Herod Wielki
Z Wikipedii
Herod Wielki (Herodes Magnus), czasami w literaturze opisywany jako Herod (II) Wielki[1] (ur. 73 lub w 72 roku p.n.e., zm. 4 roku p.n.e.) - syn Idumejczyka Antypatra i Nabatejki Kypros. Od roku 47 p.n.e. był namiestnikiem Galilei mianowanym przez swojego ojca, a od 46 r. p.n.e. namiestnikiem Celesyrii i Samarii z ręki Sekstusa Cezara. W latach 39 - 4 p.n.e. król Judei z łaski Rzymu.
Spis treści |
[edytuj] Wywód przodków
4. Antypas I |
||||||
2. Antypater |
||||||
5. NN |
||||||
1. Herod Wielki |
||||||
6. NN | ||||||
3. Kypros |
||||||
7. NN | ||||||
[edytuj] Biografia
Pod koniec 40 p.n.e. decyzją senatu rzymskiego został mianowany królem Judei. W konflikcie między Oktawianem i Antoniuszem wziął stronę tego drugiego, ale po jego klęsce pod Akcjum ukorzył się przed Oktawianem, który potwierdził jego władzę w Judei i oddał Herodowi ziemie zagarnięte wcześniej przez Kleopatrę. W latach 20. I wieku p.n.e. królestwo Heroda obejmowało, prócz Palestyny, też część dzisiejszej Jordanii, Libanu i Syrii. Sprawny władca i zarządca, znany z zainicjowania budowy wielu monumentalnych budowli (m.in. port w Cezarei, twierdza Antonia widoczna z Via Dolorosa oraz rozbudowa Drugiej Świątyni w Jeruzalem).
W tradycji chrześcijańskiej przedstawiony został jako tyran pragnący zgładzić Jezusa, dokonując tzw. rzezi niewiniątek, jednakże istnieją wątpliwości co do zgodności z prawdą tych przekazów. Wydarzenia te zostały opisane jedynie w Ewangelii św. Mateusza, natomiast nie wspominają o tym pozostałe Ewangelie Nowego Testamentu ani wczesne apokryfy, jak również źródła historyczne, głównie pisma Józefa Flawiusza, opisującego epokę rządów Heroda z pozycji mu nieprzychylnych. Wiadomo jednak, że pod koniec życia Herod dopuścił się wielu mordów, poszukując rzeczywistych lub domniemanych spisków mogących pozbawić go władzy, m.in. zamordował swojego pierworodnego syna Antypatra (z pierwszej żony Doris). Zabił też jedną ze swoich żon oraz jej synów, brata i matkę, którą wydał na śmierć głodową w więzieniu. Współcześnie ocenia się, że okrucieństwo Heroda pod koniec życia wynikało po części z choroby umysłowej wywołanej przez chorobę nerek, z powodu której w końcu zmarł w męczarniach. Po jego śmierci wybuchła tzw. wojna Warusa.
[edytuj] Data śmierci
Najczęściej podaje się, że Herod Wielki zmarł w 4 p.n.e.[2] (wedle wyliczeń Jana Keplera między 12 marca a 11 kwietnia 4 p.n.e.). Józef Flawiusz pisał że Herod umarł po 18 dniach od zaćmienia Księżyca. Miało się to wydarzyć niedługo przed wiosennym świętowaniem Paschy. Pojawiła się jednak hipoteza, nie ciesząca się większą popularnością, że zmarł w grudniu 5 p.n.e.[3]. Są też tacy którzy uważają że zmarł 28 stycznia 1 p.n.e.[4], lub nawet na poczatku 1 n.e.[5]
[edytuj] Grób Heroda
7 maja 2007 Ehud Necer, archeolog z Uniwersytetu Hebrajskiego poinformował o odkryciu grobu Heroda w Herodium, położonym 12 km na południe od Jerozolimy. Historyk Józef Flawiusz podawał Herodium, jako miejsce spalenia zwłok Heroda, ale dokładna lokalizacja grobu pozostawała nieznana. Sarkofag króla został rozbity na kawałki, prawdopodobnie w czasie powstania Żydów[6].
