułgarski Akademik Sofia. Zdecydowanie lepsi okazali się ryżanie dwukrotnie pokonując rywala (86:81 i 84:71). Ta sama drużyna tryumfowała w dwóch kolejnych edycjach, a na pierwszy sukces ekipy spoza ZSRR (kraje "Europy socjalistycznej" zdominowały pierwsze lata rywalizacji PEMK) przyszło czekać do sezonu 1963/1964, gdy po puchar sięgnął Real Madryt, który następnie - nieprzerwanie po połowy lat 80. - należał do ścisłej czołówki Pucharu Europy. Zresztą generalnie od tego momentu do głosu zaczęły dochodzić kluby z zachodniej i południowej części kontynentu (głównie włoskie). Przełom lat 80. i 90. to czas tryumfów zespołów z byłej Jugosławii, czyli słynnej "szkoły bałkańskiej", później zaś sukcesy zaczęły święcić ekipy greckie. Od sezonu 1987/1988 końcowa faza pucharu przeprowadzana jest w formie turnieju Final Four, podczas którego wyłaniana jest najlepsza drużyna.
Szyld Euroliga - w odniesieniu do rywalizacji najlepszych męskich klubów koszykarskich w Europie - po raz pierwszy pojawił się w 1995, gdy to od sezonu 1995/1996 zmieniono nazwę rozgrywek na FIBA EuroLeague. Ich organizatorem nadal pozostawała FIBA, pełniąc jednocześnie rolę patrona tytularnego. Jednak już wówczas coraz większą siłę oddziaływania zaczęła przejawiać - założona 25 czerwca 1991 w Rzymie - Unia Europejskich Lig Koszykarskich (ULEB), reprezentująca zrzeszane przez siebie klubu z czołowych lig krajowych (głownie włoskiej, hiszpańskiej, francuskiej i greckiej). Kwestią czasu pozostawało przejęcie przez nią praw do zarządzania Euroligą na co nie chiała zgodzić się FIBA. Przełomowym okazał się być rok 2000, gdy w europejskiej koszykówce doszło do rozłamu. Żadna z organizacji nie zamierzała ustąpić dlatego w edycji 2000/2001 rywalizacja najlepszych toczyła się w dwóch niezależnych od siebie ligach: nowej Eurolidze (stworzonej przez ULEB) i Suprolidze (założonej przez FIBA). Po roku doszło do porozumienia, FIBA zlikwidowała Suproligę, która funkcjonowała zaledwie przez jeden sezon, a ULEB-owska Euroliga stała się zaczątkiem nowoczesnej Euroligi (Euroleague Basketball), czyli rozgrywek w formie przeprowadzanej do dziś.
[edytuj] Tryumfatorzy
- 1958 ASK Ryga
- 1959 ASK Ryga
- 1960 ASK Ryga
- 1961 CSKA Moskwa
- 1962 Dynamo Tbilisi
- 1963 CSKA Moskwa
- 1964 Real Madryt
- 1965 Real Madryt
- 1966 Olimpia Simmenthal Mediolan
- 1967 Real Madryt
- 1968 Real Madryt
- 1969 CSKA Moskwa
- 1970 Ignis Varese
- 1971 CSKA Moskwa
- 1972 Ignis Varese
- 1973 Ignis Varese
- 1974 Real Madryt
- 1975 Ignis Varese
- 1976 Mobilgirgi Varese
- 1977 Maccabi Tel Awiw
- 1978 Real Madryt
- 1979 Bosna Sarajewo
- 1980 Real Madryt
- 1981 Maccabi Tel Awiw
- 1982 Squibb Cantu
- 1983 Ford Cantu
- 1984 Virtus Banco di Roma
- 1985 Cibona Zagrzeb
- 1986 Cibona Zagrzeb
- 1987 Olimpia Tracer Mediolan
- 1988 Olimpia Philips Mediolan
- 1989 Jugoplastika Split
- 1990 Jugoplastika Split
- 1991 Jugoplastika Split
- 1992 Partizan Belgrad
- 1993 CSP Limoges
- 1994 Joventut Badalona
- 1995 Real Madryt
- 1996 Panathinaikos Ateny
- 1997 Olympiakos Pireus
- 1998 Kinder Bologna
- 1999 Žalgiris Kowno
- 2000 Panathinaikos Ateny
- 2001 Kinder Bologna
- 2002 Panathinaikos Ateny
- 2003 FC Barcelona
- 2004 Maccabi Tel Awiw
- 2005 Maccabi Tel Awiw
- 2006 CSKA Moskwa
- 2007 Panathinaikos Ateny
- 2008 CSKA Moskwa
[edytuj] Tabela mistrzów
Edycja | Sezon | Gospodarz | Mistrz | Wicemistrz | Wynik | MVP | Zwycięski trener |
