Honorowi obywatele Oświęcimia

Z Wikipedii

Spis treści 1 Honorowi obywatele Oświęcimia 2 Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim 2.1 Procedura nadawania tytułu 2.2 Przywileje wyróżnionych 3 Osoby wyróżnione 4 Linki zewnętrzne 5 Źródło

[edytuj] Honorowi obywatele Oświęcimia

Tradycja nadawania tytułu honorowego obywatela miasta w Oświęcimiu, podobnie jak w innych miastach zaboru austriackiego, np. w Krakowie czy Rzeszowie, sięga połowy XIX w.

W celu szczególnego wyróżnienia osób, które zasłużyły się dla miasta, tytuł „honorowego obywatela”, specjalną uchwałą, nadaje Rada Miejska. Do ksiąg miejskich Oświęcimia, tytuł ten po raz pierwszy został wpisany w połowie XIX w., jako „prawo honorowego mieszczaństwa”. Pierwszym, który otrzymał ten zaszczytny tytuł od władz miasta Oświęcimia, był w październiku 1866 r. ck podpułkownik Aleksander hr. Kolnoky. Otrzymał go za obronę miasta przed wojskami pruskimi w dniu 27 czerwca 1866 r. Wydarzenie to miało miejsce w czasie trwającej wojny prusko-austriackiej. Wtedy to, za sprawą Aleksandra hr. Kolnoky, wojska pruskie, które atakowały wówczas ważny punkt strategiczny, jakim był dworzec kolejowy, zostały skutecznie ostrzelane z góry zamkowej i w efekcie, ponosząc znaczne straty, zmuszone do ucieczki.

Od czasu odzyskania niepodległości wyróżnienie nadawane przez Radę Miejską nosi nazwę: "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim"

• Obywatele, którzy otrzymali tytuł "Prawo honorowego mieszczaństwa"

Imię i nazwisko, tytuł, pełniona funkcja	Data nadania
Aleksander hr. Kalnoky - ck podpułkownik ułanów	październik 1866
Wilhelm Eichler - dyrektor Kolei Północnej cesarza Ferdynanda I Habsburga	5 lipca 1868
Henryk Thieberg - radny m. Oświęcimia	22 maja 1870
Agenor Maria Gołuchowski - minister spraw zagranicznych i minister dworu Austro-Węgier	2 maja 1877
Józef Grychowski - inż. naczelnik Kolei Północnej cesarza Ferdynanda I Habsburga	2 maja 1877
dr Maciej Kwieciński	28 października 1885
ks. prałat Andrzej Knycz - oświęcimski proboszcz	8 listopada 1895
dr Ludwik Gąsiorowski - adwokat krajowy w Oświęcimiu	10 lutego 1904
dr Antoni Ślosarczyk - lekarz, radny m. Oświęcimia	11 stycznia 1911

[edytuj] Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim

[edytuj] Procedura nadawania tytułu

Obecnie nadawanie tytułu "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim" reguluje statut miasta, uchwalony przez Radę Miasta Oświęcim uchwałą Nr V/52/03 z dnia 26 lutego 2003 r. Tytuł jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania Rady. Nadawany jest przez Radę osobom szczególnie zasłużonym dla miasta Oświęcim, a także wybitnym osobistościom. Tytuł "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim" może być nadany zarówno obywatelom polskim jak i cudzoziemcom. Tej samej osobie może być nadany tylko jeden raz.

Z pisemnym wnioskiem o nadanie tytułu "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim" mogą występować:

• przewodniczący Rady,
• komisje Rady,
• prezydent.

Wniosek taki powinien zawierać dane o kandydacie oraz określenie zasług uzasadniających jego wyróżnienie. Przewodniczący Rady, po pozytywnym zaopiniowaniu przez Kapitułę Nadawania tytułu "Honorowego Obywatela Miasta Oświęcim", kieruje wniosek do prezydenta celem przygotowania stosownego projektu uchwały Rady.

Osoba wyróżniona tytułem "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim" otrzymuje "Akt nadania tytułu Honorowego Obywatelstwa", w którym:

• oznaczona jest uchwała Rady Miasta,
• stwierdzono fakt nadania tytułu jako wyrazu najwyższego wyróżnienia i uznania,
• określono zasługi uznane przez Radę za podstawę nadania honorowego obywatelstwa.

"Akt nadania" wykonany jest przez artystę plastyka według projektu zatwierdzonego przez Kapitułę. Na "Akcie nadania" odciśnięta jest pieczęć urzędową miasta oraz widnieje podpis przewodniczącego Rady.

Wręczenie "Aktu nadania", poprzedzone prezentacją zasług wyróżnionej osoby, odbywa się na uroczystej sesji Rady. Wręczenie odnotowane jest w "Księdze Honorowych Obywateli Miasta Oświęcim".

[edytuj] Przywileje wyróżnionych

Osobom wyróżnionym tytułem "Honorowego Obywatela Miasta Oświęcim" - do korzystania których upoważnia legitymacja wydana przez Urząd Miasta - przysługują następujące przywileje:

• używanie tytułu "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim",
• uczestniczenie, na prawach honorowego gościa, we wszystkich sesjach Rady Miasta oraz w innych uroczystościach o charakterze miejskim, organizowanych przez władze miasta,
• bezpłatne przejazdy na terenie miasta środkami komunikacji miejskiej,
• bezpłatny wstęp na imprezy okolicznościowe organizowane przez miasto,
• prawo do udziału sztandaru miasta w pogrzebie.

Uchwała nie reguluje, czy tytuł można odebrać, jednak wśród znawców historii i prawa panuje pogląd, że traci ona moc w chwili śmierci utytułowanej osoby. Z tytułem nie wiąże się żadne zobowiązanie finansowe miasta wobec wyróżnionego. Tytuł także nie jest dziedziczny.

[edytuj] Osoby wyróżnione

• Osoby, które otrzymały tytuł "Honorowy Obywatel Miasta Oświęcim"

Imię i nazwisko, tytuł, pełniona funkcja	Data nadania
Roman Mayzel - mgr farmacji, burmistrz i przewodniczący Rady Miejskiej m. Oświęcimia w latach 1909 - 1935	3 września 1924 r.
dr Stanisław Łazarski - prezes Bialskiej Rady Powiatowej	9 grudnia 1925 r.
ks. abp Adam Stefan Sapieha - książę, metropolita krakowski	1929 r.
ks. kanonik Jan Skarbek - oświęcimski proboszcz, radny m. Oświęcimia	20 czerwca 1934 r.
płk. Fiodor Daniłowicz Bolbat - dow. Perekopskiej Dywizji Artylerii Armii Czerwonej, która wyzwoliła Oświęcim	21 stycznia 1966 r.
Jerzy Olszewski - dyrektor naczelny ZChO w latach 1956 - 1964, poseł ziemi oświęcimskiej	26 maja 1971 r.
gen. bryg. Jerzy Jarosz - d-ca JW Nr 4116 i I Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Tadeusza Kościuszki	27 września 1982 r.
Jan Stanek - radny m. Oświęcimia, autor książki "Z dziejów ziemi oświęcimskiej"	10 sierpnia 1983 r.
Krzysztof Borzędowski - kompozytor, przy Klubie Fabrycznym ZChO prow. Zespół Pieśni i Tańca " Ziemia Żywiecka"	19 sierpnia 1983 r.
Georg Festl - obywatel niemiecki, organizator pomocy dla Szpitala Miejskiego w Oświęcimiu	25 sierpnia 1993 r.
ks. bp Kazimierz Górny - były oświęcimski proboszcz parafii, obecnie biskup diecezji rzeszowskiej	30 października 1995 r.
dr inż. Jan Babiarz - dyrektor naczelny ZChO, prezes zarządu i dyrektor generalny ZChO SA w Oświęcimiu	30 października 1995 r.
mgr Elżbieta Skalińska - Dindorf - historyk, kierownik Archiwum Państwowego w Oświęcimiu	30 października 1995 r.
mgr inż. Adam Szeliga - energetyk, generalny projektant energetyki w zakładzie projektowym ZCHO	29 grudnia 1999 r.
Henryk Lehnert - filmowiec amator, podróżnik oraz instruktor filmowy, zdobywca wielu prestiżowych nagród	27 września 2000 r.
August Kowalczyk - aktor filmowy, były więzień obozu KL Auschwitz-Birkenau,	21 sierpnia 2002 r.
prof. Józef Szajna - scenograf, scenarzysta, reż. teatralny, malarz, grafik, b. więzień obozu KL Auschwitz-Birkenau.	22 lutego 2006 r.
Paweł Korzeniowski - wych. Unii Oświęcim, mistrz Polski, Europy i świata w pływaniu, olimpijczyk (Ateny 2004)	22 lutego 2006 r.
Andrzej Chlewicki - wieloletni aktywny działacz "Solidarności", organizator pomocy internowanym i ich rodzinom	6 grudnia 2006 r.
ks. kan. Stanisław Górny - budowniczy i wieloletni proboszcz kościoła św. Maksymiliana w Oświęcimiu.	12 lipca 2007 r. (¹)
ks. bp Tadeusz Rakoczy - ordynariusz Diecezji Bielsko-Żywieckiej	29 sierpnia 2007 r. (²)

¹ Akt nadania tytułu został wręczony na uroczystości pogrzebowej ks. kan. Stanisława Górnego jego bratu.

² Wręczenie aktu nadania, z uwagi na nieobecność ks. bpa T. Rakoczego, jeszcze nie nastąpiło.

[edytuj] Linki zewnętrzne

http://www.um.oswiecim.pl/pl/modules.php?name=News&file=article&sid=2151

[edytuj] Źródło

• Elżbieta Skalińska-Dindorf, Honorowi obywatele miasta Oświęcimia, "Oświęcimski Chemik", nr 22/23 (771/772) z 12.12.1995 r.
• Elżbieta Skalińska-Dindorf, Kronika Oświęcimia. Dzieje Oświęcimia 1772 – 2003, Oświęcim 2006, ISBN 83-921087-1-X ;
• Statut miasta, Uchwalony przez Radę Miasta Oświęcim uchwałą Nr V/52/03 z dnia 26 lutego 2003 r.