Tyberiusz Juliusz Aleksander
Z Wikipedii
Tyberiusz Juliusz Aleksander (ur. ok. 10 n.e.) - prokurator Judei w latach 46-48, prefekt Egiptu w latach 66-69.
Pochodził z żydowskiej rodziny. Syn Aleksandra Lizymacha, alabarchy Aleksandrii, bratanek Filona z Aleksandrii.
Porzucił judaizm. Za panowania Tyberiusza odbył służbę wojskową jako trybun. W 42 roku został epistrategiem, czyli naczelnikiem okręgu Tebaidy w Górnym Egipcie. W 46 roku został mianowany przez cesarza Klaudiusza prokuratorem Judei. Zastąpił na tym stanowisku Kuspiusza Fadusa.
Jako prokurator Judei kazał ukrzyżować Jakuba i Szymona, synów Judy Galilejczyka, liderów stronnictwa zelotów.
W 48 roku Klaudiusz odwołał Tyberiusza Juliusza Aleksandra. Kolejnym prokuratorem Judei został Wentidiusz Kumanus.
W 63 znajdował się w armii Domicjusza Korbulona, stacjonującej na pograniczu armeńskim. Tam wraz z Winicjanusem Anniuszem zapoczątkował negocjacje z Tyrydatesem, królem Partów.
W maju 66 Neron mianował go prefektem Egiptu. Wiosną 66 osobiście gratulacje Tyberiuszowi Aleksandrowi złożył Herod Agryppa II. W tym samym roku wybuchło pierwsze powstanie żydów przeciwko rzymianom w Judei, której atmosfera szybko rozprzestrzeniła się na liczną ludność żydowską mieszkającą w Aleksandrii. Wybuchły etniczne zamieszki, Aleksander wysłał mediatorów żeby uspokoić żydów, ostrzegając że będzie musiał użyć rzymskie legiony jeśli przemoc bedzie kontynuowana. Groźba okazała się nieskuteczna, i Józef Flawiusz opisuje co stało się dalej:
- [Aleksander] widząc, że buntownicy nie uspokoją się, jeśli nie zastosuje drakońskich środków, wysłał na nich dwa legiony rzymskie stacjonujące w mieście razem z dwoma tysiącami żołnierzy, którzy na nieszczęście Żydów właśnie nadciągnęli z Libii. Zezwolił im nie tylko zabijać przeciwników, lecz także grabić ich mienie i palić domy. Ci przeto ruszyli na tak zwaną Deltę — tam bowiem skupiona była ludność żydowska — i wykonali rozkazy, choć nie bez krwawych ofiar po swojej stronie. Żydzi bowiem stanęli w zwartej gromadzie i ustawiwszy najlepiej uzbrojonych mężów w pierwszym szeregu, przez długi czas stawiali opór. Gdy tylko zaczęli ustępować, z łatwością dawali się zabijać. Śmierć ponosili w rozmaity sposób: jedni pochwyceni na otwartym polu, drudzy stłoczeni w domach, które zresztą Rzymianie podpalali zrabowawszy wpierw to, co się w nich znajdowało. Żołnierze nie znali litości ani dla małych dzieci, ani nie mieli żadnego względu dla starców, lecz wyrzynali wszystkich bez różnicy wieku, tak że cała dzielnica była zbroczona krwią i powstały stosy trupów, liczące pięćdziesiąt tysięcy. Pozostała część też nie uszłaby z życiem, gdyby nie zaczęto błagać zmiłowania. Litując się nad nimi, Aleksander rozkazał Rzymianom wycofać się. Ci przeto, nawykli do karności, na dany znak zaprzestali rzezi, lecz lud aleksandryjski miotany gwałtowną nienawiścią trudno było uspokoić i nie sposób oderwać od trupów.
1 lipca 69 jako pierwszy wypowiedział posłuszeństwo Witeliuszowi i złożył przysięgę Wespazjanowi jako nowemu cesarzowi.
W 70 roku brał udział w oblężeniu i zdobyciu Jerozolimy.
Tyberiusz Juliusz Aleksander doczekał się posągu wśród zwycięskich rzymskich wodzów ustawionych w portyku przy Forum Augusta.
[edytuj] Bibliografia
- Hadas-Lebel M., Józef Flawiusz. Żyd rzymski, Warszawa 1997, ISBN 83-86857-44-7, s. 24.
- Krawczuk A., Rzym i Jerozolima, Poznań 1987, ISBN 83-210-0630-2, s. 124-125, 129, 142-144.
- Lemaire A., Dzieje biblijnego Izraela, Poznań 1998, ISBN 83-232-0831-X, s. 106.
Tyberiusz Juliusz Aleksander | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Poprzednik: Gaius Caecina Tuscus |
Prefekt Egiptu 66-69 |
Następca: Lucius Peducius Colo |
Rzymscy gubernatorzy Judei (6 n.e.-135 n.e.) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
prefekci (6-41): Koponiusz - Marek Ambibulus - Anniusz Rufus - Waleriusz Gratus - Poncjusz Piłat - Marcellus - Marullus prokuratorzy (44-70): Kuspiusz Fadus - Tyberiusz Juliusz Aleksander - Wentydiusz Kumanus - Antoniusz Feliks - Porcjusz Festus - Albin Lucjusz - Gesjusz Florus - Antoniusz Julianus legaci (70-135): Terencjusz Rufus - Wettulenus Cerialis - Lucyliusz Bassus - Flawiusz Silwa - Salvidenus - Pompeius Longinus - Hermetidius Campanus - Attykus - Juliusz Kwadratus Bassus - Pompejusz Falco - Tiberianus - Luzjusz Kwietus - Cossonius Gallus - Tinejusz Rufus - Publicjusz Maecellus - Juliusz Sewerus |