Iwan III Srogi
Z Wikipedii
Iwan III zwany przez rosyjską historiografię, zwłaszcza starszą, Wielkim lub Srogim, właściwie Iwan III Wasiljewicz (ros. Иван III Васильевич, Iwan III Wasiljewicz) (ur. 22 stycznia 1440 w Moskwie, zm. 27 października 1505 tamże) - wielki książę moskiewski w latach 1462 - 1505.
Syn Wasyla II Ślepego, zjednoczył wiele ziem ruskich wokół księstwa moskiewskiego, wysunął też pretensje terytorialne wobec ziem Litwy. Kazimierz IV Jagiellończyk nie udzielił pomocy obleganemu przez Moskwicinów Nowogrodowi Wielkiemu, w wyniku czego 14 stycznia 1478, miasto upadło, a Moskwa ostatecznie podbiła tę republikę kupiecką. W 1480 ostatecznie uwolnił Moskwę od resztek władzy Wielkiej Ordy Tatarskiej, co uznaje się za umowny koniec 250-letniej niewoli mongolskiej zapoczątkowanej klęską nad Kałką. Iwan III zorganizował w 1482 wielki najazd Tatarów krymskich na ziemie litewskie, którzy spalili m.in. Kijów. Na polecenie Iwana III wybudowano Kreml w Moskwie.
Miał trzy cele:
- Przezwyciężenie rozdrobnienia Rusi
- Walka z Litwą - zagarnięcie spuścizny Rusi Kijowskiej
- Wejście w sojusz z wrogami państwa Polsko-Litewskiego
[edytuj] Małżeństwa i potomstwo
Był dwukrotnie żonaty, jego drugą żoną została Zofia Paleolog, ostatnia przedstawicielka dynastii panującej do 1453 roku w Konstantynopolu. Doprowadziło to do przyjęcia przez Rosję dwugłowego orła jako herbu. Wówczas Moskwę zaczęto uważać za "trzeci Rzym" (po Rzymie i Konstantynopolu). Z Zofią miał m.in.:
- syna Wasyla III,
- syna Andrzeja, księcia Starickiego,
- córkę Helenę Moskiewską, wielką księżną Litwy i tytularną królową Polski.
Początkowo jego następca miał został jego wnuk, ale ostatecznie jego następcą został syn - Wasyl III Iwanowicz.
| Poprzednik Wasyl II Ślepy |
 |
wielki książę moskiewski 1462-1505 |
|
Następca Wasyl III Rurykowicz |
