Galway
Z Wikipedii
Gaillimh (Galway) | |||
|
|||
Państwo | Irlandia | ||
hrabstwo | Galway | ||
Położenie | 53° 16' N 9° 02' W |
||
Ludność (2002) • liczba ludności |
72 tys. |
||
Położenie na mapie kraju
|
|||
Strona internetowa miasta |
Galway (irl. Gaillimh [ˈɡaʎʎivʲ]) – miasto w zachodniej Irlandii, stolica hrabstwa Galway. Liczy 72 tys. mieszkańców (2007) i jest to najszybciej rozwijające się miasto Irlandii[1]. W chwili obecnej (2006 r.) w mieście żyje około 4000 Polaków. Jest to jedyne miasto regionu Connacht.
Galway wzięło swą nazwę od rzeki Gaillimh (Corrib) będącej zachodnią granicą pierwszych zabudowań zwanych Dún Bhun na Gaillimhe (fort u ujścia Gaillimh). Samo słowo Gaillimh znaczy ‛kamienny’. Potocznie miasto nazywane było również Cathair na dTreabh czyli ‛miasto klanów’, gdyż w czasach normańskich rządzone było 14 klanów kupieckich.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Początki miasta sięgają 1124 r., gdy król prowincji Connacht, Tairrdelbach mac Ruaidri Ua Conchobair, założył tam fort Dún Bun na Gaillimhe. Z czasem wokół fortu zaczęło pojawiać się osadnictwo. Około roku 1230, podczas inwazji Normanów, miasto przejął ich przywódca – Richard Mor de Burgh. W grudniu 1484 Galway otrzymało oficjalny status miasta korony angielskiej. Stosunki miedzy miastem, a irlandzkimi sąsiadami były trudne, głównie ze względu na brytyjskość miasta, w którym zabroniony był nawet język irlandzki.
W średniowieczu miastem rządziło 14 klanów kupieckich (12 normandzkich i 2 irlandzkie). Wówczas gród przeżywał swoje lata rozkwitu i dostatku. Był to wówczas główny irlandzki port handlowy dla handlu z Hiszpanią i Francją.
W swej drodze do Islandii bądź na Wyspy Owcze, Galway odwiedził Krzysztof Kolumb. Bedąc w mieście lub jego okolicy, zapisał na marginesie jednej ze swoich książek, że znalazł dowody na istnienie lądu po drugiej stronie Oceanu Atlantyckiego.
Podczas odrodzenia gaelickiego gród pozostał wierny koronie angielskiej. W czasie najazdu wojsk Cromwella na Irlandię miasto było oblężone przez 9 miesięcy. Pod koniec XVII w. Galway poparło króla angielskiego Jakuba II i jego zwolenników (jakobitów) przeciwko Wilhelmowi Orańskiemu w wojnie irlandzkiej (1689-1691). W wyniku tego zostało przejęte i okupowane przez wiliamitów po bitwie pod Aughrim w 1691. Miasto wówczas bardzo podupadło i swoją świetność odzyskało dopiero podczas bumu ekonomicznego pod koniec XX w.
[edytuj] Zabytki i kultura
Miasto słynne jest ze swoich mocnych tradycji celtyckich: muzyki, pieśni i tańca. Charakterystyczne jest także używanie język języka irlandzkiego w oznaczeniach budynków, ulic i innych miejsc w mieście. Miasto posiada irlandzkojęzyczny teatr, Taibhdhearc na Gaillimhe. Galway jest swego rodzaju bramą do otaczającej go Gaeltacht – obszaru, w którym czynnie używa się języka irlandzkiego.
Wydarzenia kulturowe
Na początku każdego roku, w styczniu to tam zaczyna się celtyckie święto wiosny Fleadh Imboilg. W kwietniu odbywa sie międzynarodowy festiwal literatury. Następnie w maju festiwal muzyczny. Czerwiec i lipiec przeznaczone są na festiwale filmowe i teatralne. Natomiast w sierpniu swoje święto mają miłośnicy koni z całej Irlandii, którzy przybywają na słynne wyścigi (Galway Races). We wrześniu można wziąć udział w Międzynarodowym Festiwalu Ostryg. W październiku odbywa się Międzynarodowy Festiwal Sztuki dla dzieci, a w listopadzie Tulca Visual Arts Festival
Najważniejsze zabytki:
- Brownie Square – brama z XVII wieku,
- Dzielnica Łacińska z XVI wiecznym Lynch's Castle i średniowieczną kolegiatą św. Mikołaja,
- Katedra św. Mikołaja,
- XVI wieczny Hiszpański Łuk.
Architektura:
W Galway znajduje się jeden z najwspanialszych średniowiecznych ratuszy – zamek Lynchów, w którym obecnie znajeduje się oddział Allied Irish Banks.
Kościół kolegialny św. Mikołaja jest największym średniowiecznym kościołem w Irlandii. Należy on do Church of Ireland. Został on ufundowany w 1320 roku, a przez kolejne dwa wieki był rozbudowywany.
Rzymskokatolicka Katedra Naszej Pani Wziętej do Nieba i Św. Mikołaja została konsekrowana w 1965 roku. Jest to ogromna wapienna budowla wzorowana na kościele z hiszpańskiego miasta Salamanka.
Budynek National University of Ireland, Galway został wzniesiony w 1849 roku, podczas Wielkiego Głodu jako jeden z trzech oddziałów Queen's University of Ireland (poza Cork i Belfastem).
[edytuj] Język i kultura irlandzka
Miasto Galway znane jest z kultywowania języka, muzyki, pieśni oraz tańców irlandzkich. Ze względu na dość powszechną znajomość jezyka irlandzkiego (w przeciwieństwie do innych miast) zwane jest czasami Dwujęzyczną Stolicą, choć i tutaj w życiu codziennym używany jest język angielski. Galway często nazywane jest z bramą Gaeltacht i jest jedynym dużym miastem w tym rejonie.
[edytuj] Infrastruktura
Drogi Przez Galway przebiegają trzy ważne drogi Irlandii: N17 (łącząca miasto z północnymi hrabstwami), N18 (biegnąca na południe) i N6 (biegnąca na wschód). Aktualnie (2007) trwają konsultacje dotyczące budowy drogowej obwodnicy miasta. Planowana (i częściowo budowana) jest autostrada łącząca Galway z Dublinem, jej termin ukończenia przewidywany jest na 2015 rok. Aktualnie (2007) dostępnych jest ok. 45 km autostrady M4.
Kolej W 1851 r. miasto włączone zostało w irlandzką sieć kolejową. Obecnie jest to ważna stacja kolejowa, obsługująca połączenia m.in. z Sligo, Dublinem, Clifden i Limerickiem. Pokonanie 208-kilometrowego dystansu między Galway i stolicą Irlandii zajmuje ok. 3 godzin.
Połączenia autobusowe Miasto ma wiele połączeń zarówno z głównymi, jak i mniejszymi miejscowościami w Irlandii. Połączenia realizuje przede wszystkim narodowy przewoźnik Bus Éireann.
Porty lotnicze Miasto posiada lotnisko, które obsługuje m.in. połączenia z Dublinem, Londynem, Birmingham, Edynburgiem, Manchesterem, Liverpoolem, Leeds, Cardiffem i francuskim Lorientem. W odległości około 80km na południe od miasta (około 60 minut jazdy samochodem) znajduje się port lotniczy Shannon International Airport, z którego latają samoloty do wielu miast w Europie (w tym Polski) oraz do Stanów Zjednoczonych. W podobnej odległości na północ znajduje się port lotniczy Ireland West Airport Knock obsługujące połączenia z Wielką Brytanią, Stanami Zjednoczonymi oraz południem Europy. Ponadto na zachodzie miasta znajduje sie też mniejsze lotnisko, Conamara Regional Airport, obsługujące połączenia z Wyspami Aran.
Port Przystań portowa w Galway jest położona na zachodnim krańcu Zatoki Galway. Z przystani w Rossaveal i Doolin kursują promy na Wyspy Aran.
[edytuj] Sport
Sport jest bardzo popularny w Galway. Miasto posiada wiele różnych drużyn. Najpopularniejszymi dyscyplinami są: hurling i futbol gaelicki. Główne mecze odbywają się na Pearse Stadium. Miasto posiada także drużyny rugby grające w Lidze Celtyckiej. Bardzo popularne jest też żeglarstwo (zarówno na morzu jak i na jeziorze Corrib). Istnieją też drużyny piłki ręcznej, koszykówki i kick-boxingu. Miasto posiada też stadiony przeznaczone do wyścigów konnych oraz wyścigów chartów.
[edytuj] Miasta partnerskie
- Seattle, Stany Zjednoczone
- Saint Louis, Stany Zjednoczone
- Chicago, Stany Zjednoczone
- Cambridge, Stany Zjednoczone
- Milwaukee, Stany Zjednoczone
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona miasta(en.)
- Strona o mieście i hrabstwie Galway po polsku (pl.)
- Portal integrujacy Polakow w Galway (pl.)
[edytuj] Przypisy
- ↑ BreakingNews.ie — ‘Galway fastest growing city in Ireland