---|---|---|---|---|---|---|---|
XLX | 2007/2008 | Madryt | CSKA Moskwa | Maccabi Tel Awiw | 91:77 | Trajan Langdon | Ettore Messina |
XLIX | 2006/2007 | Ateny | Panathinaikos Ateny | CSKA Moskwa | 93:91 | Dimitris Diamantidis | Zelimir Obradovic |
XLVIII | 2005/2006 | Praga | CSKA Moskwa | Maccabi Tel Awiw | 73:69 | Theodoros Papaloukas | Ettore Messina |
XLVII | 2004/2005 | Moskwa | Maccabi Tel Awiw | Tau Ceramica Vitoria | 90:78 | Sarunas Jasikevicius | Pini Gershon |
XLVI | 2003/2004 | Tel Awiw | Maccabi Tel Awiw | Skipper Bolonia | 118:74 | Anthony Parker | Pini Gershon |
XLV | 2002/2003 | Barcelona | FC Barcelona | Benetton Treviso | 76:65 | Dejan Bodiroga | Svetislav Pesic |
- | - | - | - | - | - | - | - |
I | 1957/1958 | Ryga/Sofia | ASK Ryga | Akademic Sofia | 86:81, 84:71 | - | Aleksandar Gomelski |
[edytuj] Sukcesy klubów
Nazwa klubu | Liczba triumfów | Liczba przegranych finałów | Lata triumfów | Lata przegranych finałów |
---|---|---|---|---|
Real Madryt |
|
|
1964, 1965, 1967, 1968, 1974, 1978, 1980, 1995 | 1962, 1963, 1969, 1975, 1976, 1985 |
CSKA Moskwa |
|
|
1961, 1963, 1969, 1971, 2006, 2008 | 1965, 1970, 1973, 2007 |
Pallacanestro Varese |
|
|
1970, 1972, 1973, 1975, 1976 | 1971, 1974, 1977, 1978, 1979 |
Maccabi Tel Awiw |
|
|
1977, 1981, 2004, 2005 | 1980, 1982, 1987, 1988, 1989, 2000, 2006, 2008 |
Panathinaikos Ateny |
|
|
1996, 2000, 2002, 2007 | 2001 |
Olimpia Mediolan |
|
|
1966, 1987, 1988 | 1967, 1983 |
ASK Ryga |
|
|
1958, 1959, 1960 | 1961 |
KK Split |
|
|
1989, 1990, 1991 | 1972 |
Virtus Bologna |
|
|
1998, 2001 | 1981, 1999, 2002 |
Pallacanestro Cantù |
|
|
1982, 1983 | - |
Cibona Zagrzeb |
|
|
1985, 1986 | - |
FC Barcelona |
|
|
2003 | 1984, 1990, 1991, 1996, 1997 |
Olympiakos Pireus |
|
|
1997 | 1994, 1995 |
Dynamo Tbilisi |
|
|
1962 | 1960 |
Joventut Badalona |
|
|
1994 | 1992 |
Žalgiris Kowno |
|
|
1999 | 1986 |
Bośnia Sarajewo |
|
|
1979 | - |
Virtus Roma |
|
|
1984 | - |
Partizan Belgrad |
|
|
1992 | - |
CSP Limoges |
|
|
1993 | - |
Academik Sofia |
|
|
- | 1958, 1959 |
Spartak Brno |
|
|
- | 1964, 1968 |
Benetton Treviso |
|
|
- | 1993, 2003 |
TAU Cerámica Vitoria |
|
|
- | 2001, 2005 |
Slavia Praga |
|
|
- | 1966 |
AEK Ateny |
|
|
- | 1998 |
Fortitudo Bologna |
|
|
- | 2004 |
[edytuj] Zwycięzcy według państw
Państwo | Liczba triumfów |
---|---|
Włochy | 13 |
Hiszpania | 10 |
ZSRR | 8 |
Jugosławia | 6 |
Grecja | 5 |
Izrael | 4 |
Rosja | 2 |
Nowa Jugosławia | 1 |
Francja | 1 |
Litwa | 1 |
[edytuj] Udział polskich klubów
SUPROLIGA:
- Sezon 2000/2001
- Zepter Idea Śląsk Wrocław (faza grupowa - 8 miejsce w grupie A)
EUROLIGA:
- Sezon 2001/2002
- Idea Śląsk Wrocław (faza grupowa - 6 miejsce w grupie A)
- Sezon 2002/2003
- Idea Śląsk Wrocław (faza grupowa - 7 miejsce w grupie C)
- Sezon 2003/2004
- Idea Śląsk Wrocław (faza grupowa - 6 miejsce w grupie C)
- Sezon 2004/2005
- Prokom Trefl Sopot (awans do Top 16 - 4 miejsce w grupie G)
- Sezon 2005/2006
- Prokom Trefl Sopot (faza grupowa - 7 miejsce w grupie B)
- Sezon 2006/2007
- Prokom Trefl Sopot (awans do Top 16 - 4 miejsce w grupie F)
- Sezon 2007/2008
- Prokom Trefl Sopot (faza grupowa - 7 miejsce w grupie A)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Europa: Euroliga • Adriatycka • Austria • Chorwacja • Francja • Hiszpania • Litwa • Niemcy • Polska • Rosja • Wielka Brytania • Włochy