[edytuj] Żony
- Doris z Idumei, siostra Teudiona; rozstał się z nią w 42 p.n.e.
- od wiosny 37 p.n.e. Mariamme I, córka Aleksandra Hasmonejczyka; zamordowana w 29 p.n.e.
- Mariamme II, córka Szymona ben-Boetosa, arcykapłana
- Maltake, Samarytanka, zm. 4 p.n.e.
- Kleopatra z Jerozolimy
- nieznana z imienia bratanica Heroda
- nieznana z imienia córka Józefa I, stryja Heroda Wielkiego
- Pallas
- Fedra
- Elpis
[edytuj] Potomstwo
Z małżeństwa z Doris:
Z małżeństwa z Mariamme (I):
- Aleksander, zm. zimą 7/6 p.n.e.
- Arystobul, zm. zimą 7/6 p.n.e.
- nieznany z imienia syn, zm. przed 18 p.n.e.
- Salampsjo, żona Fazaela II, bratanka Heroda Wielkiego
- Kypros II, żona Antypatra III.
Z małżeństwa z Mariamme (II):
- Herod III (Herod Boethos, Herod z Rzymu, Herod Filip I), pierwszy mąż Herodiady
Z małżeństwa z Maltake:
- Herod Archelaos
- Herod Antypas
- Olimpias, żona Józefa III, bratanka Heroda Wielkiego
Z małżeństwa z Kleopatrą:
Z małżeństwa z Pallas:
Z małżeństwa z Fedrą:
- Roksana, żona jednego z synów Ferorasa
Z małżeństwa z Elpis:
- Salome II, żona jednego z synów Ferorasa.
Małżeństwa z córką Józefa i córką Fazaela pozostały bezdzietne.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Przypisy
- ↑ J. Ciecieląg, Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego. Palestyna w epoce rzymsko-herodiańskiej, Kraków 2002, s. 193. Jest to liczebnik odróżniający go od pozostałych członków dynastii herodiańskiej noszących imię Herod, a nie numeracja jako władcy. Herod był pierwszym władcą Judei o tym imieniu.
- ↑ Np. Cz. P. Bosak, Postacie Nowego Testamentu. Słownik-konkordancja, Poznań-Pelplin 1996, s. 167.
- ↑ T.D. Barnes, The Date of Herod's Death, "Journal of Theological Studies", n.s., nr XIX, 1968, s. 204-209
- ↑ KIEDY URODZIŁ SIĘ JEZUS CHRYSTUS?
- ↑ Yet Another Eclipse for Herod
- ↑ Archeologist: King Herod's tomb desecrated, but discovery 'high point'
- ↑ Filip tetrarcha bywa często mylony ze swoim bratem (i teściem zarazem) Herodem Bothosem, który w Ewangelii Mateusza i Ewangelii Marka występuje jako Filip.
[edytuj] Bibliografia
- Yohanan Aharoni, Michael Avi-Yonah (red.), The Carta Bible Atlas, Jerusalem, Carta, ss. 162-166, 2002. ISBN 0-02-500605-3
- Bosak Cz. P., Postacie Nowego Testamentu. Słownik-konkordancja, Poznań-Pelplin 1996, s. 166-167.
- Jerzy Ciecieląg – Palestyna w czasach Jezusa. Dzieje polityczne, Kraków 2000.
- Jerzy Ciecieląg – Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego, Kraków 2002.
- Jan Klinkowski, Herod Wielki i jego epoka, Wrocław, Wydawnictwo TUM, 2007. ISBN 978-83-7454-068-1
Herod Wielki | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Poprzednik: Antygon |
Król żydowski 37 p.n.e.-4 p.n.e. |
Następca: Herod Archelaos |
|||||
Władca Galilei 37 p.n.e.-4 p.n.e. |
Następca: Herod Antypas |
||||||
Władca Batanei 37 p.n.e.-4 p.n.e. |
Następca: Herod Filip II |