Grog

Z Wikipedii

Grog – rum lub inny silny trunek, rozcieńczony wodą; zawierać może sok z cytrusów, cynamon, gorącą wodę lub cukier dla poprawy smaku. Podawany niegdyś marynarzom na żaglowcach.

Rosnąca w XVII wieku popularność rumu sprawiła, że w 1655 to właśnie nim zastąpiono na okrętach Royal Navy dzienne racje piwa wydzielane dotychczas marynarzom. Zastąpienie przydziału słabego i niejednokrotnie nadpsutego piwa połową pinty (ok. 300 ml) mocnego alkoholu miało jednak negatywny wpływ na dyscyplinę i wydajność pracy marynarzy. Pragnąc zapobiec rozprzężeniu, 21 sierpnia 1740 wiceadmirał Edward Vernon rozkazał podawać dotychczasową porcję rumu zmieszaną z kwartą (ok. 1,13 litra) wody. Miało to zapobiec "chomikowaniu" przez marynarzy alkoholu, wypijanego później w większej ilość na raz, w celu upicia się oraz skłonić ich do picia wody, która zbyt długo przechowywania w ładowniach nie nadawała się do spożycia. Co jednak ważniejsze, do tak rozcieńczonego rumu dodawano cukru i soku z limonek. Marynarze nazwali nowy trunek grogiem na cześć admirała, który nosił przezwisko Old Grog ze względu na swój nieodłączny sztormiak uszyty z grogramu.

Grog przyczynił się wydatnie do poprawy stanu zdrowia marynarzy. W owym czasie nie znano jeszcze przyczyn i sposobów zapobiegania szkorbutowi, chorobie wywoływanej przez niedobór witaminy C. Jednym z najprostszych sposobów jej uniknięcia jest picie soku owoców cytrusowych. Wprowadzenie grogu zapewniło marynarzom codzienną dawkę witamin, w przeciwieństwie do podawanego wcześniej piwa, które nie zawiera witaminy C. W tym samym czasie we Francji miał miejsce proces odwrotny – zawierające witaminę C wino zastąpiono na okrętach brandy, co spowodowało powrót szkorbutu na statki francuskie. Lepszy stan zdrowia marynarzy podaje się jako jedną z przyczyn, dla których Anglicy pokonali liczebnie większe siły francuskie pod Trafalgarem.

Grog wydawano na okrętach amerykańskiej marynarki wojennej (US Navy) do 1 września 1862, natomiast w brytyjskiej Royal Navy aż do 31 lipca 1970, kiedy to dekretem królowej po burzliwej dyskusji w Izbie Gmin ("Great Rum Debate") zakazano wydawać grog marynarzom. Dzień ten jest znany jako "Black Tot Day".

Istnieje błędne przekonanie jakoby nazwa grogu była skrótem od "Grand Rum Of Grenada".