Filon z Aleksandrii
Z Wikipedii
Filon z Aleksandrii (gr. Φίλων ὁ Ἀλεξανδρεύς Philon ho Aleksandreus, łac. Philo) urodził się przed 10 p.n.e. i zmarł po 40 n.e. - filozof żydowski, pochodzący z bogatej i wpływowej rodziny. Jego brat był bankierem Heroda Agryppy I a bratanek, Tyberiusz Juliusz Aleksander, prokuratorem Judei.
Filon pisał po grecku, obracał się w kręgu kultury helleńskiej, był pod wpływem takich filozofów jak: Platon, Arystoteles, Posejdonios, neopitagorejczycy i usiłował uzgodnić je z religią żydowską. Jego pisma zachowały się tylko częściowo; filozoficzne: Quis omnis probus liber est (Każdy człowiek cnotliwy jest wolny), De aeternitate mundi (O wieczności świata), Alexander sive de eo quod rationem habeant bruta animalia (Aleksander, czyli O tym, że nierozumne zwierzęta mają rozum), De providentia (O Opatrzności). Z dzieł historycznych: Contra Flaccum (Przeciw Flakkusowi), Logatio ad Gaium (Poselstwo do Gajusza), De virtutibus (O cnotach). Z pism apologetycznych: De vita Mosis (O życiu Mojżesza), De vita contemplariva (O życiu kontemplacyjnym). Oraz fragmenty pism egzegetycznych i teologicznych.
Filon był twórcą nowego, filozoficznego, ale jednocześnie wywodzącego się z judaizmu obrazu Boga: jest on jeden, niezłożony, niezmienny, wieczny, transcendentny (poza światem) i niepoznawalny rozumowo; jednocześnie jest osobą dobrą, wszechpotężną i wszechwiedzącą. Platońskie idee są Jego myślami i siłami. najpotężniejszym z tych idei-sił jest Logos - pośrednik między Bogiem a światem, anioł i syn Boży. To on wciela Boże myśli w świat materii - odwiecznej, ale będącej nosicielem nicości i zła.
Myśl filozoficzna Filona nie wywarła wpływu na myślicieli żydowskich, a myśl o odwieczności materii została potępiona. Filon oddziaływał natomiast na filozofów pogańskich - neoplatończyków, a także teologów chrześcijańskich: Klemensa Aleksandryjskiego, Orygenesa, Ambrożego i Augustyna.
Józef Flawiusz krótko komentuje Filona, więc możemy zacytować go tutaj w całości:
- Tymczasem [39/40 n.e.] doszło do zatargu między zamieszkałymi w Aleksandrii Żydami i Grekami. Obie strony wybrały po trzech posłów i wysłały do Gajusza. W liczbie posłów wysłanych przez Aleksandryjczyków był niejaki Apion, który obsypywał Żydów rozmaitymi oszczerstwami, zarzucając im, między innymi, że nie oddają należycie czci Cezarowi. Gdy bowiem wszyscy poddani państwa rzymskiego stawiają Gajuszowi ołtarze i świątynie i w ogóle oddają mu cześć boską, to sami tylko Żydzi uważali za hańbę wznosić mu posągi i przysięgać na jego imię. Z takimi to i innymi przykrymi oskarżeniami wystąpił Apion, myśląc, jak można było oczekiwać, że rozgniewa Gajusza. Wtenczas stojący na czele poselstwa żydowskiego Filon, brat Aleksandra alabarchy, mąż słynący z wielu przymiotów i wykształceń w filozofii, gotował się do wystąpienia , aby odeprzeć zarzuty, lecz Gajusz nie pozwolił mu ust otworzyć rozkazując precz odejść sprzed jego oblicza, a tak bardzo był rozgniewany, iż nikt nie wątpił, że srogo Żydów ukarze. Filon dotknięty zniewagą, odszedł i powiedział do towarzyszących mu Żydów, aby byli dobrej myśli, bo Gajusz wprawdzie okazał im swój gniew słowami, a w rzeczy samej uczynił Boga swym wrogiem.
Dawne Dzieje Izraela, księga XVIII, rozdział 8, 1
[edytuj] Prace
- De Aeternitate Mundi
- De Abrahamo
- De Migratione Abrahami
- De Mutatione Nominum
- De Plantatione
- De Agricultura
- De Confusione Linguarim
- De Congressu Eruditiones Gratia
- De Decalogo
- De Sacrificius Abelis et Cainis
- De Posteritate Caini
- De Ebrietate
- De Escrecationibus
- De Fuga et Inventione
- De Gigantibus
- De Josepho
- De Opificio Mundi
- De Vita Contemplativa
- De Vita Mosis
- De Sobrietate
- De Somniis
- De Specialibus Legibus
- De Virtutibus
- De Praemiis et Poenis
- Legum Allegoriae
- Legatio ad Gaium
- In Flaccum
- Quaestiones in Genesim
- Quaestiones in Exodum
- Quis Serem Divinarum Heres Sit
- Quod Deterius Potiori Insidari Soleat
- Quod Deus Sit Immutabilis
- Quod Omnis Probus Líber Sit