Iwkowa
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°49' N 20°34' E
| Iwkowa | |
| Województwo | małopolskie |
| Powiat | brzeski |
| Gmina | Iwkowa |
| Powierzchnia | 47,2 km² |
| Położenie | 49° 49' N 20° 34' E |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
2 699 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
14 |
| Kod pocztowy | 32-861 |
| Tablice rejestracyjne | KBR |
|
Położenie na mapie Polski
  Iwkowa
|
|
Iwkowa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Iwkowa.
Gmina położona jest w południowej części powiatu brzeskiego, na krańcach Pogórza Karpackiego. Leży w pięknej kotlinie wzdłuż rzek Bela i Białka, otoczone pasmem górskim (najwyższe wzniesienie Szpilówka 516 m n.p.m.).
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Iwkowa.
Reforma administracyjna kraju w 1975 r. zlikwidowała powiaty i Iwkowa znalazła się w nowo powstałym województwie tarnowskim. Kolejna reforma administracyjna kraju przywróciła Iwkową do powiatu brzeskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
 |
Ta sekcja wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić ją weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Etymologicznie nazwa wsi wywodzi się od imienia Iwo (Iwon).
Iwkowa powstała z połączenia dwóch osad. W 1334 r. królowa Jadwiga Łokietkowa, wdowa po Władysławie Łokietku, wystawiła przywilej lokacyjny terenom położonym wzdłuż rzeki Bela. Iwkowa w średniowieczu stanowiła część ziemi sądeckiej. Tędy już od czasów przedhistorycznych ciągnął się trakt "Wielka Droga", zwany również "Starą Drogą", łączący Polskę z Węgrami, co sprzyjało rozwojowi osadnictwa. Administracyjnie Iwkowa należała do powiatu nowosądeckiego aż do 1772 r. W 1867 r. Austria zniosła podział na obwody tworząc powiaty, a wśród nich także powiat brzeski, do którego przyłączono Iwkową. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., powiat brzeski został utrzymany. Jeszcze w XIX oraz obecnie najpopularnieszym [1] [2] nazwiskiem w Iwkowej było miano Szot, które wywodzi się od bawarskiego Schotte, czyli Szkot [3].
Od wschodu wieś graniczy z Tropiem [1] a od zachodu z Rajbrotem [2]. 2 km od wsi położony jest zamek Tropsztyn. W kościele pw. Nawiedzenia NMP w Iwkowej witraże Madonny z Dzieciątkiem fundacji Wierzbięty z Branic [3].
[edytuj] Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Zobacz więcej w osobnym artykule: Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Iwkowej.Drewniany kościół cmentarny pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z XV w.; jednonawowy, konstrukcji zrębowej; wnętrze: polichromia figuralna z XVll w., kopia gotyckiego witrażu z I. poł. XV w. Niska wieża konstrukcji słupowej. Nawa i prezbiterium nakryte stromym dachem wielopołaciowym wspartym na gotyckiej więźbie storczykowej. Na ścianach zachowana częściowo późnorenesansowa polichromia z 1619 r. ze scenami Męki Pańskiej i aniołami oraz apostołami. Dwa portale z XV w prowadzące do nawy., zwieńczone łukami trójlistnymi. W oknie prezbiterium kopia gotyckiego witraża z wizerunkiem Najświętszej Marii Panny. Wyposażenie świątyni z XVII-XVIII w.: - barokowy ołtarz z 1688 r. - ołtarze boczne z obrazy Ukrzyżowania i św. Antoniego z XVII w. - organy - gotyckie rzeźby grupy Ukrzyżowania na belce tęczowej Na plebanii niewielkie muzeum parafialne, w zbiorach, którego znajduje się m.in. cenna rzeźba św. Doroty z końca XV w.
[edytuj] Muzeum parafialne im. Ks. Jana Piechoty
Muzeum pariafialne ks. Jana Piechoty zawiera unikatowe zbiory sztuki ludowej minionego okresu, które przez długi czas gromadził proboszcz parafii ks. Jan Piechota. Jest to filia Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie. Zebrane w nim zbory świadzczą dzisiaj o starodawności miejscowego kultu i biegłości w sztuce artystów ludowych. Obok świętych figurek, które niegdyś wypełniały ołtarzyki kapliczek, ramiona krzyży możemy zobaczyć także modlitewniki, stare fotografie prezentujące miejscowe wydarzenia i ludzi z tamtych czasów. Dodatkową atrakcją są gospodarskie sprzęty: sochy, pługi i szereg archaicznych już narzędzi, których przeznaczenia nieraz trudno dociec, a będących dla naszych dziadów przedmiotem codziennej pracy.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑ Parafia Iwkowa pw. Podwyższenie Krzyża św.; Liber natorum
- ↑ Spis telefonów 1998: Telekomunikacja Polska; Województwo nowosądeckie;
- ↑ Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, tom II. Kraków 2001; (str. 548) ISBN 83-87623-35-0
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
