Hirsz Dawid Nomberg

Z Wikipedii

Hirsz Dawid Nomberg (ur. 1876 r. w Mszczonowie - zm. w 1927 r. w Otwocku) - polski pisarz, publicysta, działacz społeczny i polityczny żydowskiego pochodzenia.

[edytuj] Życiorys

Był w dużej części samoukiem. Ukończył jesziwę, wychowywał się w środowisku hebrajskojęzycznym, ale w krótkim czasie zdołał opanować język polski, niemiecki i rosyjski. Początkowo publikował po hebrajsku w gazetach Ha-Cofe, Ha-Dor i Ha-Zman. Później pisał w jidysz. Nakłonił go do tego Icchok Lejb Perec. W 1897 roku Nomberg osiadł w Warszawie, gdzie zatrudnił się jako nauczyciel język hebrajskiego. Jednocześnie pisał dla warszawskich tytułów prasowych wydawanych w jidysz, takich jak Hajnt i Der Moment. W tym czasie związał się z nurtem fołkistowskim. Wkrótce potem został posłem na Sejm Ustawodawczy. Stało się tak, ponieważ mandat piastowany przez innego fołkistę, Noacha Pryłuckiego, unieważnił się. Nomberg wszedł więc w skład izby za niego. W 1920 roku zrezygnował jednak z funkcji posła, motywując swą decyzję chęcią poświęcenia się twórczości literackiej. Nomberga zastąpił Chaim Rasner. Był współtwórcą Związku Literatów i Dziennikarzy Żydowskich w Polsce. Zmarł na gruźlicę i został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 33, rząd 2).

[edytuj] Twórczość

Nomberg był znanym nowelistą, krytykiem, felietonistą i publicystą. W swoich utworach skupiał się na opisach życia różnych grup społecznych, głównie ludzi samotnych, zagubionych i biednych, ale także inteligencji i osób młodych. Jego dzieła to także opisy podróży do Ameryki, Palestyny, Europy Zachodniej i ZSRR. Utwory Nomberga drukowane były w zbiorach:

• Dos felieton-buch (jid. Felietony, Warszawa 1924),
• Gezamłe werk (jid. Dzieła zebrane, Warszawa 1922),
• Szriftn (jid. Pisma, Warszawa 1908-1909, 1919, 1926).

Pisał także sztuki teatralne. Szczególnie popularna była jedna z nich - Di miszpoche (jid. Rodzina), wystawiana na scenach teatrów m.in. w Warszawie, Wilnie, Rydze, Berlinie i w USA. Zajmował się również przekładami, tworzył też wiersze dla dzieci oraz kuplety i pieśni.

[edytuj] Źródła

• Borzymińska Zofia, Żebrowski Rafał (red.), Polski słownik judaistyczny - dzieje, kultura, religia, ludzie, t. 2, Warszawa 2003, s. 234, ISBN 83-7255-175-8