Jan Cieplak

Z Wikipedii

Jan Feliks Cieplak (urodzony 17 sierpnia 1857 w Dąbrowie Górniczej, zmarł 17 lutego 1926 w Passaic w stanie New Jersey), arcybiskup nominat wileński, sufragan mohylewski.

W 1882 ukończył Akademię Duchowną w Petersburgu. Święcenia kapłańskie otrzymał 24 lipca 1881. Został adiunktem na tejże akademii, wykładał archeologię biblijną, liturgię, teologię moralną, uczył też śpiewu kościelnego. W 1901 otrzymał stopień doktora teologii za rozprawę De momento, quo transsubstantiatio in Augustissimo Missae Sacrificio peragitur. 7 grudnia 1908 został w Petersburgu konsekrowany na sufragana mohylewskiego. Wielokrotnie karany przez władze rosyjskie za wygłaszanie patriotycznych kazań i udział w manifestacjach narodowych. Od 6 sierpnia 1914 został administratorem archidiecezji mohylewskiej.

Po rewolucji lutowej w 1917 uczestniczył w posiedzeniach Komisji Likwidacyjnej do spraw Królestwa Polskiego. 29 kwietnia 1919 został tytularnym biskupem Ochrydy. Jako najstarszy rangą przedstawiciel kościoła rzymskokatolickiego w Rosji radzieckiej był dwukrotnie aresztowany w latach 1920 i 1922. W dniach 21-25 marca 1923 sądzono go w Moskwie na procesie pokazowym. Wraz z 14 innymi duchownymi został skazany na karę śmierci za: podżeganie do buntu poprzez zabobony. Pod naciskiem światowej opinii publicznej i po ostrzeżeniu ze strony rządu polskiego wyrok zamieniono na 10 lat więzienia. W 1924 wydalono go z ZSRR; przez Rygę udał się 12 kwietnia 1924 do Polski. Odznaczony Krzyżem Wielkim na Wstędze Orderu Odrodzenia Polski.

14 grudnia 1925 został wyznaczony na arcybiskupa Wilna, zmarł przed objęciem stanowiska. 16 marca 1926 pochowany w asyście prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w katedrze wileńskiej.

[edytuj] Bibliografia

• Polski Słownik Biograficzny, tom IV