Gimnazjum pińczowskie
Z Wikipedii
Gimnazjum Pińczowskie to protestancka szkoła średnia, istniejąca w latach 1551-1567 w Pińczowie, zwanym Sarmackimi Atenami. Było obok Akademii Rakowskiej czołowym ośrodkiem reformacji kalwińskiej i ariańskiej w Polsce.
[edytuj] Historia
Szkoła powstała przypuszczalnie z inicjatywy Franciszka Stankara, a fundatorem był właściciel Pińczowa Mikołaj Oleśnicki. Pierwszym rektorem był bakałarz Grzegorz Orszak. Rozkwit szkoły nastąpił dopiero w 1556, po przybyciu do niej nowego nauczyciela Piotra Stoińskiego, który opracował jej regulamin pt. Urządzenie Gimnazjum Pińczowskiego. Wprowadzono wówczas program metodyczny oraz podział na klasy, z których każda miała swojego nauczyciela i własny program nauczania. W szkole wykładano m.in. łacinę, język grecki i język polski. Gimnazjum było znane z wysokiego poziomu nauczania.
Nauczycielami w szkole byli oprócz Stoińskiego i Orszaka także Jean Thenaud, Melchior Filipowski z Krakowa, Krzysztof Przechadzka ze Lwowa (były uczeń szkoły), Marcin Lubelczyk, Erazm Gliczner, Franciszek Lismanin i Jerzy Szoman.
Do wybitniejszych uczniów należeli: Justus Rabb (zm. w 1612), patrycjusz krakowski, teolog i jezuita, Aleksy Rodecki (zm. w 1606), drukarz ariański w Krakowie i Rakowie i Stanisław Cikowski z Wojsławic (zm. w 1617) podkomorzy krakowski.
Po śmierci Mikołaja Oleśnickiego gimnazjum zamknięto. W czerwcu 1578 planowano założenie w Pińczowie uniwersytetu protestanckiego, jednak biskup krakowski zakupił dobra pińczowskie i uniemożliwił realizację tego planu.
