Franciszek Lessel

Z Wikipedii

Franciszek Lessel (ur. 1780 w Warszawie, zm. 26 grudnia 1838 w Piotrkowie Trybunalskim), polski kompozytor i pianista. Pochowany jest na cmentarzu w Ostrołęce niedaleko Pilicy.

Jego ojciec, Wincenty Ferdynand Lessel był również kompozytorem i pochodził z Czech; u niego też pobierał młody Franciszek pierwsze lekcje muzyki. Pod koniec 1799 roku wyjechał do Wiednia, gdzie podjął studia kompozytorskie u Józefa Haydna, z którym utrzymywał stale kontakt.

Po śmierci swego mistrza w 1809 Lessel wrócił do Polski. Koncertował (grał na fortepianie i harmonice szklanej, instrumencie w owych latach modnym), udzielał lekcji muzyki, komponował własne utwory. Jego koncerty odbywały się w Wiedniu, Krakowie, Warszawie, a także w Puławach, gdzie jego ojciec, Wincenty, zorganizował orkiestrę na dworze Czartoryskich. Niepomyślnie ułożyło się życie osobiste Franciszka Lessla - zapałał odwzajemnioną miłością do panny Cecylii Beydale, nieślubnej córki księżnej Izabeli Czartoryskiej. Małżeństwo to jednak okazało się niemożliwe z powodu różnic w urodzeniu i złej sytuacji finansowej kompozytora.

Po roku 1812 rozgoryczony Lessel zdecydował się zostać administratorem w majątku Gzików koło Kalisza. Sprawy muzyczne w jego życiu zeszły na plan dalszy, nie zaniechał jednak zupełnie komponowania. Od 1823 był pełnomocnikiem dóbr Marii Wirtenberskiej w Pilicy, nadzorował rozbudowę i urządzenie parku romantycznego. W roku 1836 został administratorem w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego w Marymoncie, a w 1837 - inspektorem gimnazjum gubernialnego w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie zmarł w następnym roku.

Franciszek Lessel jest jedynym chyba polskim kompozytorem, który miał szczęście być uczniem Józefa Haydna. W jego muzyce słychać wpływy Haydna i Mozarta, jak też silny związek ze stylem brillant. Jego utwory, konwencjonalne i typowe dla swej epoki, przez długi czas były kompletnie zapomniane, wiele z nich zupełnie zaginęło. Dziś niektóre kompozycje Lessla wydobywane są z niepamięci i wykonywane - do najciekawszych z nich należy Koncert fortepianowy C-dur op.14, z motywami ludowymi (mazur, pieśń kozacka) w finałowym Rondzie.

Ważniejsze utwory: